Κλειστό πόκερ για το χρέος

Για τη Λαγκάρντ δεν φαίνεται να αρκεί ότι οι Ευρωπαίοι μιλούν μόνο γενικόλογα για πιθανές ελαφρύνσεις του ελληνικού χρέους. Όπως έχει δηλώσει, «όταν πάτε σε ένα εστιατόριο ο κατάλογος έχει περισσότερες επιλογές από κρέας και ψάρι». Σύντομα, η διευθύντρια του ΔΝΤ θα είναι σε θέση να γνωρίζει τι ακριβώς θέλουν να σερβίρουν οι Ευρωπαίοι ως ελαφρύνσεις για το ελληνικό χρέος.

Η Κομισιόν, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ΕΜΣ) και το ΔΝΤ έχουν συντάξει έγγραφο με πιθανές επιλογές. Μεταξύ άλλων προβλέπεται μια ανταλλαγή χρέους δισεκατομμυρίων ευρώ. Στο έγγραφο παρατίθενται πέντε διαφορετικές δυνατότητες για απομείωση του ελληνικού χρέους, οι οποίες με τη σειρά τους παρουσιάζονται με πολλές υποεπιλογές και συνδυασμούς δυνατοτήτων.

Μεταξύ άλλων προτείνεται να επιμηκυνθεί η διάρκεια των υφιστάμενων δανείων διάσωσης σε 10, 15, 20 ή ακόμη περισσότερα χρόνια. Επιπλέον η Ευρωπαϊκή Κεντρική τράπεζα και οι κεντρικές τράπεζες των κρατών-μελών θα μπορούσαν να αποστέλλουν στην Αθήνα τα κέρδη που θα αποκόμιζαν από τα ελληνικά ομόλογα.

Παρεμβολή του ΕΜΣ

Ένα άλλο κομβικής σημασίας στοιχείο είναι ότι ο EMΣ θα μπορούσε να αναλάβει τα δάνεια που έχει εκταμιεύσει το ΔΝΤ στην Αθήνα. Σύμφωνα με το έγγραφο, πρόκειται για 13 δισ ευρώ για το 2019. Το πλεονέκτημα μιας τέτοιας κίνησης είναι ότι τα επιτόκια του ΕΜΣ είναι εμφανώς χαμηλότερα από τα επιτόκια που χρεώνει το ΔΝΤ και οι προθεσμίες εξόφλησης μεγαλύτερες. Η Ελλάδα έτσι θα απαλλαγεί από βάρος.

Το ΔΝΤ θα έχει κατ’ αυτό τον τρόπο τη διαβεβαίωση ότι θα πάρει πίσω τα χρήματά του από τον ΕΜΣ και όχι από την Ελλάδα. Και ο ΕΜΣ θα μπορούσε να αντέξει οικονομικά την όλη διαδικασία. Είναι ήδη σαφές ότι η Αθήνα μακροπρόθεσμα δεν θα χρειαστεί όλα τα χρήματα από το βαρύ πρόγραμμα βοήθειας των 86 δισ ευρώ. Μέχρι σήμερα έχουν εκταμιευθεί μόλις 36 δισ.

Το Βερολίνο θα μπορούσε να αρχίσει να εξοικειώνεται με μια τέτοια ιδέα. Κύκλοι της γερμανικής κυβέρνησης ομολογούν ότι είναι μια επιλογή. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν θα αποφασιστεί τώρα, αλλά στα μέσα του 2018. Στο Βερολίνο επικρατεί ανακούφιση για το γεγονός ότι το διευθυντήριο του ΔΝΤ έστειλε σήμα ότι θα συμμετάσχει εκ νέου στη διάσωση της Ελλάδας. Τουλάχιστον για ένα χρόνο, μέχρι τη λήξη του τρέχοντος προγράμματος ,το ΔΝΤ θα μπορούσε και πάλι να χρηματοδοτήσει την Αθήνα. Αλλά μόνο εάν έχει διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.

Το πρόβλημα του Σόιμπλε

Αυτό είναι και το λιγότερο ευχάριστο μήνυμα προς τους Ευρωπαίους. Οι χώρες της Ευρωζώνης θα πρέπει γρήγορα να προσδιορίσουν με ακρίβεια πώς θέλουν να μειώσουν το ελληνικό χρέος, ακόμη κι αν τα μέτρα συμφωνηθούν μετά το πέρας του ελληνικού προγράμματος το καλοκαίρι του 2018. Αυτό είναι κυρίως για τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε πρόβλημα. Λόγω των γερμανικών εκλογών θα προτιμούσε να συζητήσει για μέτρα ελάφρυνσης του χρέους κατά προτίμηση από το 2018, αν όχι καθόλου.

Από την άλλη, ο Σόιμπλε επιμένει για τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα. Αυτό απαιτεί και η Κοινοβουλευτική Ομάδα των Χριστιανοδημοκρατών. Σε αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να επιτευχθεί συμβιβασμός. Το προαναφερθέν έγγραφο της Ευρωζώνης ανοίγει το δρόμο προς αυτήν την κατεύθυνση. Το όλο “τρικ” έγκειται στο ότι από τη μια πλευρά θα πρέπει οι πιθανές ελαφρύνσεις να τεθούν όσο πιο αόριστα γίνεται, ώστε να συμφωνήσει ο Σόιμπλε. Από την άλλη πλευρά, θα πρέπει να συνταχθούν τόσο συγκεκριμένα, ώστε η επικεφαλής του ΔΝΤ να έχει την αίσθηση “ότι οι Ευρωπαίοι δεν τις προσφέρουν μόνο κρέας και ψάρι”.