Μπορεί ο Εμμανουέλ Μακρόν να είναι πολύ δημοφιλής στην Ελλάδα, αλλά η επανεκλογή του δεν είναι καθόλου σίγουρη. Όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, ο δεύτερος γύρος θα είναι ντέρμπι. Θα είναι πολύ διαφορετικός από τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών του 2017. Τότε, η πανηγυρική εκλογή του είχε συνοδευτεί από αποθεωτικά εξώφυλλα. Πολύ χαρακτηριστικό αυτό του βρετανικού περιοδικού The Economist που τον έδειχνε να περπατάει πάνω στο νερό σαν άλλος Ιησούς Χριστός!
Σταδιακά, όμως, η εικόνα ότι είναι το “παιδί-θαύμα” της γαλλικής πολιτικής άρχισε να θολώνει. Η μετεκλογική πραγματικότητα αποδείχθηκε πεζή και δύσκολη για τον ευρωπαϊστή που οι Γάλλοι είχαν αρχικά αποκαλέσει “Πρόεδρο Ζουπιτεριέν” (Jupiter είναι ο θεός Δίας), θέλοντας έτσι να του προσδώσουν μυθικές διαστάσεις. Δεν πέρασε, όμως, πολύς καιρός από την εκλογή του που η πολιτική φθορά τον έπληξε και μάλιστα με έντονο τρόπο.
Η αρχική διαδεδομένη άποψη ότι «επιτέλους ένας νέος άνθρωπος έχει την ευκαιρία να βάλει σε εφαρμογή καινοτόμες ιδέες και να εκσυγχρονίσει τη Γαλλία» άρχισε να θολώνει. Ούτε βέβαια τον έσωσε η αντισυμβατική προσωπική ζωή του, σε έναν λαό που αρέσκεται στις ταραχώδεις πρώτες κυρίες με υπερβολικές δαπάνες, στις εξωσυζυγικές σχέσεις, στις προδοσίες και άλλα τέτοια αμαρτήματα.
Πολιτικός του 21ου αιώνα
Εδώ και καιρό, ο “πολιτικός άνδρας του 21ου αιώνα” φαινόταν να πνίγεται στην έντονη κοινωνική αναταραχή και στα αλλεπάλληλα βίαια επεισόδια που πυροδότησαν οι μεταρρυθμίσεις του. Η απορρύθμιση της αγοράς εργασίας και η προώθηση πολιτικών λιτότητας κηλίδωσαν το πολιτικό του προφίλ. Τα πράγματα δεν ήταν καλύτερα στο ευρωπαϊκό μέτωπο. Ο Γάλλος πρόεδρος είχε δώσει το στίγμα για την Ευρώπη της επόμενης πενταετίας, αλλά οι προτάσεις του για τη μεταρρύθμιση των ευρωπαϊκών θεσμών παραπέμφθηκαν στις ελληνικές καλένδες από το Βερολίνο.
Η απόκλιση Μακρόν-Μέρκελ έγινε πιο έντονη με την πάροδο του χρόνου, αν και ποτέ δεν υπερέβη ένα όριο. Η γερμανική πλευρά είχε κινηθεί σε διαφορετικό μήκος κύματος από τις ιδέες που είχε καταθέσει ο Γάλλος πρόεδρος για την Ευρώπη και μάλιστα κατά τρόπο που είχε επιβεβαιώσει το γεγονός ότι το Βερολίνο υποτιμούσε το Παρίσι, θεωρώντας δεδομένο πως η Γαλλία είναι υποχρεωμένη να ακολουθήσει τελικά το γερμανικό άρμα.
Η γερμανική αλαζονεία τον είχε εξωθήσει να αλλάξει κάπως ρότα. Σε αντίθεση με τους προκατόχους του Νικολά Σαρκοζί και Φρανσουά Ολάντ, ο Εμμανουέλ Μακρόν έδειξε να μη συμβιβάζεται στον ρόλο του “επιστάτη των Γερμανών”. Αυτός φαίνεται να ήταν ο λόγος που παρά τις αντιξοότητες, έμοιαζε να βιώνει μία πολιτική αφύπνιση, η οποία είχε εκδηλωθεί και στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ το 2019, αλλά ποτέ δεν ολοκληρώθηκε. Το καλοκαίρι του 2019 είχε δείξει την απόκλισή του από την πεπατημένη. Λίγο αργότερα, το φθινόπωρο του ίδιους έτους, είχε θέσει βέτο στην έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της ΕΕ με δύο χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, την Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία.
Το κενό της Μέρκελ
Η επικείμενη τότε αποχώρηση της Άνγκελα Μέρκελ από την καγκελαρία σηματοδοτούσε την ολοκλήρωση ενός ιστορικού κύκλου σε Γερμανία και Ευρώπη. Ο Εμμανουέλ Μακρόν προφανώς θεωρούσε ότι η απόσυρσή της του άφηνε εκ των πραγμάτων χώρο για έναν πιο ηγετικό ρόλο στην ΕΕ και ήθελε να τον διεκδικήσει. Αν και έκανε κάποια βήματα προς αυτή την κατεύθυνση, για διάφορους λόγους δεν κατάφερε να εδραιώσει έναν τέτοιο ρόλο. Η επέλαση της πανδημίας στις αρχές του 2020 και σήμερα, πλέον, ο πόλεμος στην Ουκρανία έχουν αλλάξει ριζικά το πολιτικό τοπίο στην Ευρώπη.
Είναι ενδεικτική μία δήλωση του Εμμανουέλ Μακρόν στα τέλη του 2019: «Δεν πιστεύω ότι έχω την τάση να δραματοποιώ τα πράγματα. Προσπαθώ να είμαι διαυγής. Κοιτάξτε, όμως, τί συμβαίνει στον κόσμο. Πράγματα που φάνταζαν αδιανόητα πριν από πέντε χρόνια, εξελίσσονται μπροστά στα μάτια μας: το Brexit, μία Ευρώπη που αδυνατεί να προχωρήσει μπροστά και ένας αμερικανικός σύμμαχος (πρόεδρος ήταν τότε ο Ντόναλντ Τραμπ) που στρέφει την πλάτη του σε κάποια από τα πιο καίρια στρατηγικής σημασίας ζητήματα».
Δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Γάλλος πρόεδρος διαμήνυε πως η Ευρώπη διέρχεται υπαρξιακή κρίση, πως «βρίσκεται στην άκρη ενός γκρεμού», όπως ήταν τα ακριβή του λόγια. Είχε παρουσιάσει, μάλιστα, την πολιτική του σαν «μια όαση κοινής λογικής» μεταξύ των «πολιτικών ερήμων» που ταλανίζουν τη Γηραιά Ήπειρο. Σε αντίθεση με την Ευρώπη, η οποία δεν γερνάει με χάρη, ο Εμμανουέλ Μακρόν εισερχόταν στη φάση της φυσικής και πολιτικής του ωρίμανσης με μεγαλύτερη χάρη. Εκείνες τις ημέρες έκλεινε τα 42 του χρόνια. Εμφανιζόταν ως υπέρμαχος μίας ΕΕ που θα δρα ως μεγάλη γεωπολιτική δύναμη. «Διαφορετικά δεν θα έχουμε πλέον τον έλεγχο του πεπρωμένου μας». Σε αυτό το πλαίσιο προωθούσε μία εξωστρέφεια, λαμβάνοντας υπόψη την παγκόσμια σκηνή, στην οποία αναδύονται νέες ισχυρές χώρες.
Η νέα υπερδύναμη
Ο Εμμανουέλ Μακρόν διαπίστωνε το προφανές: ότι η Κίνα αναδεικνύεται σε υπερδύναμη κι ότι η Ρωσία στη Μέση Ανατολή είχε επιτυχίες. Από τότε, μάλιστα, είχε με ενάργεια προειδοποιήσει τις άλλες δυτικές δυνάμεις για την πίεση που ασκούσαν στη Μόσχα: «κάνουμε μέγα λάθος διότι την ωθούμε σε συμμαχία με την Κίνα. Και αυτό βγαίνει τελείως έξω από τα συμφέροντα της Ευρώπης». Η δήλωσή του εκείνη αποκτά δραματική διάσταση, λόγω αυτών που έχουν μεσολαβήσει το τελευταίο διάστημα.
Ο Εμμανουέλ Μακρόν προσπαθούσε να αναδείξει τη Γαλλία σε ηγέτιδα δύναμη της Ευρώπης. Κάτι τέτοιο δεν ήταν, ωστόσο, πολύ ρεαλιστικό, αν δεν αναβάθμιζε τη γαλλική οικονομία, δεδομένου ότι στο στρατιωτικό επίπεδο οι επιδόσεις της είναι σχετικά καλές. Επί της προεδρίας του έγιναν σημαντικές αυξήσεις στις αμυντικές δαπάνες της Γαλλίας, μετά από χρόνια περικοπών στον προϋπολογισμό του υπουργείου Άμυνας και υπό τη σκιά των πιέσεων του τότε Αμερικανού προέδρου Τραμπ για αύξηση της ευρωπαϊκής συνεισφοράς στο NATO. Κάποιοι είχαν φθάσει να ισχυρίζονται ότι αρχίζει να θυμίσει τον Σαρλ ντε Γκολ.
Παρ’ όλα αυτά, μόνο ένας αδαής θα παρέβλεπε το γεγονός ότι η γαλλική κοινωνία θύμιζε καζάνι που βράζει. Για πολύ καιρό τα “Κίτρινα Γιλέκα” έδιναν τον τόνο της κοινωνικής αντίστασης. Γιγαντιαίες διαδηλώσεις στο Παρίσι και σε άλλες πόλεις ήγειραν εμπόδια στις σχεδιαζόμενες τότε μεταρρυθμίσεις για το συνταξιοδοτικό. Η Γαλλία είναι πάντα η Γαλλία κι αυτό το βρίσκει σήμερα μπροστά του ο Εμμανουέλ Μακρόν. Σε ποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα θα διεκδικούσε με αξιώσει την προεδρία η Μαρίν Λεπέν;
- Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του SLpress.gr
- Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του άρθρου από άλλες ιστοσελίδες χωρίς άδεια του SLpress.gr. Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των 2-3 πρώτων παραγράφων με την προσθήκη ενεργού link για την ανάγνωση της συνέχειας στο SLpress.gr. Οι παραβάτες θα αντιμετωπίσουν νομικά μέτρα.
