Ο μεταρρυθμιστής του πολέμου αυτοκράτωρ & οι περίφημοι Landsknecht

Ο Μαξιμιλιανός των Αψβούργων ανέβηκε στον θρόνο της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας του Γερμανικού Έθνους το 1494. Ο στρατός της Αυτοκρατορίας την εποχή εκείνη αποτελείτο από ένα συνονθύλευμα φεουδαλικών τμημάτων, τμημάτων από τις ελεύθερες πόλεις της Αυτοκρατορίας, τμημάτων εκκλησιαστικών αρχόντων κλπ. Ο Μαξιμιλιανός, ως άρχων των Αψβούργων ενεπλάκη στους Σουαβικούς Πολέμους, στη δεκαετία του 1470-80.

Τότε διαπίστωσε ότι τα στρατεύματα που είχε στη διάθεσή του δεν ήταν ικανά να επικρατήσουν κατά αξιόμαχων αντιπάλων. Στερούνταν κατάλληλου οπλισμού, εκπαίδευσης και πάνω από όλα πειθαρχίας και πίστης στο πρόσωπό του. Έτσι πριν καν ανέβει στον αυτοκρατορικό θρόνο άρχισε να αναμορφώνει τον στρατό, δημιουργώντας το περίφημο σώμα των Landsknecht (= υπηρέτες της χώρας).

Οι Landsknecht ήταν συγκροτημένοι σε συντάγματα των 4.000 ανδρών, αποτελούμενα από 10 λόχους των 400 ανδρών ο καθένας. Το 1/4 των ανδρών ήταν εξοπλισμένοι με λογχοδρέπανα και “διπλές σπάθες” – σπάθες μήκους μέχρι 1,5 μέτρων που τα χειρίζονταν με τα δύο χέρια.

Το άλλο 1/4 ήταν εξοπλισμένο με αρκεβούζια και οι υπόλοιποι ήταν εξοπλισμένοι με σάρισσες. Οι Landsknecht πολεμούσαν σε πολύ κλειστούς σχηματισμούς, με τους σαρισσοφόρους να τάσσονται σε βάθος μέχρι και 24 ζυγών, τους άνδρες με τα λογχοδρέπανα και τις σπάθες, πίσω από τη φάλαγγα και τους αρκεβουζιοφόρους μπροστά, σε διάταξη ακροβολισμού.

Σε μερικές περιπτώσεις ένα μέρος των λογχοδρεπανηφόρων προωθείτο έμπροσθεν της φίλιας φάλαγγας με σκοπό να αντιμετωπίσουν την αντίπαλη φάλαγγα, κόβοντας ή σπάζοντας τις σάρισσες των αντιπάλων. Φυσικά η τακτική αυτή ήταν ιδιαιτέρως επικίνδυνη, για αυτό τα τμήματα αυτά είχαν πάρει τον δυσοίωνο τίτλο “απονενοημένη ελπίδα”.

Από το 1507 και μετά πάντως αναπτύχθηκαν και ανεξάρτητα τμήματα αρκεβουζιοφόρων, οι οποίοι εκπαιδεύονταν να πολεμούν τόσο σε διάταξη ακροβολισμού, όσο και σε πυκνές γραμμές, με βάθος μέχρι 10 ζυγών, οι οποίοι έβαλαν κατά διαδοχικούς ζυγούς.

Ο Μαξιμιλιανός ανέπτυξε επίσης και το πυροβολικό του. Οι παλαιές ακίνητες, από την στιγμή της τάξης τους, βομβάρδες άρχισαν να αντικαθίστανται σταδιακά από πιο σύγχρονα και σχετικά ευκίνητα πυροβόλα. Παράλληλα αναπτύχθηκαν τα πολύκαννα ελαφρά πυροβόλα, τα λεγόμενα “εκκλησιαστικά όργανα”. Τα πυροβόλα αυτά είχαν από 3 έως 24 κάννες, συνήθως, μικρού διαμετρήματος, τα οποία ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματικά σε μικρές αποστάσεις, κατά προσωπικού.

Ο αναγεννημένος Αυτοκρατορικός Στρατός αναδείχτηκε σταδιακά στην ισχυρότερη πολεμική μηχανή στην Ευρώπη. Η αλήθεια αυτή φάνηκε πάντως κυρίως την εποχή του διαδόχου του Μαξιμιλιανού Καρόλου Ε’ ο οποίος ανέδειξε την αυτοκρατορία σε παγκόσμια δύναμη, μετά την ένωση του αυστριακού και του ισπανικού θρόνου, μαχόμενος κατά Γάλλων και Τούρκων ταυτόχρονα.