Πόλεμος για το Twitter – Πόλεμος στο Twitter

«Let the good times roll» έγραψε ο Έλον Μασκ σε ανάρτησή του, αναφερόμενος στη νέα εποχή του Twitter, στη δική του εποχή. «Ποιες καλές στιγμές;», αναρωτιούνται πολλοί. Αν και συνεχίζει να βρίσκεται στον πυρήνα της κοιλάδας των τεχνολογικών θαυμάτων, στην παρούσα φάση το Τwitter δεν μοιάζει ευλογημένο, πόσο μάλλον ιδανικό εργασιακό περιβάλλον. Είναι αξιοσημείωτο, πάντως, ότι τα Μίντια ανακάλυψαν τον κακό χαρακτήρα του Μασκ όταν αυτός υιοθέτησε “αιρετικές” απόψεις.

Η εταιρεία που μέχρι προ διετίας χαρακτηριζόταν επίγειος παράδεισος για τους υπαλλήλους, έχει αλλάξει δραματικά. Το 24ωρο ανοιχτό μπαρ, με δωρεάν κοκτέιλς και αντλίες από τις οποίες έρεε άφθονα η μπύρα και το κρασί, lattes διακοσμημένα με emojis, εργονομικούς καναπέδες για ξεκούραση ή ακόμα και μεσημεριανές φιέστες και μαθήματα γιόγκα καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, έχουν αντικατασταθεί από ένα πέπλο ανασφάλειας, άγχους και πίεσης.

Οι φήμες για επικείμενες μαζικές απολύσεις από το νέο ιδιοκτήτη Έλον Μασκ εντείνουν την τοξική ατμόσφαιρα. Δεν βοήθησε ιδιαίτερα το γεγονός ότι ένας υπάλληλος παρατήρησε ότι στο ψηφιακό ημερολόγιο της εταιρείας, που είναι προσβάσιμο σε όλους τους εργαζόμενους, φιγουράριζε η ημέρα και η ώρα μίας σύσκεψης της διοίκησης με τίτλο «μείωση του ανθρώπινου δυναμικού».

Ένας άλλος υπάλληλος, ανακάλυψε στην εταιρική εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων μία συζήτηση μεταξύ συνεργατών του Μασκ για τον ακριβή αριθμό των εργαζομένων που θα απολυθούν και το ποσό που θα λάβουν ως αποζημίωση. Δεν άργησε, λοιπόν, να κυκλοφορήσει η φήμη ότι το μισό προσωπικό θα δει την πόρτα της εξόδου και το άλλο μισό θα επιστρέψει με μειωμένο μισθό και διευρυμένο ωράριο.

Πρόκειται για το κερασάκι στην τούρτα μίας σουρεαλιστικής περιόδου, κατά τη διάρκεια της οποίας ο Μασκ απέκτησε το πλειοψηφικό πακέτο της εταιρείας για 44 δισ. δολάρια. Έκτοτε, οι εργαζόμενοι δεν έχουν καμία επίσημη μορφή επικοινωνίας από τη νέα διοίκηση. Δεν ενημερώθηκαν από επίσημα χείλη, ούτε για το ότι ο Μασκ ολοκλήρωσε την αγορά. Ούτε για το ότι απέλυσε τα κορυφαία στελέχη της εταιρείας. Ούτε καν για το ότι ανέλαβε τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου. Και βέβαια βρίσκονται στο σκοτάδι για το τί μέλλει γενέσθαι!

Τρόμος από τα σχέδια Μασκ

Αντιθέτως, οι εργαζόμενοι διαβάζουν δεκάδες άρθρα έγκριτων ΜΜΕ, στα οποία ξεδιπλώνονται με γλαφυρές λεπτομέρειες τα σχέδια του Μασκ να αναδιοργανώσει πλήρως την εταιρεία. Μεταξύ άλλων θα περικόψει περίπου 3.700 θέσεις εργασίας στο Twitter Inc ή το μισό ανθρώπινο δυναμικό της εταιρείας, σε μια προσπάθεια να μειώσει το κόστος. Διαβάζουν τις δικές του αναρτήσεις, μέσω των οποίων έγινε γνωστή και η νέα τιμή για τους συνδρομητές του Twitter Blue (την προαιρετική συνδρομητική υπηρεσία της εταιρείας), η οποία κυμαίνεται στα οκτώ δολάρια τον μήνα. Έναντι του ποσού αυτού θα μπορούν να επαληθεύουν ως “αυθεντικό” τον λογαριασμό τους και να βλέπουν λιγότερες διαφημίσεις.

Και τέλος, γίνονται μάρτυρες της μαζικής εκροής χρηστών, με τον Μασκ να απαντάει στους επικριτές και στους δυσαρεστημένους χρήστες με βίντεο των Μόντι Πάϊθον. «Τα σχόλιά σας εκτιμώνται. Τώρα, όμως, πληρώστε», έγραψε ειρωνικά. Μεταξύ αυτών που εγκαταλείπουν την πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης, είναι και ένας μικρός αλλά αυξανόμενος αριθμός δημοσίων προσώπων. Δεν κρύβουν τις ανησυχίες τους σχετικά με τις επικείμενες αλλαγές.

Τραγουδιστές, όπως ο Νιλ Γιάνγκ και η φολκ τραγουδίστρια Τζόνι Μίτσελ έκαναν τη αρχή. Η Τόνι Μπράξτον ακολούθησε. Η ηθοποιός Τέα Λεόνι, ο συγγραφέας Στήβεν Κίνγκ, η Άμπερ Χέρντ και πολλοί ακόμα περπάτησαν τον ίδιο δρόμο. Η General Motors δήλωσε ότι θα διακόψει προσωρινά τη διαφήμιση στο Twitter, προσθέτοντας: «Συνεργαζόμαστε με το Twitter για να κατανοήσουμε την κατεύθυνση της πλατφόρμας υπό το νέο ιδιοκτησιακό καθεστώς». Δεκάδες είναι και οι βουλευτές του Δημοκρατικού Κόμματος που φεύγουν.

Αποφάσεις πίσω από κλειστές πόρτες

Κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιότητα πόσο θα αλλάξει η πλατφόρμα για τους απλούς χρήστες. Το μόνο σίγουρο στην φάση της αβεβαιότητας είναι ότι η μέχρι πρότινος ανοιχτή εταιρική κουλτούρα του Twitter αποτελεί παρελθόν. Οι σχεδόν καθημερινές συναντήσεις με όλο το προσωπικό και τα ελεύθερα κανάλια επικοινωνίας, στα οποία υπάλληλοι και διευθυντές μοιράζονταν ιδέες, σχέδια και αστεία σίγησαν.

Πλέον, μία καχύποπτη και μυστικοπαθής διοίκηση λαμβάνει αποφάσεις πίσω από κλειστές πόρτες. Από την πρώτη εκείνη ημέρα που μπούκαρε στα κεντρικά γραφεία της εταιρείας στο Σαν Φρανσίσκο, κρατώντας μια λεκάνη, μέχρι σήμερα, ο Μασκ μετέτρεψε μία εταιρική εξαγορά σε hunger games. Ένας υπάλληλος του Twitter μοιράστηκε μια φωτογραφία που δείχνει την προϊσταμένη του να κοιμάται στο πάτωμα του γραφείου λίγες μέρες μετά την αλλαγή ιδιοκτησίας.

Η φωτογραφία δείχνει την Esther Crawford, διευθύντρια διαχείρισης προϊόντων στον κολοσσό των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, να φορά μια μάσκα ματιών και να είναι τυλιγμένη σε έναν υπνόσακο πάνω από ένα στρώμα ύπνου. Και αυτό επειδή κλήθηκαν από τη νέα διοίκηση να εργαστούν για ένα διάστημα 12 ώρες την ημέρα, επτά ημέρες την εβδομάδα, ώστε να προλάβουν κάποιες προθεσμίες που έθεσε ο Μασκ. Αυτές είχαν να κάνουν με τις αλλαγές στην υπηρεσία πιστοποίησης λογαριασμών και την καθιέρωση μηνιαίας συνδρομής οκτώ δολαρίων για το περίφημο μπλε σηματάκι “τικ”. «Η προσδοκία είναι κυριολεκτικά να δουλεύετε 24 ώρες την ημέρα, επτά ημέρες την εβδομάδα, για να βγει στον αέρα», ανέφερε το μοναδικό memo που εστάλη στο προσωπικό.

Τοξικό εργασιακό περιβάλλον

Δίχως ξεκάθαρο όραμα, ομάδες εστίασης, συσκέψεις, αλλά και εταιρικά mail, ο Μασκ αποφασίζει και οι αποφάσεις του είναι διαταγές. Το μήνυμα για όσους βρίσκονται εντός και εκτός Twitter είναι σαφές: αυτό είναι το νέο αφεντικό. Δεν μοιάζει με κανένα άλλο αφεντικό. Η πρωτόγνωρη εμπειρία των υπαλλήλων του Twitter αποτελούν την κανονικότητα όλων όσων έχουν συνεργαστεί στο παρελθόν με τον μεγιστάνα ή έχουν δουλέψει για κάποια από τις δεκάδες εταιρείες του. Οι εταιρείες που διευθύνει έχουν αντιμετωπίσει πολλές κατηγορίες στο παρελθόν για την προώθηση ενός ανθυγιεινού, ή ακόμα και τοξικού εργασιακού περιβάλλοντος.

Ένας από τους μεγαλύτερους επενδυτές της Tesla, ο Σόλομον Τσάου, κατέθεσε μήνυση κατά της εταιρείας στο Τέξας, όπου έχει την έδρα της η εταιρεία, επειδή δεν αντιμετώπισε επαρκώς τους ισχυρισμούς για καταχρήσεις στο χώρο εργασίας. «Η Tesla έχει δημιουργήσει μια τοξική κουλτούρα στο χώρο εργασίας που βασίζεται στη ρατσιστική και σεξιστική κακοποίηση και διακρίσεις σε βάρος των εργαζομένων της», εξηγεί ο Τσάου στην αγωγή.

Είχε προηγηθεί μια υπόθεση στην οποία η Πολιτεία της Καλιφόρνια μήνυσε το εργοστάσιο Fremont της Tesla για ρατσιστική συμπεριφορά. Η μήνυση έφερε την υπογραφή πάνω από 4.000 πρώην και νυν Αφροαμερικανών υπαλλήλων που ισχυρίστηκαν ότι είχαν περιθωριοποιηθεί και αδικηθεί. Ένταση είχε δημιουργηθεί και όταν ο Μασκ άστραψε και βρόντηξε, ζητώντας από τα στελέχη της Tesla να επιστρέψουν στο γραφείο αλλιώς θα απολύονταν. Κι αυτό, παρότι ο νόμος τους έδινε το δικαίωμα της τηλεργασίας. «Η τηλεργασία δεν είναι πλέον ανεκτή. Θα πρέπει να βρίσκεστε στο γραφείο τουλάχιστον 40 ώρες την εβδομάδα (το εννοώ το “τουλάχιστον”), διαφορετικά ας αποχωρήσετε. Αυτές οι ώρες είναι λιγότερες απ’ όσες ζητάμε από τους εργάτες εργοστασίου» φέρεται να έγραψε σε εσωτερικό mail.

Ελάχιστοι μπορούν να ξεχάσουν και το περιστατικό που ο Μασκ έπεσε τυχαία πάνω σε μία ομάδα ασκούμενων, οι οποίοι περίμεναν στην ουρά για να πάρουν καφέ. Ο δισεκατομμυριούχος έγινε έξω φρενών και τους απείλησε με απόλυση, αν «συνεχίσουν να χάνουν έτσι τον χρόνο τους». Εγκατέστησε και κάμερες ασφαλείας για να αποτρέψει παρόμοια σκηνικά. Το περιστατικό αυτό μεταφέρθηκε από τον μεγάλο επενδυτή της Σίλικον Βάλεϊ Κιθ Ράμποις, ο οποίος και ήταν παρών.

Η “φυτεία” του Μασκ

Σύμφωνα με συνεντεύξεις που πήραν οι Los Angeles Times, υπήρχε ένα ιδιαίτερα εντατικό τμήμα του εργοστασίου, που ονομαζόταν “η φυτεία” από τους εργάτες της Tesla. Ένας μαύρος εργάτης είπε ότι άκουγαν ρατσιστικές ύβρεις και προσβολές κάθε μέρα από 50 έως 100 φορές. Οι εταιρείες του Μασκ έχουν επίσης αντιμετωπίσει καταγγελίες για ζητήματα σεξουαλικής παρενόχλησης στο χώρο εργασίας. Το 2021, πέντε πρώην υπάλληλοι της SpaceX είπαν στους New York Times ότι είχαν αντιμετωπίσει, ή είχαν γίνει μάρτυρες σεξουαλικής παρενόχλησης στην εταιρεία.

Μια πρώην μηχανικός της SpaceX, η Άσλεϊ Κόσακ δημοσίευσε ένα δοκίμιο που περιγράφει λεπτομερώς την εμπειρία της κατά τη διάρκεια της θητείας της στην εταιρεία, όπου είχε ξεκινήσει την πρακτική της το 2017. «Ανέφερα κάθε περιστατικό σεξουαλικής παρενόχλησης που βίωσα στο ανθρώπινο δυναμικό και δεν έγινε τίποτα… Κάθε άνθρωπος που με παρενόχλησε έμεινε και ανελίχθηκε στην ιεραρχία της εταιρείας παρά τη λεγόμενη πολιτική μη ανοχής».

Ο ίδιος ο Μασκ έχει επίσης κατηγορηθεί για κακομεταχείριση, εκφοβισμό και μπούλινγκ εργαζομένων. Πέντε υπάλληλοι της SpaceX έχασαν τις δουλειές τους, όταν τόλμησαν να τον επικρίνουν. Στο βιβλίο “Power Play: Tesla, Elon Musk, and the Bet of the Century”, ο συγγραφέας Tim Higgins αναφέρει αρκετές περιπτώσεις όπου ο Μάσκ ξεσπάει κατά υπαλλήλων, ουρλιάζοντας προσβολές τύπου «είσαι ηλίθιος», «είσαι άχρηστος», «πώς τολμάς να σπαταλάς τον χρόνο μου».

Ακόμα και στενοί συνεργάτες του δεν είχαν ασυλία. Ο δημοσιογράφος του Bloomberg και βιογράφος του Μασκ, Άσλι Βανς, ανέφερε έναν μηχανικό της SpaceX στο βιβλίο του “Elon Musk: Tesla, SpaceX”, ο οποίος του περιέγραψε με δάκρυα στα μάτια πώς η «η μεταχείριση του προσωπικού δεν ήταν καλή για μεγάλες περιόδους». Θυμήθηκε ότι αρκετοί μηχανικοί κατηγορούνταν για λάθη που δεν είχαν διαπράξει και παρά τις ατράνταχτες αποδείξεις για αυτό τελικά εκδιώχθηκαν με απόφαση Μασκ.

Ο απρόβλεπτος μεγιστάνας

Δεκάδες πρώην και νυν υπάλληλοι του έχουν μιλήσει για έναν απρόβλεπτο Μασκ. Κανείς δεν γνωρίζει πότε και γιατί θα βρεθεί αντιμέτωπος με την οργή του. Τον παρομοιάζουν σαν διπολικό, που έχει δεκάδες εναλλαγές στη διάθεσή του. Εκτός από συναισθηματικά ασταθές αφεντικό, ο Μασκ αλλάζει συχνά γνώμη και για τα προϊόντα ή την στρατηγική που είχε ο ίδιος χαράξει. Αυτή η συχνά ανατροπή συγχύζει και στρεσάρει τους υπαλλήλους.

Ο διαχωρισμός της κουλ δημόσιας περσόνας του Έλον Μασκ από αυτή του αφεντικού Μασκ είναι πρόσφατο φαινόμενο. Μέχρι πρότινος, ελάχιστοι έδιναν σημασία στο πώς φερόταν στους υπαλλήλους του. Οι καινοτομίες, η εργατικότητα, η επιτυχία και τα αμέτρητα δισεκατομμύριά του αρκούσαν για να γίνεται αποδεκτός σαν “υπέροχος τύπος”. Όσοι, όμως, έχουν βρεθεί για χρόνια στο πλευρό του, από την εποχή του PayPal, μεταφέρουν την εικόνα ενός ανθρώπου που αδυνατεί να επικοινωνήσει συναισθηματικά με τους υπόλοιπους. Αρνείται να πλαισιωθεί από ισότιμους συνεργάτες, αντιμετωπίζοντας τους πάντες ως εργάτες που μπορεί να αντικατασταθούν από τη μία στιγμή στην άλλη.

Και εκείνοι οι λίγοι που έχουν διεισδύσει στον στενό κύκλο του “πλουσιότερου ανθρώπου στον κόσμο” περιγράφουν έναν αλαζονικό τύπο που κάθε επιτυχία και κάθε έξτρα μηδενικό στον λογαριασμό του τον απομακρύνει όλο και περισσότερο από την πραγματικότητα. Επικαλούνται, μάλιστα, την χαοτική προσωπική ζωή του, τα εννιά παιδιά που πιθανολογούν ότι θα γίνουν 15 και 20 και τις ανύπαρκτες προσωπικές σχέσεις που έχει ή μάλλον δεν έχει…