ΘΕΜΑ

Πώς δρούσαν οι Μάτα Χάρι στον αμερικανικό εμφύλιο

Πώς δρούσαν οι Μάτα Χάρι στον αμερικανικό εμφύλιο, Όλγα Μαύρου

Πρόσφατα έγινε ένα δημοσιογραφικό αφιέρωμα στη “βίλα των κατασκόπων“, ένα διώροφο οίκημα στην Οξφόρδη του Οχάιο, περίπου 40 χλμ. από το Σινσινάτι. Στο σπίτι αυτό έζησαν δυο τρομερές αδελφές, που ήταν κατάσκοποι στον εμφύλιο βορείων και νοτίων. Οι Μάτα Χάρι στον αμερικανικό εμφύλιο. Και οι δύο έζησαν μέχρι τα βαθιά γεράματά τους, σε αντίθεση με τους άνδρες συναδέλφους τους, που συνήθως απαγχονίζονταν.

Οι νότιοι και οι βόρειοι δεν ήταν προετοιμασμένοι για κατασκοπεία και μάλιστα σε συνθήκες εμφυλίου. Πρόχειρα αποφάσισαν να οργανώσει κάθε στρατηγός το δικό του “γραφείο πληροφοριών” χρησιμοποιώντας όποιος μέσο έβρισκε πρόσφορο. Οι γυναίκες τελικά έπαιξαν τότε σημαντικότατο ρόλο. Μια από αυτές μάλιστα –ίσως και ιστορικά η πιο αδικημένη– όχι μόνον βρήκε ζωτικές πληροφορίες εναντίον των νότιων, αλλά κατέστρωσε και το στρατηγικό σχέδιο που επιτάχυνε τη νίκη των βορείων.

Εντούτοις ποτέ δεν της αναγνωρίσθηκε αυτό και η δόξα πήγε στον τότε στρατηγό και μετέπειτα πρόεδρο των ΗΠΑ Οδυσσέα Γκραντ, ο οποίος μάλιστα εξετέλεσε το σχέδιο θεωρώντας το ριψοκίνδυνο και ουσιαστικά εναντιωνόμενος σε αυτό. Όμως κατόπιν πιέσεων του προέδρου και του υπουργείου Πολέμου, υλοποίησε το στρατήγημα της τότε 45χρονης Αν Έλλα Κάρολ και πήρε και τις δάφνες. Ο Γκραντ εξελέγη εν συνεχεία πρόεδρος και τον έπνιξαν τα οικονομικά σκάνδαλα, ίσως γιατί συνέχιζε να καρπούται το μόχθο των άλλων.

Η γυναίκα με τις ζωτικές πληροφορίες δεν πήρε ούτε καν σύνταξη για τις υπηρεσίες της η δε αδελφή της εξέδωσε βιβλίο για τις αδικίες της ανδροκρατίας. Η Αν Ελλα Κάρολ προτού γίνει κατάσκοπος είχε ασχοληθεί με την πολιτική, καθώς και ο πατέρας της αναμιγνυόταν από νέος στα κοινά. Μόλις εξελέγη ο Λίνκολν η οικογένειά της απελευθέρωσε τους σκλάβους της (ήταν νότιοι αγρότες και ο πατέρας της κυβερνήτης του Μέριλαντ). Επειδή ήταν πολιτικοποιήμενη, καταδέχτηκαν να ακούσουν το σχέδιό της “παρότι γυναικα”, όταν τέθηκε το θέμα “πώς θα κατατροπωθούν οι νότιοι”.

Μάτα Χάρι

Πήγε η ίδια στο Σεντ Λούις και συνεργάστηκε με άλλους μυστικούς πράκτορες για να εκτιμήσει τι εξέλιξη θα είχε η εισβολή των βόρειων στο Τέξας. Δημιούργησε ένα μικρό δίκτυο κατασκόπων στο νότο ενώ η ίδια, προφασιζόμενη ότι την ενδιαφέρει η εμπορική ναυσιπλοΐα πήρε πολύ ζωτικές πληροφορίες από τον καπετάνιο ενός ποταμόπλοιο στον ποταμό Τενεσί. Αυτός και άλλοι της έδειξαν ποια ήταν τα ισχυρά και ποια τα αδύναμα οχυρά των νοτίων στα ποτάμια και εκείνη εν συνεχεία πρότεινε στον Λίνκολν να μη γίνει η εισβολή από τον Μισισίπι αλλά πεζικό και πλωτά μέσα να εισβάλουν  από τον Τενεσί και άλλον ένα ποταμό.

Anna Ella Carroll.jpg

Πέθανε σε ηλικία 79 ετών από νεφροπάθεια, έχοντας αναλώσει 35 χρόνια στην προσπάθειά της να δικαιωθεί οικονομικά έστω, καθώς ναι μεν δεν της αναγνωρίστηκε ότι συνέβαλε στη νίκη του βορρά, αλλά δεν της δόθηκε ούτε η αμοιβή των 5.000 δολαρίων που της είχε υποσχεθεί ο Λίνκολν για τη συγγραφή πολιτικών φυλλαδίων και βιβλίων. Κυνήγησε το κράτος ακόμα και δικαστικά, αλλά ποτέ δεν δικαιώθηκε ούτε για αυτό.

Μια άλλη “Μάτα Χάρι” αντίστοιχα πήρε σύνταξη μόλις 8 δολαρίων το μήνα, και αυτά ως χήρα. Ήταν η ηθοποιός Χάριετ Γουντ ή Πολίν Γκούσμαν, που επίσης δούλεψε για τους βόρειους, μια εξαιρετικά άτυχη γυναίκα: έχασε σε βρεφική ηλικία και τα δύο παιδιά που απέκτησε από τους τρεις γάμους της. Αλλά και οι δύο από αυτούς τους γάμους με χηρεία τελείωσαν. Κατάσκοπος έγινε μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου γάμου της. Με τον τρίτο σύζυγο χώρισε ένα χρόνο μετά τον γάμο τους.

Όσον αφορά στην κατασκοπεία, ήταν νότια και κατάφερε να κερδίσει την εμπιστοσύνη των νοτίων, καθώς ο αδελφός της όντως πολεμούσε στο πλευρό τους. Ήταν τόσο πειστική στο ρόλο της ως πιστή στο νότο, που της προτάθηκε να αναλάβει και την γενική γραμματεία του αναπληρωτή υπουργού Πολέμου των Νότιων. Όταν όμως διέρρευσε ότι δούλευε για τους βόρειους, συνελήφθη. Τότε, ενώ τη μετέφεραν για ανάκριση, σε μια διανυκτέρευση, δωροδόκησε έναν μαύρο που ήταν ακόμη δούλος και τον έβαλε να φωνάξει ότι έρχονταν στρατός των βορείων. Οι φρουροί της έπαψαν να ασχολούνται μαζί της και δραπέτευσε.

Pauline Cushman.jpg

Η Χάριετ Γουντ μετά το διαζύγιό της, και χωρίς εισόδημα, με πενιχρή σύνταξη χηρείας και με τις πικρίες της ζωής της, έκανε την καθαρίστρια και τη ράφτρα στο Ελ Πάσο, υπό άθλιες συνθήκες. Εκεί είτε αυτοκτόνησε είτε πήρε υψηλή δόση μορφίνης κατά λάθος. Είχε πάντως εθιστεί στη μορφίνη επειδή είχε τραυματιστεί και πονούσε πολύ. Βρέθηκε νεκρή στα 60 της χρόνια από τη σπιτονοικοκυρά της.  Μπορεί να μην της έδωσαν πεντάρα για τις υπηρεσίες της, αλλά πάντως την έθαψαν με στρατιωτικές τιμές.

Κατασκοπεία στον αμερικανικό εμφύλιο

Όσο για τη βίλα από την οποία ξεκίνησε η ιστορία, εκεί ζούσαν δύο αδελφές ηθοποιοί, η Σίνθια Σαρλότ Μουν και η Τζίνι Μουν. Η Σίνθια έγινε πιο γνωστή, καθώς ήταν και πιο ταραχώδης η ζωής της. Όταν ήταν 24 ετών επρόκειτο να παντρευτεί με έναν στρατιωτικό, τον οποίο παράτησε στα κρύα του λουτρού, στο βωμό της εκκλησίας. Εργαζόταν κυρίως ως ηθοποιός. Όταν αποφάσισε να γίνει κατάσκοπος, μεταμφιεζόταν σε Βρετανίδα ευγενή, σε μαύρο δούλο, σε νοσοκόμα αλλά και σε άνδρα κ.λπ.

Κατάφερνε να διακινεί πληροφορίες επί δύο χρόνια ταξιδεύοντας στα πεδία της μάχης ή κάνοντας τη νοσοκόμα σε φυλακές για να παίρνει πληροφορίες από αιχμαλώτους που της έδιναν πληροφορίες για τη θέση των στρατευμάτων άθελά τους. Ομως κάποια στιγμή, συνελήφθη ως ύποπτη κατασκοπείας και ενώ οι αξιωματικοί είχαν πεισθεί ότι επρόκειτο για μια μια ασθενή Βρετανίδα που είχε πάει στο νότο για λόγους υγείας, είχε την ατυχία να μπει στην αίθουσα ανακρίσεων κάποιος λοχαγός που την ήξερε καλά: ο άνδρας που τον είχε παρατήσει την ημέρα του γάμου τους.

Συνελήφθησαν και οι δύο αδελφές. Κρατήθηκαν επί εξάμηνο χωρίς να δικαστούν και αφέθηκαν ελεύθερες. Η μια παντρεύτηκε δικαστή και έζησε θαυμάσια μέχρι τα βαθιά της γεράματα παίρνοντας και ρόλους σε σπουδαίες ταινίες της εποχής της, ενώ η Σίνθια ασχολήθηκε πλέον με την δημοσιογραφία ως πολεμική ανταποκρίτρια και κάποια στιγμή έφυγε για την Ευρώπη, για να καλύψει τον πόλεμο Πρωσίας – Γερμανίας. Πέθανε στα 67 της στη Φιλαδέλφεια.

Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του SLpress.gr

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του άρθρου από άλλες ιστοσελίδες χωρίς άδεια του SLpress.gr. Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των 2-3 πρώτων παραγράφων με την προσθήκη ενεργού link για την ανάγνωση της συνέχειας στο SLpress.gr. Οι παραβάτες θα αντιμετωπίσουν νομικά μέτρα.

Ακολουθήστε το SLpress.gr στο Google News και μείνετε ενημερωμένοι