Ερντογάν για την μετατροπή της Μονής σε τζαμί: “Προστατεύουμε την κληρονομιά των προγόνων μας”

«Προστατεύουμε την κληρονομιά των προγόνων μας», δήλωσε σήμερα Δευτέρα ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στην τελετή για την ολοκλήρωση των έργων της Γενικής Διεύθυνσης Βακουφίων για τη συντήρηση 201 ιστορικών μνημείων, στα οποία συμπεριλαμβάνεται και η μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί. «Συγχαίρω τη Γενική Διεύθυνση Βακουφίων που προστατεύει την κληρονομιά των προγόνων μας», ανέφερε ο Ερντογάν κατά τη διάρκεια της τελετής.

«Λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνο 56 ιστορικά μνημεία αποκαταστάθηκαν πριν από εμάς, μεταξύ 1996 και 2002, θα φανεί πόσο μεγάλη επιτυχία έχει καταγράψει η Γενική Διεύθυνση Βακουφίων», υποστήριξε ο Τούρκος πρόεδρος. Ενώ επισήμανε πως «όχι μόνο στην Τουρκία, όχι μόνο στην Ανατολία και τη Θράκη, αλλά οπουδήποτε στον κόσμο υπάρχει ένα αντικείμενο ή μια πολιτιστική κληρονομιά που ανήκει σε εμάς και τους προγόνους μας, φτάνουμε εκεί και το φέρνουμε στο φως». Παράλληλα, ο Τούρκος πρόεδρος αναφέρθηκε και στον πόλεμο στη Γάζα, υποστηρίζοντας ότι η Τουρκία είναι η χώρα που έχει συνδράμει περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη τους αμάχους, στέλνοντας 50.000 τόνους ανθρωπιστικής βοήθειας.

Καλύφθηκαν τα ψηφιδωτά

Το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu είχε προηγουμένως μεταδώσει ότι ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πρόκειται να συμμετάσχει σε τελετή για την ολοκλήρωση των έργων της Γενικής Διεύθυνσης Βακουφίων για τη συντήρηση 201 ιστορικών μνημείων, συμπεριλαμβανομένης της Μονής της Χώρας. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό, κατά τη διάρκεια τελετής στο συνεδριακό κέντρο του προεδρικού μεγάρου στην Άγκυρα, ο πρόεδρος Ερντογάν θα συνδεθεί απευθείας με τη Μονή της Χώρας.

Προηγούμενα δημοσιεύματα τοποθετούσαν χρονικά τα εγκαίνια για τη λειτουργία του ιστορικού βυζαντινού ναού με ανεκτίμητης αξίας ψηφιδωτά περί την 23η Φεβρουαρίου, ωστόσο η Γενική Διεύθυνση Βακουφίων της Τουρκίας τα διέψευσε, ανακοινώνοντας ότι η Μονή της Χώρας θα λειτουργήσει ως τζαμί τον Μάιο. Τα έργα διήρκεσαν τέσσερα χρόνια.

Η εκκλησία του Αγίου Σωτήρος εν τη Χώρα, το καθολικό του πάλαι ποτέ μοναστικού συγκροτήματος, χρονολογείται από τον 6ο αιώνα μ.Χ., ενώ τα μοναδικά ψηφιδωτά και τοιχογραφίες της φιλοτεχνήθηκαν τον 14ο αιώνα, από το 1305 έως το 1320, επί βασιλείας Παλαιολόγων.

Πρόκειται για το μνημείο με τα περισσότερα και πλέον περίτεχνα βυζαντινά ψηφιδωτά που διασώζεται στην Κωνσταντινούπολη, μαζί με την Αγία Σοφία και τη Μονή της Παμμακάριστου, που επίσης λειτουργεί ως τέμενος με την ονομασία Φετχιγέ. Η Αγία Σοφία είχε επίσης αποδοθεί στη μουσουλμανική θρησκευτική λατρεία το 2020.

Η Μονή της Χώρας μετατράπηκε σε τζαμί το 1511, 58 χρόνια μετά την Άλωση της Πόλης. Ωστόσο, με απόφαση του υπουργικού συμβουλίου της Τουρκίας, το 1945 έγινε μουσείο.

Μετά την απόφαση αυτή, ειδικοί από τις ΗΠΑ εκτέλεσαν τεράστιο έργο αποκατάστασης και συντήρησης των ψηφιδωτών και νωπογραφιών, ξηλώνοντας σοβάδες που τα κάλυπταν. Οι εργασίες, που ξεκίνησαν το 1948, ολοκληρώθηκαν δέκα χρόνια αργότερα, το 1958.

Όμως το 2019 το Συμβούλιο της Επικρατείας (Danistay) της Τουρκίας ακύρωσε την απόφαση του 1945 και, έναν χρόνο αργότερα, ο πρόεδρος Ερντογάν ανακοίνωσε ότι το μνημείο θα λειτουργήσει ξανά ως τζαμί.