Είναι οι ογκώδεις διαδηλώσεις η αρχή του τέλους του Μητσοτάκη;

Η κινητοποίηση της Τετάρτης στο κέντρο της Αθήνας για το δυστύχημα στα Τέμπη ήταν με βεβαιότητα η μεγαλύτερη των τελευταίων χρόνων, που συγκρίνεται μόνο με τις ογκώδεις διαδηλώσεις της μνημονιακής εποχής και τα συλλαλητήρια για το Σκοπιανό. Στην στιγμή της κορύφωσής της ο κόσμος είχε κατακλύσει το Σύνταγμα και εκτεινόταν σχεδόν σε όλο το μήκος της οδού Πανεπιστημίου και της οδού Σταδίου.

Το δεύτερο χαρακτηριστικό της μεγάλης συγκέντρωσης ήταν η μαζική παρουσία της νέας γενιάς. Μετά από πολλά χρόνια οι νέοι ήταν η πλειοψηφία και έδιναν τον τόνο με τα συνθήματα και τα πανό τους. Το συγκινησιακό στοιχείο ήταν έντονο στα συνθήματα που κυριάρχησαν και αφορούσαν κυρίως την διαμαρτυρία και την μομφή κατά της κυβέρνησης και του κράτους για τις παραλείψεις που οδήγησαν στον θάνατο 57 ανθρώπων.

Δευτερευόντως, τα συνθήματα και οι ομιλίες των διοργανωτών (πέρα από το ότι συνέδεαν το δυστύχημα με την εγκατάλειψη του σιδηροδρομικού δικτύου και την εξυπηρέτηση ποικιλώνυμων συμφερόντων), στρέφονταν γενικότερα κατά των ιδιωτικοποιήσεων. Από την πλευρά των διοργανωτών ήταν εμφανής η προσπάθεια να περάσουν πολιτικά μηνύματα κατά των ιδιωτικοποιήσεων, στα οποία πάντως ο κόσμος που συγκεντρώθηκε ανταποκρινόταν θετικά.

Διακριτική ήταν η παρουσία των στελεχών των κομμάτων, κυρίως του ΣΥΡΙΖΑ, για να μην επισύρει την κατηγορία της κυβέρνησης ότι επιχειρεί να εκμεταλλευτεί τον πόνο. Από πλευράς συμμετοχής πάντως ξεχώρισε η παρουσία του ΚΚΕ μέσω του ΠΑΜΕ, που έδειχνε και μία μεγάλη κινητοποίηση σε χώρους δουλειάς και συνοικίες, θα μπορούσε κανείς να πει ότι ήταν μία επίδειξη ισχύος του Περισσού. Δυναμικό παρόν έδωσαν οι φοιτητές διαφόρων σχολών, αλλά και μαθητές που σε ορισμένες περιπτώσεις είχαν έλθει μαζί με τους καθηγητές τους.

Συνολικά εάν η κινητοποίηση είχε πολιτικό χαρακτήρα, σε κάθε περίπτωση είχε αριστερό πρόσημο, με την ευρεία όμως έννοια. Παρόμοιες μαζικές και με ανάλογο χαρακτήρα κινητοποιήσεις έγιναν σε όλη την Ελλάδα.

Τα επεισόδια

Σε μία τόσο μαζική διαδήλωσή ήταν αναμενόμενο να γίνουν επεισόδια. Αρκετά μεγάλος αριθμός ταραξιών (δύσκολο να τους προσδώσει κανείς πολιτική ταυτότητα) με σχετική οργάνωση κάποια στιγμή άρχισε να πετάει μολότοφ και να προκαλεί τις αστυνομικές δυνάμεις στο Σύνταγμα μπροστά από την Βουλή, πριν μάλιστα ολοκληρωθεί η πορεία.

Οι αστυνομικές δυνάμεις από την πλευρά τους, ίσως λόγω της μαζικότητας της κινητοποίησης, αυτή την φορά αντέδρασαν συγκρατημένα, για να μην σημειωθούν ακρότητες κατά των διαδηλωτών. Φυσικά έκαναν χρήση δακρυγόνων και σταδιακά απομάκρυναν τους ταραξίες. Η πορεία όμως είχε διαλυθεί.

Αποκωδικοποίηση των κινητοποιήσεων

Το ερώτημα που απασχολεί την κυβέρνηση και κόμματα της αντιπολίτευσης είναι τι καινούργιο κομίζει η κινητοποίηση του πλήθους και εάν υπάρχει πολιτικό μήνυμα. Για τα αριστερά κόμματα της αντιπολίτευσης πρόκειται σαφώς για αφύπνιση ενός σημαντικού τμήματος της κοινωνίας. Επιβεβαιώνει την αντικυβερνητική στάση, για την ενεργοποίηση της οποίας λειτούργησε σαν καταλύτης το δυστύχημα και ο χαμός 57 ανθρώπων.

Φαίνεται ότι έχει παίξει ρόλο και η άκομψη και ατελέσφορη προσπάθεια της κυβέρνησης τις πρώτες ημέρες “να θάψει” τις ευθύνες της και να χειραγωγήσει τα αισθήματα της κοινωνίας. Τουλάχιστον μεταξύ των συγκεντρωμένων σε όλο φάσμα των επαγγελμάτων και των ηλικιών δεν υπήρχε αμφιβολία ότι “η κυβέρνηση έχει ευθύνες τις οποίες προσπαθεί να αποκρύψει υποτιμώντας την νοημοσύνη των πολιτών”.

Για τους αριστερόστροφους παρατηρητές, όπως εκφράστηκαν κυρίως εν θερμώ στα social media, που περίμεναν χρόνια να δουν μία μαζική συγκέντρωση (στην οποία η συμμετοχή να μην περιορίζεται στους συνήθεις μεσόκοπους διαδηλωτές και τα γνωστά τετριμμένα συνθήματα), η μαζική διαδήλωση σηματοδοτεί την αρχή του τέλους της νεοφιλελεύθερης κυβέρνησης Μητσοτάκη.

Η εκτίμηση θα μπορούσε να είναι σωστή, στο βαθμό που οι κινητοποιήσεις ανά την Ελλάδα αντανακλούν τα αισθήματα ενός ευρύτερου αριθμού ψηφοφόρων. Και με την προϋπόθεση βέβαια ότι οι ίδιες διαθέσεις του πλήθους θα διατηρηθούν μέχρι τις εκλογές, που με τον καινούργιο σχεδιασμό του κυβερνητικού επιτελείου θα αργήσουν. Εν ολίγοις, ενώ η αφύπνιση και η συμμετοχή δείχνει σαφώς αντικυβερνητική διάθεση, το κρίσιμο τελικό ερώτημα είναι εάν η κατάσταση είναι μη αναστρέψιμη.