Αρθρο στην Washington Post: Η Αγία Σοφία ανήκει στην οικουμένη, όχι στην Τουρκία

Η καθηγήτρια Judith Herrin, που δίδασκε Ύστερη Αρχαιότητα και Βυζαντινές Σπουδές στο King’s College του Λονδίνου. σε άρθρο της στην Washington Post στηλιτεύει την απόφαση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να μετατρέψει σε τζαμί την Αγία Σοφία.

“Πρόκειται για μία πράξη πολιτιστικής ισοπέδωσης στην οποία προχώρησε για να τονώσει την δημοτικότητά του που κινείται πτωτικά και υποστηρίζει έναν θρησκευτικό φονταμενταλισμό που απειλεί τις μειονότητες της Τουρκίας, τον κοσμικό χαρακτήρα της χώρας και τον ιστορικό ρόλο της Κωνσταντινούπολης ως ανεκτικής μητρόπολης όπου συνυπάρχουν μουσουλμανοι, χριστιανικοί και εβραίοι για αιώνες», γράφει.

«Η κυνική εκστρατεία του Ερντογάν λάβωσε την καρδιά του παγκόσμιου πολιτισμού και τον ουσιαστικό χαρακτήρα της Κωνσταντινούπολης. Με την παρακίνηση του Ερντογάν, το ανώτατο διοικητικό δικαστήριο της Τουρκίας εξέδωσε μια σκανδαλωδώς επικίνδυνη και φανατική απόφαση: Η Αγία Σοφία, μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO και ένα παγκόσμιο σύμβολο ιστορίας και πολυπολιτισμικής εκπροσώπησης, θα μετατραπεί από μουσείο σε τζαμί», προσθέτει η καθηγήτρια.

Ήταν η ενσάρκωση της ανοχής

«Λειτουργώντας ως μουσείο, η Αγία Σοφία, ένα τεράστιο κτίριο 1.500 ετών που προηγουμένως λειτουργούσε ως εκκλησία και στη συνέχεια ως τζαμί, αντιπροσώπευε την ουσία της Κωνσταντινούπολης: έναν τόπο στον οποίο αυτοκρατορίες και θρησκείες που αλλάζουν τον κόσμο συγκρούονταν και  διασταυρώνονταν, αλλά των οποίων τα μνημεία και τα αντικείμενα μπορούσαν έως σήμερα να τα απολαύσουν όλοι. Η απόφαση το Ερντογάν σηματοδοτεί το συμβολικό τέλος αυτής της κληρονομιάς ανοχής», αναφέρει σε άλλο σημείο.

«Η  Αγία Σοφία έγινε απο τον Κεμάλ ένα αξιοθαύμαστο τουριστικό αξιοθέατο. Οι επισκέπτες θαυμάζουν όχι μόνο τη δομή της, αλλά και τα στρώματα της ιστορίας που ενσωματώνει. Το να μετατραπεί αυτό το ασυναγώνιστο κτίριο σε τόπο λατρείας απειλεί την ανοιχτή πρόσβαση σε μια υπέροχη κατασκευή και στις πολύτιμες ψηφιδωτές διακοσμήσεις του. Περιορίζοντας την πρόσβαση στη μεγαλύτερη ιστορική κληρονομιά της Κωνσταντινούπολης, ο Ερντογάν επιτίθεται στις κοσμικές παραδόσεις που κάνουν την πόλη και την ίδια την Τουρκία ένα σταυροδρόμι για τον κόσμο”, γράφει η καθηγήτρια. Και καταληγει:

“Είναι η απόφαση ενός πολιορκημένου «αυτοκράτορα» – του πιο επικίνδυνου είδους – υποκινούμενου από την επιθυμία να τιμωρήσει τους κατοίκους της Κωνσταντινούπολης, οι οποίοι ψήφισαν αποφασιστικά εναντίον του, και από την επιθυμία του να εδραιώσει τη θέση του προκαλώντας εχθρότητα μεταξύ των φανατικών οπαδών του και εκείνων που συνδέονται με τις κοσμικές παραδόσεις. Η Αγία Σοφία όμως ανήκει σε όλη την οικουμένη και όχι στην τουρκική κυριαρχία».