Επί ποδός οι Έλληνες αρχαιολόγοι για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας Τραπεζούντας σε τζαμί

Επί ποδός βρίσκονται οι Έλληνες αρχαιολόγοι για το ζήτημα της μετατροπής της Αγίας Σοφίας Τραπεζούντας, ενός μοναδικού βυζαντινού μνημείου του Πόντου, σε τζαμί. Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων, σε επιστολή του στις τουρκικές αρχές, εκφράζει την ανησυχία του για την αλλαγή του καθεστώτος χρήσης του εν λόγω μνημείου που έως το 2013 λειτουργούσε ως μουσείο.

Με αφορμή δημοσιεύματα για νέες επικείμενες εργασίες στο μνημείο, με τις οποίες θα αλλοιωθεί περαιτέρω ο αυθεντικός ιστορικός χαρακτήρας του, ο Σύλλογος εκφράζει την αγωνία του για το μέλλον αυτού του μοναδικού κτηρίου.

“Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων ζητεί από την Υπηρεσία σας η Αγία Σοφία Τραπεζούντας να επανέλθει στο καθεστώς των μουσείων, ώστε όλοι οι επισκέπτες να έχουν ελεύθερη πρόσβαση σε αυτό το εμβληματικό μνημείο της Τουρκίας, χωρίς να υποτιμάται ή να αλλοιώνεται η ιστορική και καλλιτεχνική του αξία” αναφέρεται στη ανακοίνωση.

Η Αγία Σοφία Τραπεζούντας αποτελεί ένα εξέχον βυζαντινό μνημείο του Πόντου, ίδρυμα του Μανουήλ Α’ Μέγα Κομνηνού (1238-1263), διακοσμημένο με μοναδικής τέχνης τοιχογραφίες. Αποτελεί αντιπροσωπευτικό μνημείο όχι μόνο για την ιστορία και τον πολιτισμό της Τουρκίας, αλλά και για όλον τον κόσμο.

Όπως αναφέρει ο Σύλλογος, η Αγία Σοφία δεν μετατράπηκε σε τζαμί αμέσως μετά την κατάληψη της Τραπεζούντας από τους Οθωμανούς το 1461, αλλά, σύμφωνα με ιστορικές πηγές, το τελευταίο τρίτο του 16ου αιώνα και ενώ τα παρακείμενα κτήρια του μοναστηριού εξακολουθούσαν να χρησιμοποιούνται για αρκετά χρόνια μετά από μοναχούς. “Επομένως, ο συχνά διατυπωμένος συσχετισμός του μνημείου με το πρόσωπο του Μωάμεθ Β΄ του Πορθητή δεν είναι βάσιμος” συμπεραίνουν οι Έλληνες αρχαιολόγοι.

Επίσης, στην ανακοίνωση γίνεται λόγος για “περιορισμένη πρόσβαση των επισκεπτών στην Αγία Σοφία, μετά την επαναφορά της θρησκευτικής χρήσης σε αυτήν το 2013, τους αποκλείει από την δυνατότητα κατανόησης και απόλαυσης του μνημείου. Θα θέλαμε να υπογραμμίσουμε ότι, σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες, κάθε χώρα θα πρέπει να προσφέρει καθολική πρόσβαση στα πολιτιστικά αγαθά και μνημεία της επικράτειάς της”

Επιπλέον, εκφράζουμε την αγωνία μας για το μέλλον αυτού του μοναδικού αυτού κτηρίου,με αφορμή δημοσιεύματα για νέες επικείμενες εργασίες στο μνημείο, με τις οποίες θα αλλοιωθεί περαιτέρω ο αυθεντικός ιστορικός χαρακτήρας του.