Πρωτιά της Ελλάδας σε θανάτους; – Όχι ακριβώς

Η ιστοσελίδα των Financial Times έχει γραφήματα με την πορεία των θανάτων ανά 100.000 πληθυσμού σε κάθε χώρα και αυτό έδωσε “τροφή” και στη δική μας ειδησεογραφία για ελληνική πρωτιά θανάτων πανευρωπαϊκά. Ομως τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά σε μια δεύτερη ανάγνωση.

Η Ελλάδα στο δεύτερο κύμα όντως ξεπέρασε ακόμα και τη Γαλλία και την Βρετανία, που έχουν 52.000 και 58.000 νεκρούς αντίστοιχα από την αρχή της πανδημίας μέχρι σήμερα. Αυτές οι δύο χώρες όμως ειχαν στο πρώτο κύμα περισσότερους θανάτους απ΄ό,τι στο δεύτερο -η Γαλλία είχε 30.000 και η Βρετανία 38.000 θανάτους την άνοιξη και καλοκαίρι. Ομως η “πρωτιά” της Ελλάδας αφορά μόνον στο δεύτερο κύμα και μάλιστα όχι στο σύνολο. Και το διασαφηνίζουμε όχι ασφαλώς επειδή η Ελλάδα τα πάει περίφημα, αλλά για να ακριβολογούμε στην αποκωδικοποίηση των επιδημιολογικών στοιχείων.

Άλλο ο μέσος όρος και άλλο κατά κράτη

Συγκεκριμένα, μεμονωμένα πολλές ευρωπαϊκές χώρες είχαν πολύ υψηλότερα ποσοστά θανάτων ακόμα και στο δεύτερο κύμα. Οι Financial Times βάζουν την Ελλάδα ψηλά και προς σύγκριση, κυρίως επειδή ενδιαφέρει δημοσιογραφικά, καθώς διεθνώς μήνες τώρα η χώρα μας ήταν σαν υπόδειγμα στο προσκήνιο και κάνουμε κοντράστ με το παρελθόν μας στο πρώτο κύμα. Όμως, μας συγκρίνουν στο δεύτερο κύμα με το μέσο όρο της Ευρώπης.

Ο μέσος όρος είναι χαμηλότερος από το 0,91 που είχαμε ως χώρα στις 25 Νοεμβρίου, αλλά στο δεύτερο κύμα πολύ υψηλότερο αριθμό θανάτων (πάντα αναλογικά με τον πληθυσμό) ειχαν και το Βέλγιο, η Τσεχία, η Βοσνία, η Πολωνία, τα Σκόπια, η Αυστρία, το Λουξεμβούργο, η Ελβετία. Αν πάτε στο χάρτη, οδηγείτε το βελάκι στις γκρίζες γραμμές και σας αναγράφει δεξιά με γκρίζα γράμματα τη χώρα στην οποία αντιστοιχεί η γραμμή και βλέπεται αριστερά τον δείκτη. Θα δείτε ότι πολλές χώρες ξεπέρασαν τον ελληνικό δείκτη στο 0,91 και βεβαίως το μέσο όρο της ΕΕ που είναι στο 0,78.

Σύμφωνα με το γράφημα (που μπορείτε να το δείτε εδώ, επιλέγοντας και με ποιες χώρες θέλετε να κάνετε συγκρίσεις) στο πρώτο κύμα χειρότερα τα πήγε η Νήσος του Μαν στην Θάλασσα της Ιρλανδίας με μόλις 25 θανάτους. Ομως ο δείκτης βγαίνει κατ΄αναλογία προς τον πληθυσμό και το αυτόνομο νησί έχει 80.000 κατοίκους. Το Βέλγιο που είχε ξεπεράσει το δείκτη 2,0 έχει και πάλι υψηλό δείκτη στο δεύτερο κύμα -συγκεκριμένα βρίσκεται τώρα στο 1,8.

Γιατί;

Μυστήριο παραμένει η Ιταλία, που φαίνεται να πλήττεται άγρια και από το δεύτερο κύμα, όμως ίσως αυτό να οφείλεται στο γεγονός ότι οι πολλές απώλειες στο πρώτο κύμα σημειώθηκαν κυρίως στο βορρά και συγκεκριμένα στη Λομβαρδία, ενώ τώρα πλήττεται όλη η χώρα.

Η αιτία που σημειώνονται περισσότεροι θάνατοι σε κάποιες περιοχές (της Ελλάδας περιλαμβανομένης) σύμφωνα με τους ειδικούς αποδίδεται σε τρία αίτια: στο γεγονός ότι κάποιες χώρες είχαν πιο ήπιο πρώτο κύμα και άρα λιγότερη ανοσία στον ιό, στο ότι κάποιες είχαν πιο γηρασμένο και άρα πιο ευάλωτο πληθυσμό και τρίτον στο ότι η αποτελεσματική θεραπεία των ασθενών εξαρτάται από την κατάσταση του συστήματος υγείας.

Κάποιες έρευνες δείχνουν επίσης ότι υπάρχει πιθανόν και μια γονιδιακή προδιάθεση ορισμένων πληθυσμών, όμως δεν είναι απολύτως τεκμηριωμένες και οι διαφοροποιήσεις μπορεί να μην οφείλονται στο DNA των λαών αλλά στις συνθήκες ζωής, στο ιατρικό σύστημα κάθε χώρας και γενικά σε μάλλον κοινωνικούς παρά ιατρικούς ή γενετικούς παράγοντες.