Συνταξιούχοι: Ποιοι θα πάρουν (όταν πάρουν) αναδρομικά – Η απόφαση του ΣτΕ

Αναδρομικά 11 μηνών (Ιούνιος 2015 έως Μάιο 2016) θα λάβει το σύνολο των 2,5 εκατομμυρίων συνταξιούχων, σύμφωνα με την πιλοτική απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία αναμένεται να δημοσιευθεί άμεσα. Συνταγματικές κρίθηκαν  όμως οι περικοπές που έγιναν μετά το Μάιο, οπότε δεν αναμένονται άλλα αναδρομικά.

Αντιθέτως, σύμφωνα με την απόφαση, κανείς δεν θα λάβει αναδρομικά  για το διάστημα μετά τον Μάιο του 2016, καθώς εκείνες οι περικοπές κριθηκαν συνταγματικές.

Η επίμαχη απόφαση πέρα από τρεις προέδρους του Συμβουλίου της Επικρατείας (της Αικατερινης Σακελλαροπούλου, του Αθανασιου Ραντου και τέλος της Μαίρης-Ειρήνης Σάρπ).

Η 25μελής Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, με ισχυρή πλειοψηφία  είπε «ναι» στην καταβολή των αναδρομικών συντάξεων για 11 μήνες, δηλαδή από τον Ιουνίου του 2015 έως τον Μάιο του 2016. Αυτά κυμαίνονται από 3.000 έως 6.000 ευρώ για κάθε συνταξιούχο και θα τα λάβουν (ή θα δικαιούνται να τα λάβουν θεωρητικά) όλοι οι συνταξιούχοι και όχι μόνον οι 6.000 που έχουν προσφύγει στην Διοικητική Δικαιοσύνη.

Ο ΕΦΚΑ είχε αντιδράσει εξαρχής, γιατί κάτι τέτοιο θα επιβάρυνε τον κρατικό προϋπολογισμό, με 26,4 δισεκ. ευρώ. Το ΕΦΚΑ έβαζε μέσα στο ποσόν τα αναδρομικά από  1/1/2013 έως 9/8/2015 (ποσό 11 δισεκ. ευρώ), από 10/6/2015 έως 11/5/2016, δηλαδή το 10μηνο μέχρι την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου (ποσό 3,9 δισεκ. ευρώ) και τα αναδρομικά από 12/5/16 έως 31/12/2018 (ποσό 11,5 δισεκ. ευρώ).  Όμως η απόφαση αφαιρεί το τελευταίο κομμάτι των 11,5 δισεκ. ευρώ, γιατί κρίνει ότι με το νόμο Κατρούγκαλου δεν ψηφίσθηκε κάτι αντισυνταγματικό.

Η  απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ αφορά σε όλους τους ασφαλισμένους στον ΕΦΚΑ (παλαιό ΙΚΑ, κ.λπ.), τους απασχολούμενους στον Δημόσιο τομέα, στα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) και στα Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου, όπως και στους δικαστές, εισαγγελείς και στα μέλη του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.

Η απόφαση η οποία αναμένεται να δημοσιευθεί, ανακαλεί εν μέρει την παλαιότερη απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ, την υπ΄ αριθμ. 2287/2015, η οποία είχε δικαιώσει αμετάκλητα και είχε επιδικάσει αναδρομικά στους συνταξιούχους.

Πόσα μένουν, πόσα χάνονται

Οι σύμβουλοι Επικρατείας αποφάνθηκα κατά πλειοψηφία ότι για το  11μηνο από τον Ιούνιο του 2015 έως το Μάιο του 2016, θα πάρουν αναδρομικά όλοι οι συνταξιούχοι, ανεξαρτήτως του αν έχουν προσφύγει ή όχι στην Δικαιοσύνη.

Για το μετά το 11μήνο χρονικό διάστημα, που είναι και οι περισσότερες διεκδικήσεις, πρέπει να απορριφθούν οι σχετικές αιτήσεις των συνταξιούχων, καθώς από την πλειοψηφία του ΣτΕ κρίθηκε ότι είναι συνταγματικές οι περικοπές.

Σύμφωνα με το «δια ταύτα» της απόφασης της Ολομέλειας και σε σχέση με όσα έχει υποστηρίξει ο ΕΦΚΑ το Δημόσιο θα καταβάλει διαφορές συντάξεων ύψους 3,9 δις ευρώ, ενώ τον γλιτώνει από αναδρομικά ύψους 22,5 δις ευρώ.

Διαφωνίες

Δεν συμφωνούσαν όλοι οι Σύμβουλοι της Επικρατείας όμως σε αυτό και η διαμάχη συνεχιζόταν επί μήνες. Ένας σκληρός πυρήνας επέμεινε να κριθούν όλες οι περικοπές συνταγματικές και να μην δικαιωθεί καμία προσφυγή -δηλαδή να μην πάρει αναδρομικά ποτέ και για κανένα διάστημα κανείς συνταξιούχος. Προφανώς βρέθηκε τελικά η χρυσή τομή για να καταλήξουν σε απόφαση, και “έβγαλαν” τα αναδρομικά πριν και μετά το 11μηνο, αλλά για το διάστημα που απέμεινες, αποφάσισαν ότι πρέπει να λάβουν αναδρομικά όλοι και όχι μόνον οι προσφυγόντες.

Η σκληρή μειοψηφία θεωρούσε ότι οι παλαιότερες αποφάσεις έκριναν συνταγματικά τα μνημόνια και κατά συνέπεια οι περικοπές δεν ήταν αντισυνταγματικές.

Πάντως δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο της παραγραφής των αξιώσεων των συνταξιούχων, (παρέλευση πενταετίας), κάτι που και πάλι θα κριθεί από την Δικαιοσύνη.

Ο ΕΦΚΑ

Ενώ είχε εκδοθεί η προηγούμενη απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ για τις περικοπές των συντάξεων με την οποία δικαιώθηκαν οι συνταξιούχοι, ο ΕΦΚΑ σήκωσε τα χέρια ψηλά δηλώνοντας αδυναμία πληρωμής καθώς κατακλυζόταν από νέες προσφυγές. Προσέφυγε τότε στο ΣτΕ με αίτημα να υπάρξει πρότυπη –πιλοτική δίκη για το ζήτημα των περικοπών των συντάξεων, με το επιχείρημα ότι στα Διοικητικά Δικαστήρια εκκρεμούν 6.000 συναφείς αγωγές.

Οι  δικηγόροι των συνταξιούχων  κατά την συζήτηση της αίτησης στην Ολομέλεια επεσήμαναν ότι δεν μπορούσε να εισαχθεί εκ νέου προς συζήτηση το ζήτημα των περικοπών των συντάξεων με πιλοτική δίκη σύμφωνα με το νόμο 3900 και έπρεπε να απορριφθεί το αίτημα του ΕΦΚΑ. Αλλά ούτε μπορεί, υποστήριξαν οι δικηγόροι, η Ολομέλεια του ΣτΕ, με νέα απόφασή της να ανατρέψει ή να θεραπεύσει παλαιότερες αποφάσεις που έχει εκδώσει επί του ιδίου θέματος.

Εντούτοις το αίτημα του ΕΦΚΑ έγινε δεκτό για πιλοτική δίκη και τώρα πλέον δικαιώνονται οι συνταξιούχοι μόνον για τους 11 μήνες.