Τα γύρισε ο Τραμπ για την Συρία, βαθαίνει το ρήγμα με τον Ερντογάν

Το γύρισε πάλι ο Τραμπ σχετικά με την αποχώρηση από την Συρία, ανακοινώνοντας ότι δεν θα φύγουν όλοι οι Αμερικανοί στρατιώτες από την περιοχή. Την ίδια ώρα οι Κούρδοι συνεχίζουν την εκκένωση από αμάχους του τελευταίου θύλακα του Ισλαμικού Κράτους, ενώ ο Ερντογάν, μετά τον πάγο της Μόσχας, πάει να προωθήσει, μέσω Ουάσινγκτον, το σχέδιό του για την «ζώνη ασφαλείας» στον συριακό βορρά.

Τράμπ και Ερντογάν είχαν τηλεφωνική επικοινωνία την Πέμπτη, κατά την διάρκεια της οποίας συμφώνησαν η αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από τη Συρία να γίνει προς όφελος των συμφερόντων των δύο χωρών. Λίγες ώρες αργότερα, ο Λευκός Οίκος εξειδίκευε αυτό το «κοινό όφελος», υπογραμμίζοντας, σε ανακοίνωσή του, ότι οι ΗΠΑ  θα διατηρήσουν περίπου «200 στρατιωτικούς» στη Συρία, σε «ειρηνευτικό» ρόλο.

Η ανακοίνωση του Λευκού Οίκου δεν διευκρίνιζε το χρονικό όριο παραμονής της «ειρηνευτικής» πλέον αμερικανικής δύναμης, μετά την αποχώρηση του κύριου όγκου του αμερικανικού στρατού που είναι αναπτυγμένος στην ανατολική Συρία, επιβεβαίωνε ωστόσο την αλλαγή πλεύσης του Τραμπ. Παραλλήλως όμως, ο Λευκός Οίκος επισήμαινε ότι οι πρόεδροι των ΗΠΑ και της Τουρκίας συζήτησαν και την πιθανή δημιουργία μιας «ζώνης ασφαλείας» στην βόρεια Συρία, κάτι που αποτελεί και την βασική επιδίωξη του Ερντογάν.

Αλλαγή πλεύσης

Η απόφαση του Τραμπ να κρατήσει μια μικρή ομάδα στρατιωτικών στην Συρία αποτελεί αναμφίβολα υποχώρηση από την αρχική του θέση για πλήρη αποχώρηση των Αμερικανικών δυνάμεων από την περιοχή. Με την κίνηση αυτή ο Αμερικανός πρόεδρος επιχειρεί να αμβλύνει την κριτική που δέχεται στις ΗΠΑ για την αρχική απόφασή του, αυτήν της πλήρους αποχώρησης από την Συρία.  Ήδη ο Ρεπουμπλικανός  γερουσιαστής και μέλος της επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων και της επιτροπής Πιστώσεων, Λίντσεϊ Γκρέιαμ, χαιρέτισε την  νέα απόφαση του Λευκού Οίκου παρότι οι επικριτές του Τραμπ έκαναν λόγο για δική τους νίκη.

Η αναδίπλωση του Τραμπ ικανοποιεί όμως, μερικώς τουλάχιστον, και άλλες εμπλεκόμενες στην Συρία πλευρές. Η παρουσία Αμερικανών στρατιωτών σε μία περιοχή, ανεξαρτήτως του μεγέθους της, δεν παύει να είναι αμερικανική στρατιωτική παρουσία και αυτό καθιστά προσεκτικές τις κινήσεις όλων.

Σε αυτό το πλαίσιο, η παραμονή Αμερικανών στην Συρία ικανοποιεί το Ισραήλ, αλλά και την κουρδική πλευρά, η οποία, παρά την προσέγγιση με τον Άσαντ, απηύθυνε έκκληση, τις προηγούμενες ημέρες, προς τις δυτικές δυνάμεις να παραμείνουν στην χώρα. Η παρουσία Δυτικών άλλωστε, ειδικά Αμερικανών, λειτουργεί αποτρεπτικά στην ανάληψη δράσης από την Άγκυρα εναντίον του κουρδικού πληθυσμού, κάτι που αποτελεί και τον μεγάλο φόβο των Κούρδων μαχητών.Η κίνηση του Τραμπ αποτελεί όμως και μια απάντηση προς τον Άσαντ, ο οποίος εκτίμησε πριν από μερικές ημέρες ότι οι Αμερικανοί θα πουλήσουν στο τέλος τους Κούρδους συμμάχους τους.

Σημαντικό ρόλο σε αυτήν την αλλαγή φαίνεται πως έπαιξε η συνάντηση που είχε πριν μερικές ημέρες ο διοικητής των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF), Μαζλούμ Κομπάνι με ανώτερους Αμερικανούς αξιωματικούς σε μια αεροπορική βάση στη βορειοανατολική Συρία. Στην συνάντηση αυτή, ο Κομπάνι είχε ζητήσει την παραμονή στη Συρία 1.000 έως 1.500 δυνάμεων του διεθνούς συνασπισμού, εκφράζοντας παραλλήλως την ελπίδα, ότι οι ΗΠΑ θα αναστείλουν τα σχέδια τους για πλήρη αποχώρηση.

Η «ζώνη ασφαλείας»

Ο Λευκός Οίκος στην ανακοίνωσή του δείχνει να μοιράζει τα πράγματα, καθώς από την μια ικανοποιεί το αίτημα των Κούρδων, από την άλλη όμως εμφανίζεται να συζητά την «ζώνη ασφαλείας» που επιθυμεί ο Ερντογάν στην βόρεια Συρία. Η οπτική αυτή αποκτά ιδιαίτερη σημασία μετά την δημόσια άρνηση της Ρωσίας να στηρίξει αυτό το σχέδιο του Τούρκου προέδρου, τόσο στην συνάντηση Ερντογάν-Πούτιν στην Μόσχα, στα τέλη του περασμένου μήνα, όσο και στην πρόσφατη τριμερή συνάντηση στο Σότσι.

Αν και ο Λευκός Οίκος κάνει λόγο για «πιθανότητα», Αμερικανοί γερουσιαστές, και κυρίως ο Γκρέιαμ, υποστηρίζουν ότι η δημιουργία της ζώνης εξυπηρετεί πολλαπλώς τα αμερικανικά συμφέροντα, καθώς κρατά μακριά το Ιράν, διασφαλίζει την μόνιμη νίκη επί των τζιχαντιστών και αποτρέπει μια στρατιωτική εμπλοκή ανάμεσα στην Τουρκία και την Συρία. Ο Γκρέιαμ μιλά βεβαίως για «ζώνη ασφαλείας» υπό διεθνή έλεγχο, ο Ερντογάν ωστόσο κάνει λόγο για έλεγχο από τον τουρκικό στρατό.

Κρατώντας όμως στο τραπέζι, πέρα από την μερική πλέον παραμονή τους, και την «ζώνη ασφαλείας» οι Αμερικανοί έχουν και άλλο ένα σημαντικότερο όφελος. Με δεδομένο ότι η Μόσχα επεδίωκε την επέκταση της κυριαρχίας του Άσαντ στον συριακό βορρά, και για τον λόγο αυτόν ενθάρρυνε την προσέγγιση Κούρδων και Δαμασκού, οι Αμερικανοί δημιουργούν άλλο ένα σημείο τριβής στις ρωσοτουρκικές σχέσεις.

Την ίδια ώρα, και ενώ οι δυτικές χώρες αρνούνται να επαναπατρίσουν τους αιχμάλωτους τζιχαντιστές υπηκόους τους,  επί του πεδίου, οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις, και κυρίως η κουρδική συνιστώσα της YPG, συνεχίζει την εκκένωση από αμάχους του τελευταίου θύλακα του Ισλαμικού Κράτους.

Περίπου τριάντα φορτηγά με γυναικόπαιδα, αλλά και άνδρες, αναχώρησαν από θέσεις κοντά στο χωριό Μπαγκούζ, όπου έχουν βρει καταφύγιο οι τελευταίοι τζιχαντιστές. Οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις, οι οποίες υποστηρίζονται από τον υπό τις ΗΠΑ διεθνή συνασπισμό, επιχειρούν εδώ και ημέρες προκειμένου να απομακρύνουν τους άμαχους, πριν εξαπολύσουν την τελική επίθεση. Πρόκειται για μια μάχη καθοριστική, την οποία περιμένει ο συνασπισμός και ιδιαιτέρως ο Τραμπ για να ανακοινώσει την ολοκληρωτική νίκη επί του Ισλαμικού Κράτους.