Ελλάς-Γαλλία συμμαχία… κατά των influencer

Μετά την Γαλλία, αρχίζει και η Ελλάδα να εξετάζει τα εισοδήματα των λεγόμενων “influencer”, που θα καθοριστεί το επάγγελμά τους και θα πρέπει να αποδοθεί βέβαια και στα ελληνικά, διότι δελτίο παροχής ως “επηρεαστής” μάλλον θα είναι υπό πολλές έννοιες απαράδεκτο. Στο στόχαστρο δεν μπαίνει η πλασματική εικόνα κοσμικής και πλούσιας ζωής που πλασάρουν ορισμένα άτομα, αλλά το ενδεχόμενο να είναι όντως πιο πλούσιοι από ό,τι δηλώνουν στην εφορία.

Οι influencer έχουν μπει στη ζωή, ειδικά των νέων, εδώ και περίπου 15 χρόνια στην Ελλάδα, με φωτογραφίσεις συνήθως προκλητικές και με προώθηση συγκεκριμένων προϊόντων. Άλλοι influencer είναι όμορφες κοπέλες που θα μπορούσαν να ήταν μοντέλα ή ηθοποιοί, και άλλοι είναι άνδρες που έγιναν γνωστοί από τηλεπαιχνίδια ή είναι ηθοποιοί ή έχουν γίνει γνωστοί ως “κοσμικοί”. Οι περισσότεροι δηλώνουν τα εισοδήματά τους στην εφορία, όμως τίθεται θέμα για τα προϊόντα που διακινούνται από αυτούς χωρίς αποδείξεις και ΦΠΑ, δηλαδή από εταιρείες που δεν έχουν έδρα ή από εταιρείες που δεν έχουν εισάγει νομίμως προϊόντα τα οποία πουλούν.

Επίσης τίθεται θέμα για την πλασματική ή πραγματική δήλωση εισοδημάτων των influencer, διότι αν ως επιτηδευματίες δηλώνουν π.χ. 10.000 ευρώ το χρόνο και διαπιστώνεται ότι διάγουν πολυτελώς, π.χ. με συχνά ταξίδια ή ζουν σε σπίτι με πισίνα, τότε θα ελεγχθεί αν φοροδιαφεύγουν. Από την άλλη, η κοσμική ζωή και τα ταξίδια δεν μπορούν να θεωρηθούν τεκμήριο και ίσως το “κυνήγι” της εφορίας να είναι εν τέλει επικοινωνιακό παιχνίδι.

Στη Γαλλία o υπουργός Οικονομικών Μπρούνο Λε Μερ δήλωσε ότι θα δημιουργηθεί ένα νομικό πλαίσιο που θα θέτει φραγμούς στην προώθηση επικίνδυνων προϊόντων ή υπηρεσιών, όπως π.χ. θεωρείται η προώθηση της κατανάλωσης αλκοόλ ή του τζόγου, με διαφήμιση στοιχηματικών δραστηριοτήτων. Επίσης θα ελεγχθεί και αν οι influencer προωθούν συγκεκριμένα χρηματοοικονομικά προϊόντα και θα απαγορευθούν οι διαφημίσεις καλλυντικών φαρμάκων ή χειρουργικών επεμβάσεων.

Ο ίδιο είπε ότι οι influencer που προβάλλουν βίντεο ή φωτογραφίες που τις έχουν επεξεργαστεί για να γίνουν θελκτικότερες, θα υποχρεούνται να το δηλώνουν γράφοντας ότι έχει γίνει “ρετούς”.  Όταν οι influencer  θα γίνονται “τσακωτοί” σε διάφορες παρανομίες, οι Γάλλοι εξετάζουν το ενδεχόμενο και να τους απαγορεύεται η άσκηση του συγκεκριμένου επαγγέλματος, με προσωρινή ή οριστική διαγραφή των λογαριασμών τους στα κοινωνικά δίκτυα. Για να γίνει αυτά που δηλώνει ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, όμως, θα πρέπει να συμφωνήσουν και οι πλατφόρμες όπως το Instagram και το TikTok.

Comment encadrer les revenus des influenceurs et limiter le drop shipping ? @BrunoLeMaire, Ministre de l'Économie, répond à vos questions. 📬 pic.twitter.com/kjZvpKlAfV

— Konbini news (@konbininews) March 25, 2023

Από τον Γκορμπατσόφ στους influencer

Στην Ελλάδα, όπως γράφει η Real, το όλο ζήτημα περιορίζεται στο φορολογικό σκέλος, τουλάχιστον προς τον παρόν. O ANT1 παρουσίασε σε ρεπορτάζ και μια όμορφη νέα που ασκεί το συγκεκριμένο επάγγελμα, την Μαριάννα Δασυγένη, που είπε ότι «αργά ή γρήγορα θα μπαίναμε κι εμείς στο στόχαστρο των ελεγκτικών υπηρεσιών. Προσωπικά συνεργάζομαι με εταιρείες με εταιρείες οι οποίες δεν φοροδιαφεύγουν και δηλώνω τα εισοδήματά μου. Πιστεύω ότι είναι παρατραβηγμένο πάντως να κρίνουν οι Αρχές από μία φωτογραφία μέσα σε ένα ακριβό αυτοκίνητο ή σε ένα ακριβό σπίτι το οποίο μπορεί να είναι του πατέρα μου, του θείου μου, της φίλης μου ή κάποιου συγγενούς μου».

Επειδή στις ΗΠΑ υπάρχει επί του θέματος ασυδοσία, όπως εν γένει και στην Ευρώπη, συχνά διακινούνται από influencer προϊόντα τα οποία όχι μόνον δεν φορολογούνται, αλλά και δεν έχουν ελεγχθεί από κάποια αρμόδια υπηρεσία ως προς την ασφάλειά τους. Πέρα δηλαδή από το παραεμπόριο, ενώ παλιά κάποια ή κάποιος μπορούσε να διακινεί χέρι με χέρι κάποια π.χ. καλλυντικά που παρασκεύαζε ο ίδιος, τώρα μπορεί να τα διακινεί μαζικά μέσω του διαδικτύου.

Εκτός από εκείνες και εκείνους που έχουν ακολούθους επειδή π.χ. είναι κοσμικοί ή γνωστοί ηθοποιοί και ουσιαστικά χρησιμοποιούν τα κοινωνικά δίκτυα για να μένουν στο προσκήνιο, πολλοί γίνονται influencer ξεκάθαρα για οικονομικούς λόγους, δηλαδή για να προβάλλουν προϊόντα. Είναι στην ουσία διαφημιστές. Κάθε διασημότητα (π.χ. ποδοσφαιριστής) μπορεί να γίνει πλέον influencer, αλλά και αντιστρόφως, κάθε influencer μπορεί εν δυνάμει να γίνει διασημότητα.

Η μεγάλη διαφορά με την κλασική διαφήμιση, είναι ότι το άτομο που διαφημίζει προϊόν, παράλληλα έχει και μια κοινωνική παρουσία με απόψεις επί πολλών θεμάτων, με αποτέλεσμα η διαφήμιση του προϊόντος ουσιαστικά να είναι πιο αποδοτική. Έχουν μια σχεδόν καθημερινή επαφή με το κοινό τους και αυτό καθιστά την προώθηση των προϊόντων αλλά και των τυχόν ιδεών τους εν γένει, πιο ισχυρή. Μέχρι να δημιουργηθούν οι ψηφιακές πλατφόρμες, δεν υπήρχε διαφορετικός όρος για αυτό το επάγγελμα, διότι δεν υπήρχε η φαινομενικά αμφίδρομη σχέση.

Παλιά επιλεγόταν π.χ. μια σταρ του σινεμά για να διαφημίσει ένα σαπούνι, επειδή ήταν αυτό που σήμερα λέμε influencer, δηλαδή μπορούσε να επηρεάσει -εν προκειμένω το γυναικείο καταναλωτικό κοινό- ή επιλεγόταν ένας πολιτικός, όπως ο Γκορμπατσόφ για να διαφημίσει πίτσα, επειδή λόγω της διασημότητας του ασκούσε κι εκείνος επιρροή στους κατανaλωτές. Όμως η ηθοποιός ή ο συνταξιούχος πολιτικός που διαφήμιζε κάτι σε ένα τηλεοπτικό σποτ, δεν είχε καθημερινή επαφή με το κοινό όπως έχουν σήμερα όσοι ασχολούνται με το διαδικτυακό μάρκετινγκ ούτε δεχόταν μηνύματα από τον κόσμο.