Η Βουλγαρία νέο πεδίο μάχης του Ψυχρού Πολέμου
16/03/2019
Γράφει ο Andrew Korybko –
Μτφρ: Μιχαήλ Στυλιανού
Η επίσκεψη του απέβλεπε να διερευνήσει την δυνατότητα επέκτασης του αγωγού αερίου Turk Stream στην Βουλγαρία και από εκεί στην Σερβία και στην Κεντρική Ευρώπη, κάτι που εξαρτάται από το εάν η Σόφια μπορεί να εξασφαλίσει σταθερές νομικές εγγυήσεις από τις Βρυξέλλες, προκειμένου να αποφευχθεί το ναυάγιο του αγωγού South Stream, που οδήγησε στην εκπόνηση του παρόντος προγράμματος.
Ο χρόνος της επίσκεψής του Μεντβέντεφ συνέπεσε επίσης με τους εορτασμούς της Ημέρας της Απελευθέρωσης, που οργάνωσε ο οικοδεσπότης του, με τους οποίους η Βουλγαρία αναπολεί πως πολέμησε για την ελευθερία της από τον οθωμανικό ζυγό, με την βοήθεια της Ρωσίας, γεγονός που έκανε αυτήν την εκδήλωση μια τέλεια ευκαιρία για την επίσκεψη του Ρώσου πρωθυπουργού.
Οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών ήσαν παραδοσιακά στενές, αλλά είχαν επίσης και τα προβλήματά τους, ιδιαίτερα κατά τους δύο παγκόσμιους πολέμους, όπου βρέθηκαν σε αντίθετα στρατόπεδα.
Το περίπλοκο των ρωσο-βουλγαρικών σχέσεων εξηγεί γιατί είναι πολύ ευκολότερη η συζήτηση, παρά η εφαρμογή της προέκτασης του Turk Stream στην Βουλγαρία, ειδικότερα στο πλαίσιο της πρόσφατης εξέλιξης του βαλκανικού αυτού κράτους σε προτεκτοράτο ΗΠΑ/ΕΕ, που λειτουργεί περίπου ως ένα από τα υποτελή κράτη. Τούτου λεχθέντος, είναι πάντως ενδεικτικό της ειλικρινούς επιθυμίας των βουλγαρικών αρχών να προαγάγουν τα εθνικά τους συμφέροντα το ότι προσπαθούν έστω να προχωρήσουν προς αυτή την δυνατότητα.
Η ΕΕ έχει ασφαλώς ανάγκη αυτής της ενέργειας και μολονότι θα προτιμούσαν, για πολιτικούς λόγους, να διαφοροποιήσουν τις πηγές εφοδιασμού τους πολύ ευρύτερα από την Ρωσία, ή τουλάχιστον να διατηρήσουν την διέλευση του αγωγού μέσω Ουκρανίας, θα μπορούσαν να δεχτούν τον Turk Stream, αφού δεν έχουν άλλη ρεαλιστική δυνατότητα επιλογής υπό τις παρούσες συνθήκες. Οι ΗΠΑ, ωστόσο, σύμμαχος της Βουλγαρίας, είναι σαφώς εναντίον του αγωγού, αφού επιδιώκει να εξάγει στην Ευρώπη το δικό της ακριβότερο υγραέριο. Μπορεί επομένως να λεχτεί ότι σήμερα στην Βουλγαρία διεξάγεται ένας αγώνας επιρροής.
Η ΕΕ θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το οικονομικό και θεσμικό βάρος της στην χώρα υπέρ της επέκτασης του αγωγού Turk Stream από την Τουρκία στην κεντρική Ευρώπη, ενώ οι ΗΠΑ να χρησιμοποιήσουν την στρατιωτική επιρροή τους μέσω ΝΑΤΟ και των τοπικών αρχών που εξουσιάζουν για να αποτρέψουν το σχέδιο.
Ανάμεσα σε όλα αυτά, υπάρχουν προφανώς κάποιοι βουλγαρικοί παράγοντες λήψης αποφάσεων οι οποίοι –παρά τα πολιτικά ελαττώματά τους και την προσήλωσή τους στον ένα ή τον άλλο πάτρωνα- ωστόσο νοιάζονται για το εθνικό τους συμφέρον και κατανοούν πόσο σημαντικό είναι για την χώρα τους να πετύχει αυτή η ρωσική πρωτοβουλία, πράγμα που εξηγεί την κάποια πρόοδο που έχει σημειωθεί ως εδώ.
Απομένει να φανεί ποιος θα επικρατήσει σ’ αυτόν τον αγώνα επιρροής, αλλά η Βουλγαρία μόλις έγινε ένα σημαντικό πεδίο Ψυχρού Πολέμου.
