Δοκιμαστικές ψηφοφορίες για Μέι και για Brexit

Όλα υπό δοκιμή είναι στην βρετανική Βουλή των Κοινοτήτων, η οποία με ενδεικτικές ψηφοφορίες διερευνά την δυνατότητα ανάδειξης μιας  εναλλακτικής επιλογής στην Συμφωνία για το Brexit που έχει απορριφθεί ήδη δύο φορές. Την ίδια ώρα ανοιχτό παραμένει το ενδεχόμενο μιας τρίτης ψηφοφορίας, αλλά και το ενδεχόμενο παραίτησης της Μέι υπό προϋποθέσεις.

Στις αποψινές ψηφοφορίες, οι οποίες δεν είναι δεσμευτικές για την κυβέρνηση, η ημερήσια διάταξη δεν καθορίζεται από την πλειοψηφία, η οποία είναι έτσι κι αλλιώς ισχνή, αλλά από το Κοινοβούλιο, όπως αποφάσισαν οι βουλευτές την περασμένη Δευτέρα.

Πρόκειται για μια πρωτόγνωρη εξέλιξη που σύμφωνα με εκπρόσωπο του υπουργείου για το Brexit αποτελεί ένα «επικίνδυνο προηγούμενο» για «την ισορροπία των δημοκρατικών θεσμών» και όπως επισήμανε ο Ρόμπερτ Χέιζελ, μέλος του τμήματος συνταγματικού δικαίου του Univesity College του Λονδίνου, «δεν έχει συμβεί εδώ και περισσότερα από εκατό χρόνια».

Η εξέλιξη αυτή ωστόσο δεν είναι τίποτε άλλο παρά αποτέλεσμα της απουσίας απόλυτης πλειοψηφίας των Συντηρητικών στο κοινοβούλιο, καθώς η Μέι κυβερνά με την στήριξη των βουλευτών του Ενωτικού Δημοκρατικού κόμματος της Βόρειας Ιρλανδίας. Η πρωθυπουργός βρίσκεται όμως αντιμέτωπη και με την βαθιά διαίρεση του κόμματός της. μιας διαίρεσης που φάνηκε και το βράδυ της περασμένης Δευτέρας, όταν συνολικά τριάντα βουλευτές των Συντηρητικών ψήφισαν υπέρ της πρότασης να αναλάβει το Κοινοβούλιο τον έλεγχο των συζητήσεων.

Ελεύθεροι οι Συντηρητικοί, αλλά… 

Ανεξαρτήτως πάντως από το τι θα ψηφίσουν απόψε οι βουλευτές, η Μέι έχει ήδη δηλώσει ότι θα αντιταχθεί στις επιλογές τους, αν αυτές έρχονται σε αντίθεση με τις δεσμευτικές θέσεις του κόμματός της υπέρ της εξόδου από την ενιαία αγορά και την τελωνειακή ένωση της Ευρώπης.

Παραλλήλως, η Ντάουνινγκ Στριτ επιβεβαίωσε ότι στις σημερινές ενδεικτικές ψηφοφορίες η κυβέρνηση θα καταψηφίσει την πρόταση του Συντηρητικού βουλευτή Όλιβερ Λέτουιν, στον οποίο ανήκει και η πρωτοβουλία αυτών των ψηφοφοριών. Ανακοίνωσε ωστόσο ότι οι  βουλευτές του Συντηρητικού κόμματος είναι ελεύθεροι να αποφασίσουν ποιες από τις προτάσεις θα επιλεγούν προς ψηφοφορία και ότι θα απέχουν από την διαδικασία τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου.

Η Μέι αποφάσισε να μην επιβάλλει κομματική πειθαρχία για να αποφύγει το ενδεχόμενο να παραιτηθούν και άλλοι βουλευτές, οι οποίοι θέλουν να στηρίξουν κάποια πρόταση με την οποία η κυβέρνησή της είναι αντίθετη. Από την άλλη, η αποχή των μελών του υπουργικού συμβουλίου από την διαδικασία προστατεύει την εικόνα της κυβέρνησης από το ενδεχόμενο να εκδηλωθούν για άλλη μία φορά ενδοκυβερνητικές διαφωνίες.

Την ώρα πάντως που η Μει διατυμπανίζει ότι δεν θα αποδεχτεί απαραίτητα οποιοδήποτε σχέδιο προκύψει από τις έτσι κι αλλιώς μη ψηφοφορίες, ο Λέτουιν περνά στην αντεπίθεση. Σε δηλώσεις του προς την εθνική αντιπροσωπεία, ο βουλευτής των Συντηρητικών τόνισε ότι αν η κυβέρνηση αγνοήσει τις αποφάσεις των βουλευτών, το κοινοβούλιο μπορεί να προωθήσει μία νομικά δεσμευτική τροπολογία, την οποία η κυβέρνηση θα είναι υποχρεωμένη να την αποδεχτεί.

Ο ίδιος σημείωσε επίσης ότι η σημερινή διαδικασία είναι διερευνητική σχετικά με το τι υποστηρίζει το κοινοβούλιο,όμως στον δεύτερο γύρο ψηφοφοριών, την ερχόμενη Δευτέρα, θα μπορούσε να προκύψει ένα σχέδιο που θα έχει την συναίνεση της εθνικής αντιπροσωπείας.

Οι οκτώ προτάσεις και οι Εργατικοί

Στον αντίποδα, συντεταγμένο πηγαίνει στις ενδεικτικές ψηφοφορίες το Εργατικό κόμμα, το οποίο έδωσε εντολή στους βουλευτές του να υποστηρίξουν τρεις προτάσεις που αφορούν την διεξαγωγή νέου δημοψηφίσματος για την επιβεβαίωση οποιασδήποτε συμφωνίας για το Brexit, την τελωνειακή ένωση και την πρόταση του κόμματος για το Brexit. Η εντολή ωστόσο για την υπερψήφιση της πρότασης σχετικά με νέο επιβεβαιωτικό δημοψήφισμα είναι αρκετά πιθανό να προκαλέσει  παραιτήσεις βουλευτών που αντιτίθενται σε μια τέτοια λύση.

Οι βουλευτές καλούνται να ψηφίσουν επί οκτώ προτάσεων, τις οποίες έχει προεπιλέξει ο πρόεδρος της Βουλής, Τζον Μπέρκοου. Οι προτάσεις αυτές αφορούν:

• την μη συμφωνία,
• το σχέδιο για Κοινή Αγορά,
• παραμονή στην ευρωπαϊκή οικονομική περιοχή και στην ζώνη ελεύθερου εμπορίου αλλά όχι στην τελωνειακή ένωση με την ΕΕ,
• την τελωνειακή ένωση,
• τελωνειακή ένωση και ευθυγράμμιση με την ενιαία αγορά (Εργατικοί),
• ανάκληση του άρθρου 50 για την αποφυγή μη συμφωνίας,
• δημοψήφισμα για επιβεβαίωση οποιασδήποτε συμφωνίας για το Brexit,
• προνομιακοί εμπορικοί διακανονισμοί με την ΕΕ εάν δεν υπάρξει συμφωνία για την αποχώρηση.

Τα αποτελέσματα των ψηφοφοριών θα ανακοινωθούν αργά το βράδυ από τον πρόεδρο της Βουλής και αναμέναται να κρίνουν εν μέρει και το αν η Μέι θα προχωρήσει τελικά σε μια τρίτη ψηφοφορία επί του σχεδίου της.

Θα γίνει τρίτη ψηφοφορία;

Η Ντάουνινγκ Στριτ δεν απέκλεισε αυτό το ενδεχόμενο, αν και επανέλαβε ότι η συμφωνία θα κατατεθεί και πάλι προς ψήφιση μόνον  αν υπάρχουν ρεαλιστικές προπτικές για την υπερψήφισή της. Μάλιστα η Μέι φέρεται να προσανατολίζεται αυτή η τρίτη ψηφοφορία να γίνει την Παρασκευή 29 Μαρτίου, που είχε ορισθεί αρχικά ως η ημέρα  αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ.

Την προοπτική αυτή φαίνεται ότι ενθαρρύνει και η αλλαγή στάσης  στελεχών με επιρροή στο Συντηρητικό Κόμμα, ανάμεσά τους ο πρώην υπουργός Εξωτερικών, Μπόρις Τζόνσον, και ο Τζέικομπ Ρις-Μογκ, πρόεδρος του European Research Group, το οποίο αριθμεί 60 έως 85 βουλευτές που υποστηρίζουν ένα Brexit χωρίς συμβιβασμούς,

Τζόνσον και Μογκ διέγνωσαν μια σημαντική απειλή για το Brexit, στο ενδεχόμενο να απορριφθεί για τρίτη φορά η συμφωνία. Μπροστά στον κίνδυνο λοιπόν να μην υπάρξει Brexit, αμφότεροι ανακοίνωσαν ότι θα μπορούσαν πλέον να υποστηρίξουν τη συμφωνία της Μέι. Μετά από αυτά, το μόνο πραγματικό εμπόδιο που απομένει για μια τρίτη ψηφοφορία είναι ο κοινοβουλευτικός σύμμαχος της Μέι, το βορειοϊρλανδικό κόμμα DUP, το οποίο όμως εξακολουθεί να χαρακτηρίζει την συμφωνία «τοξική» και να διαμηνύει ότι δεν έχει  καμιά πρόθεση να την ψηφίσει.