Τα σμήνη drones σε αποβατικές επιχειρήσεις στα ελληνικά νησιά

Οι Αμερικανοί αναλυτές ξοδεύουν πολύ φαιά ουσία για το τι μπορεί να γίνει εάν ξεσπάσει πόλεμος μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ για την Ταϊβάν. Σε έναν τέτοιο πόλεμο οι αμφίβιες επιχειρήσεις θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο. Πρόσφατα ασκήσεις επί χάρτου της RAND υποδηλώνουν ότι τα σμήνη drones θα μπορούσαν να αποβούν αποφασιστικά. Οι σκέψεις τους αυτές μπορεί να οδηγήσουν σε συμπεράσματα για τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις.

Εάν η Κίνα επιδιώξει να προσαρτήσει την Ταϊβάν, θα πρέπει να μετακινήσει χερσαίες δυνάμεις μέσω του στενού της Ταϊβάν. Ομοίως, εάν οι ΗΠΑ επιθυμούν να παράσχουν χερσαίες ενισχύσεις, αυτές οι δυνάμεις πρέπει να διασχίσουν το μεγαλύτερο μέρος του Ειρηνικού και να αποβιβαστούν σε δυνητικά εχθρικές παραλίες, ανάλογα με το εύρος του κινεζικού ελέγχου.

Τα μελλοντικά σμήνη drones μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη διεξαγωγή και την άμυνα έναντι αμφίβιων επιχειρήσεων. Τα σμήνη drones είναι καλά εξοπλισμένα για να πραγματοποιούν επιθέσεις σε ευρέως απλωμένα, ελαφρά θωρακισμένα μέσα μεταφοράς. Επιπλέον, θα μπορούσαν να είναι αρκετά χρήσιμα για το την καταστολή της αντιπυραυλικής άμυνας και την υποστήριξη ή καταπολέμηση των αποβατικών δυνάμεων. Καθώς η τεχνολογία είναι ακόμη υπό ανάπτυξη, βραχυπρόθεσμα η αναγνώριση, η ασφάλεια και οι ελαφρές επιθετικές δυνατότητες είναι οι πιο πιθανές εφαρμογές.

Τα σμήνη drones

Η στρατιωτική αξία των σμηνών drones προέρχεται από την ικανότητα μαζικής διασποράς σε μεγάλες περιοχές και την πολυπλοκότητα με σημαντικά χαμηλότερο κόστος από τα επανδρωμένα αεροσκάφη. Τα drones είναι φθηνά, επομένως ένα σμήνος drone μπορεί να αριθμεί χιλιάδες. Η επικοινωνία μεταξύ τους επιτρέπει να εξαπλωθούν για να αναζητήσουν στόχους, ενώ μπορεί να είναι εξοπλισμένα με διαφορετικά φορτία που ενσωματώνονται σε ένα ενιαίο σύστημα.

Το χαμηλό κόστος σημαίνει ότι τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη είναι σχετικά αναλώσιμα και έτσι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για μαζικές επιθέσεις και εξουδετέρωση στόχων. Τα  χαρακτηριστικά τους τα καθιστούν αρκετά αποτελεσματικά για αμφίβιες επιθέσεις. Μια μεγάλης κλίμακας αμφίβια επίθεση εναντίον ή προς υποστήριξη ενός νησιού απαιτεί μεγάλους αριθμούς μεταφορικών και αποβατικών σκαφών  που από τη φύση τους έχουν περιορισμένη θωράκιση και άμυνα.

Αυτό τα κάνει εύκολο στόχο για σμήνος drones. Ένα επιτυχημένο χτύπημα εναντίον αμφίβιων οχημάτων επίθεσης που είναι γεμάτα στρατιώτες θα προκαλούσε σημαντική ζημιά, ακόμη και με ένα μικρό εκρηκτικό φορτίο. Αν και τα μεταφορικά πλοία θα συνοδεύονταν από πολεμικά με αντιαεροπορικά μέσα, η μεγάλη αξία των σμηνών drones είναι η ικανότητά τους να προκαλούν κορεσμό στις άμυνες. Ακόμα κι αν οι αεράμυνες καταφέρουν να καταρρίψουν τα μισά drones, τα υπόλοιπο μπορούν να προκαλέσουν όλεθρο.

Υποστήριξη αποβατικών ενεργειών

Τα σμήνη drones μπορούν επίσης να υποστηρίξουν αποβατικές δυνάμεις. Οι αποβατικές δυνάμεις είναι ιδιαίτερα ευάλωτες καθώς αποβιβάζονται σε ακτή. Ένα σμήνος φθηνών μιας χρήσης drones είναι χρήσιμο για να αποσπάσει την προσοχή, να καταστείλει και να εξουδετερώσει αμυντικές δυνάμεις. Μη επανδρωμένα οχήματα επιφανείας μεγάλης εμβέλειας που συνοδεύουν τα αποβατικά μπορούν να εκτοξεύουν σμήνη περιπλανώμενων πυρομαχικών που αναζητούν εχθρικούς στόχους. Για την Κίνα, λόγω απόστασης μεταξύ ηπειρωτικής χώρας και Ταϊβάν, αυτό είναι μια λύση και γι’ αυτό έχει προχωρήσει σε τέτοιες λύσεις.

Τα drones μπορούν να περιλαμβάνουν και άμυνα έναντι εναέριων απειλών: τα ρωσικά πυρομαχικά Lancet-3 δημιουργούν εναέρια ναρκοπέδια και μια παρόμοια ιδέα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την παροχή προσωρινής αεράμυνας σε αποβατικές δυνάμεις. Τα drones μπορούν να εξοπλιστούν με πομπούς για να αυξήσουν την ηλεκτρονική τους υπογραφή, δίνοντας την εnt;ypvsh πολύ μεγαλύτερης δύναμης. Ένα τέτοιο σμήνος θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε επιχειρήσεις εξαπάτησης για να τραβήξει την προσοχή του αντιπάλου μακριά από πιο κρίσιμες επιχειρήσεις, να εξαντλήσει τα αποθέματα πυρομαχικών της αντιαεροπορικής άμυνας, ή να βοηθήσει στην αύξηση της επιβίωσης για πιο πολύτιμα επανδρωμένα αεροσκάφη.

Δολώματα BriteCloud

Η ιταλική Leonardo επέδειξε πρόσφατα ένα αυτόνομο σμήνος drones εξοπλισμένο με ενεργά δολώματα BriteCloud. Τα δολώματα ανιχνεύουν τα εισερχόμενα σήματα ραντάρ του εχθρού και, στη συνέχεια, μιμούνται το σήμα για να μοιάζουν με ψεύτικο στόχο. Τέτοια δολώματα θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμα σε μια μελλοντική σύγκρουση όπου η εκ μέρους ελληνικών δυνάμεων άρνηση πρόσβασης περιοχής σε τουρκικές δυνάμεις θα είναι κρίσιμο στοιχείο.

Τα σμήνη drones προσφέρουν επίσης διάσπαρτη επίγνωση της κατάστασης που θα μπορούσε να είναι χρήσιμη για την αντιμετώπιση κρίσεων, την απόσυρση αμφίβιων δυνάμεων και τη διεξαγωγή αμφίβιων επιδρομών. Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη μπορούν να εξαπλωθούν και να συντονίσουν την επόπτευση και έρευνα γύρω από τις τοποθεσίες από όπου μπορούν να εκκινήσουν τουρκικές αποβατικές δυνάμεις και να προειδοποιήσουν τις ελληνικές δυνάμεις στα νησιά για επικείμενες επιθέσεις.

Ο βρετανικός στρατός, για παράδειγμα, έχει διεξάγει δοκιμές με μικρές ομάδες drones για περιμετρική άμυνα. Τα ίδια drones μπορούν να διασκορπιστούν σε μια περιοχή για εκτίμηση ζημιών, αναζήτηση επιζώντων ή ακόμα και παροχή ιατρικής βοήθειας. Πρόσφατο βίντεο στο South China Morning Post δείχνει σμήνος drones να ψάχνει σε πυκνή ζούγκλα για να προσφέρει εικόνα πριν από μια αποβατική κρούση.

Οι προκλήσεις των σμηνών drones

Φυσικά, τα σμήνη drones δεν είναι χωρίς περιορισμούς. Πιθανώς το μεγαλύτερο είναι απλώς το εφοδιαστικό κομμάτι: τα drones απαιτούν πόρους. Για μια αποβατική δύναμη που πρέπει να διανύσει μεγάλες αποστάσεις ένα σμήνος drones που απαρτίζεται από χιλιάδες οχήματα απαιτεί αντίστοιχα πολλά σκάφη μεταφοράς. Στην περίπτωση του Αιγαίου, όμως, ο εχθρός μπορεί να τα εκτοξεύει από τις μικρασιατικές ακτές προς τα ελληνικά νησιά.

Πρόβλημα μπορεί να είναι ο καιρός. Όπως συνέβη με τις καθυστερήσεις λόγω καιρικών συνθηκών που ανέβαλαν την απόβαση στην Νορμανδία, έτσι και οι καιρικές συνθήκες ενδέχεται να επηρεάσουν τη χρήση σμήνους drones. Οι ισχυροί άνεμοι ή η βροχή μπορεί να περιορίσουν ή να ακυρώσουν την επίδραση των drones. Βέβαια ακόμη και τα μικρά drones μπορούν να κατασκευαστούν έτσι ώστε να αντέχουν σε αντίξοες καιρικές συνθήκες, αλλά το κόστος αυξάνεται και τα αποθέματα μειώνονται. Γενικά οτιδήποτε αυξάνει το κόστος μειώνει το απόθεμα.

Η παραγωγή και η διατήρηση εγείρουν επίσης προκλήσεις. Η φθηνή, αναλώσιμη μάζα που προσφέρουν τα σμήνη drones υπάρχει γιατί αυτά θα καταρριφθούν ή θα καταστραφούν εύκολα, απαιτώντας συνεχή παραγωγή και συντήρηση για την παροχή μακροπρόθεσμης υποστήριξης. Για παράδειγμα, η RUSI εκτιμά ότι η Ουκρανία χάνει περίπου 10.000 drones το μήνα! Η διατήρηση αποθεμάτων είναι πιθανότατα μια ιδιαίτερα οξεία πρόκληση για τη χρήση σμήνων drones σε αμφίβιες επιχειρήσεις. Ειδικά αν οι αμφίβιες δυνάμεις επιτίθενται σε πόλη, όπως ανέφερε πρόσφατη μελέτη του στρατού της Αυστραλίας.

Οι αμφίβιες δυνάμεις μπορεί να μην έχουν καταλάβει αεροδρόμια για να φέρουν ανταλλακτικά ή νέα drones σε ικανές ποσότητες και ο ανεφοδιασμός από τη θάλασσα μπορεί να είναι αργός ή απλά αδύνατος. Επιπλέον, τα drones μπορεί να χρειαστεί να επισκευαστούν, να συντηρηθούν και να τροφοδοτηθούν. Όσον αφορά τα drones επιτήρησης-ανίχνευσης, αυτά θα χρειάζονται αναπλήρωση μπαταριών, κάτι επίσης δύσκολο σε συνθήκες αποβατικής επιχείρησης.

Πρέπει να αναπτυχθούν δυνατότητες

Καθώς τα drones γίνονται ένα ολοένα και πιο καθοριστικό χαρακτηριστικό του πολέμου, όσοι εμπλέκονται στον σχεδιασμό, την εκτέλεση, την αξιολόγηση, την ανάλυση και την άμυνα έναντι των αμφίβιων επιχειρήσεων πρέπει να κατανοήσουν τις επιπτώσεις της τεχνολογίας, καθώς αυτή εξελίσσεται. Τα σμήνη drones μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε κάθε αμφίβια αποστολή και λειτουργούν τόσο στην επίθεση όσο και στην άμυνα.

Διάφορες χώρες αναπτύσσουν αντίμετρα για μη επανδρωμένα αεροσκάφη και μέτρα κατά αντιμέτρων, των οποίων η δυνατότητα εφαρμογής ποικίλλει. Οι ασκήσεις, η μοντελοποίηση και η προσομοίωση θα βοηθήσουν να καταλάβουμε που τα σμήνη drones αποτελούν τη μεγαλύτερη απειλή και προσφέρουν τις περισσότερες ευκαιρίες στις αμφίβιες επιχειρήσεις και αντιστρόφως στην άμυνα έναντι αμφίβιων επιχειρήσεων. Η επόμενη σύρραξη μπορεί να κριθεί με βάση το ποιος θα βρει την καλύτερη απάντηση.

Η μεγάλη πρόοδος την οποία έχει κάνει η Τουρκία στον τομέα κατασκευής drones απαιτεί ανάλογες προσπάθειες αλλά και προσπάθειες εξεύρεσης αντιμέτρων από την ελληνική πλευρά, η οποία δυστυχώς ολιγωρεί επικίνδυνα. Ήδη οι Ρώσοι έχουν βρει αντίμετρα για τα μεγαλύτερα τουρκικά drones, όπως τα Bayraktar, τα οποία οι Ουκρανοί ουσιαστικά έχουν αποσύρει από την χρήση στην πρώτη γραμμή. Ας σημειωθεί ότι οι Ρώσοι υποστηρίζουν ότι έχουν καταστρέψει περίπου εκατό από αυτά.