Υπουργείο ΛΟΑΤΚΙ… και το νερό νεράκι

Οι μέχρι τώρα αποκαλύψεις του Κυριάκου Μητσοτάκη για την κυβέρνηση που θα συγκροτήσει μετά την 25η Ιουνίου δεν φαίνεται να ενσωματώνουν τις ανάγκες των καιρών, αλλά τις εκλογικές σκοπιμότητες. Η τελευταία καινοτομία στη δομή της επικείμενης κυβέρνησης Μητσοτάκη θα είναι το «υπουργείο ΛΟΑΤΚΙ» (Εστία), ενώ το προαναγγελθέν υπουργείο «Δημογραφικής και Στεγαστικής Πολιτικής», τώρα το λένε «Υπ. Οικογένειας» που είναι πιο “παραδοσιακό” και φιλικό προς τους πιθανούς ψηφοφόρους της “Νίκης”.

Επίσης, έχει προαναγγελθεί το “σπάσιμο” του Υποδομών και Μεταφορών. Επικροτούμε την ιδέα του υπουργείου Δημογραφικής και Στεγαστικής Πολιτικής, αλλά δεν ξέρουμε γιατί πρέπει να σπάσει το Υποδομών και Μεταφορών. Το ερώτημα για μας είναι «ποιο υπουργείο θα μαζέψει τα βρόχινα νερά» ενόψει της επερχόμενης ξηρασίας και πείνας. Διότι, αφού τα νερά παραμένουν δημόσιο αγαθό, ποιος θα τα μαζέψει, πού θα τα μαζέψει και σε ποιους θα τα πουλάει; Θα τα κάνουν όλα αυτά ιδιώτες; Και με τι τιμή;

Διότι δεν είναι μόνο τα πρόσωπα, το rotation, οι περισσότερες γυναίκες που θα κάνουν το «επιτελικό κράτος» πιο αποτελεσματικό. Αποτελεσματικό θα το κάνει μια ριζική αλλαγή στη δομή του υπουργικού συμβουλίου, η αναδιάταξη αρμοδιοτήτων με ταυτόχρονο περιορισμό της γραφειοκρατίας (όχι μόνο την ψηφιοποίησή της και του φορτώματός της στον πολίτη).

Οι “μεγάλες μεταρρυθμίσεις” του Κυριάκου

Θα ήταν καλό και δημοκρατικό μάλιστα, να μας αποκαλύψει από τώρα ο κ. Μητσοτάκης ποια είναι τα δέκα νομοσχέδια που έχει έτοιμα προς ψήφιση και κυρίως ποιες είναι οι «μεγάλες αλλαγές» που απαιτούν ισχυρή αυτοδυναμία. Βεβαίως, σημασία έχει να πάμε σε ένα σαφώς μικρότερο και αποτελεσματικότερο υπουργικό συμβούλιο. Η θρυλούμενη ενοποίηση του Εσωτερικών με της Ψηφιακής Διακυβέρνησης υπό τον Κυριάκο Πιερρακάκη μοιάζει καλή ιδέα (κανονικά και εκεί πρέπει να πάει και η Αστυνομία/Προστασία του Πολίτη, ίσως και των Θρησκευμάτων).

Όμως, εκείνο που δεν γίνεται είναι το εξής: αντί να προσαρμόζονται οι διαδικασίες και η γραφειοκρατία στις δυνατότητες της ψηφιακής εποχής, προσαρμόζεται η ψηφιακή τεχνολογία στη λογική της παλιάς γραφειοκρατίας. Η απλοποίηση λείπει και όπου συντελείται αντικαθίσταται με τα εξουθενωτικά πρωτόκολλα της ταυτοποίησης και της δήθεν προστασίας των δικαιωμάτων και των προσωπικών δεδομένων. Έτσι, με το που ανοίγει μια σελίδα του κράτους ο πολίτης αισθάνεται την ανάγκη να έχει δίπλα του ένα λογιστή και ένα δικηγόρο…

Από το rotation αυτό που μπορούμε να περιμένουμε είναι κάποια νέα πρόσωπα και μάλλον και ορισμένες διευθετήσεις αρμοδιοτήτων που εμπλέκονται και καθυστερούν αποφάσεις και επενδύσεις.  Είναι προφανές ότι ο Μητσοτάκης θα αντιστοιχίσει τις αλλαγές που έκανε ο Ερντογάν στα κρίσιμα υπουργεία των ελληνο-τουρκικών σχέσεων για το μεγάλο deal.
Όμως, εκεί που θα παιχτούν πολλά είναι η αποτελεσματική απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Και δεν είναι μόνο ο χρόνος που μας έχει αφήσει πίσω, είναι πού και ποιοι θα καρπωθούν τους πόρους του. Το ελληνικό κράτος, το ελληνικό κεφάλαιο ή οι ξένοι; Διότι η “εξαγορά” ξένων επενδύσεων με εκποίηση δημόσιας περιουσίας και δημοσίων δυνατοτήτων (ενεργειακοί πόροι, μέταλλα κλπ) δεν είναι δα και εθνική επιτυχία, αλλιώς λέγεται…

Ποιος θα κάνει πολιτική υδάτων

Αλλά ας έρθουμε στα ανοιχτά και παραμελημμένα ζητήματα και στη δομή του νέου υπουργικού συμβουλίου… Η παγκόσμια διάσκεψη για το νερό που πραγματοποίησε ο ΟΗΕ τον Μάρτιο, μετά από 46 χρόνια, κατέληξε στο συμπέρασμα πως το 26% του παγκόσμιου πληθυσμού δεν έχει πρόσβαση σε υπηρεσίες πόσιμου νερού με ασφαλή διαχείριση και ότι ζήτηση για πόσιμο νερό αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται με ρυθμό περίπου 1% κάθε χρόνο, παρ’ όλο που η επιδείνωση της κλιματικής αλλαγής διαταράσσει τα βροχομετρικά συστήματα.

Η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης αναμφίβολα δεν αρχίζει και ούτε εξαντλείται στις λεγόμενες Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) ούτε φυσικά στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, με όλες τις απόκρυφες –περιβαλλοντικές και μη- επιπτώσεις που έχουν. Μια κρίσιμη διάσταση, ειδικά για τη χώρα μας η οποία προβλέπεται ότι θα χτυπηθεί από ακραία ξηρασία τις επόμενες δεκαετίες, είναι η πολιτική των υδάτων την οποία ουσιαστικά εισήγαγε πριν μερικές δεκαετίες ο αείμνηστος Σάκης Πεπονής.

Επειδή, σύμφωνα με πολλές μελέτες και έρευνες φέτος το καλοκαίρι θα υπάρξουν μαζικά φαινόμενα βροχοπτώσεων (ακόμη και ξηρών) στα Βαλκάνια και στη χώρα μας, είναι σκόπιμο να σκεφτούμε πόσο νερό θα χαθεί και τις θα μπορούσαμε να κάνουμε με αυτό. Οι προβλέψεις μοιάζουν λίγο αντιφατικές. Η αμερικανική μετεωρολογική υπηρεσία AccuWeather βλέπει πως δεν θα κάνει ακραία ζέστη φέτος το καλοκαίρι στην Ελλάδα και ότι θα έχουμε μπόλικες θερινές μπόρες, ενώ η χώρα μας κατατάσσεται στις περιοχές με τον χαμηλότερο κίνδυνο για πυρκαγιές.

Αντίθετα, η πρόβλεψη της ΕΜΥ δείχνει πως το φετινό καλοκαίρι θα είναι πιο «καυτό» συγκριτικά με προηγούμενα έτη, τουλάχιστον κατά δύο μονάδες. Οι ειδήσεις για τα 50ρια βαθμών Κελσίου έχουν εξαφανιστεί. Σε κάθε περίπτωση οι περισσότεροι συμφωνούν πως στα Βαλκάνια θα έχουμε πολλές καταιγίδες οι οποίες θα συνοδεύονται από αστραπές, πλημμύρες, ισχυρούς ανέμους, χαλάζι και ανεμοστρόβιλους.

Μετά το καλοκαίρι του 2022 που καταγράφτηκε ως το θερμότερο στην Ευρώπη από την ευρωπαϊκή Υπηρεσία Κλιματικής Αλλαγής Copernicus με φαινόμενα ακραίας ζέστης σε Ισπανία και Πορτογαλία, και με τις μεγάλες πυρκαγιές στην Ισπανία και στη Νότια Γαλλία και τις δραματικές ξηρασίες που επικράτησαν με φοβερές συνέπειες για την αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή, φαίνεται ότι τα φαινόμενα θα είναι πιο ήπια.

Προφανώς οι προβλέψεις βασίζονται σε μοντέλα που έχουν πάντα υψηλό βαθμό αβεβαιότητας. Οι τάσεις όμως λίγο πολύ επιβεβαιώνονται και επιβάλλουν, ειδικά στη χώρα μας, να συγκροτηθεί μια νέα μακροπρόθεσμη στρατηγική σε σχέση με την αντιμετώπιση των ακραίων καιρικών φαινομένων και κυρίως στο επίπεδο της διαχείρισης των υδάτων, ιδιαίτερα σε περιοχές που προβλέπεται να πληγούν από μακροχρόνιες ξηρασίες (πχ. Κυκλάδες, Δυτική Ελλάδα κ.ά.).

Ίσως είναι σκόπιμη η ίδρυση ενός υφυπουργείου Πολιτικής Υδάτων. Είναι ένα ερώτημα αν θα πρέπει να πάει στο Αγροτικής Ανάπτυξης, στο Ενέργειας ή στο Κλιματικής Αλλαγής. Όμως το πού θα ενταχθεί θα του δώσει και κατεύθυνση. Η πολιτική θα πρέπει να προσβλέπει στα διακράτηση των υδάτων σε μικρούς, μεσαίους και μεγάλους ταμιευτήρες ανάλογα με την κάθε περιοχή και τις ανάγκες της, σε συνεργασία με τις περιφέρειες και την τοπική αυτοδιοίκηση. Σε συνδυασμό πάντα με την δημιουργία μικρών ή μεσαίων υδροηλεκτρικών έργων.