Ποιος είναι ο Λουκασένκο που έληξε το πραξικόπημα Πριγκόζιν

Την ευγνωμοσύνη του εξέφρασε ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν στον Λευκορώσο ομόλογο του, Αλεξάντερ Λουκάσενκο, ο οποίος απέτρεψε με την μεσολάβηση του την σύγκρουση του ρωσικού στρατού με την μισθοφορική οργάνωση Wagner. Αν και παραμένει άγνωστο τι ακριβώς συμφωνήθηκε, ο Λουκασένκο δέχτηκε να δώσει άσυλο στον αρχηγό της Wagner (τον οποίο γνωρίζει εδώ και 20 χρόνια) στην Λευκορωσία.

Ο “ισόβιος” πρόεδρος της Λευκορωσίας, που είχε φτάσει να κάνει κρατική αεροπειρατεία σε πτήση της Rynair προκειμένου να συλλάβει έναν ακτιβιστή της αντιπολίτευσης, είναι στενός σύμμαχος του Πούτιν, αν και η σχέση του με τον Ρώσο πρόεδρο είχε γνωρίσει ουκ ολίγες κρίσεις. Η συμμαχία των δύο επισφραγίστηκε με την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, καθώς ο Λουκασένκο επέτρεψε στον ρωσικό στρατό να περάσει στο ουκρανικό έδαφος, μέσω της Λευκορωσίας.

Την ίδια στιγμή Βρετανός στρατηγός εκτιμά ότι η Wagner θα μπορούσε να χτυπήσει το Κίεβο μέσω Λευκορωσίας! «Αυτό που δεν γνωρίζουμε και θα ανακαλύψουμε τις επόμενες ώρες και μέρες είναι πόσοι από τους μαχητές της Wagner πήγαν μαζί του. Αν έχει πάει [ο αρχηγός της Wagner, Πριγκόζιν] στη Λευκορωσία και έχει διατηρήσει γύρω του μια αποτελεσματική μάχιμη δύναμη, τότε συνιστά απειλή για τα εδάφη της Ουκρανίας που βρίσκονται πλησιέστερα στο Κίεβο», ο πρώην γενικός επιτελάρχης της Βρετανίας, λόρδος Ρίτσαρντ Τάνατ.

Ποιος είναι ο Αλεξάντερ Λουκασένκο

Για να επιστρέψουμε στον Λουκασένκο, με έξι συνεχείς θητείες από το 1994, παρέμεινε για χρόνια σχετικά άγνωστος έξω από τα σύνορα της χώρας του. Ο μακροβιότερος ηγέτης της Γηραιάς Ηπείρου, ή “ο τελευταίος δικτάτοράς της”, όπως τον αποκαλούν στη Δύση, βρίσκεται στο τιμόνι μίας χώρας που λίγο πολύ έχει παραμείνει στο περιθώριο.

Η Λευκορωσία δεν αποτελεί τουριστικό προορισμό και σπάνια, μέχρι πρότινος, απασχολούσε τα διεθνή ΜΜΕ. Αν και ανεξαρτητοποιήθηκε από την ΕΣΣΔ το 1990, όπως όλες οι πρώην σοβιετικές Δημοκρατίες, έκτοτε παραμένει λίγο πολύ στη σκιά της Ρωσίας. Η Λευκορωσία επανήλθε στο προσκήνιο της διεθνούς επικαιρότητας, αρχικά με τις εκλογές της 9ης Αυγούστου του 2020, στις οποίες τυπικά o Λουκασένκο επικράτησε με ποσοστό 80%, εν μέσω καταγγελιών της αντιπολίτευσης για νοθεία.

Όσοι γνωρίζουν τον Λευκορώσο ηγέτη ή έχουν παρακολουθήσει την μακρά πορεία του, είναι πεπεισμένοι ότι ο ίδιος δεν πρόκειται να εγκαταλείψει οικειοθελώς την εξουσία. Αυτό είχε αποδείξει με την σκληρή στάση του έναντι των διαδηλώσεων της αντιπολίτευσης, τους οποίους αποκάλεσε «ποντίκια», περιφρονώντας απόλυτα τις διεθνείς αντιδράσεις

Αν και οι διαδηλωτές άρχιζαν τότε να κατακλύζουν τους δρόμους καθημερινά, με συνθήματα όπως “Δικαιοσύνη!” και “Φύγε!” και πολλοί διεθνώς τον είχαν πλέον ξεγραμμένο, ο Λουκασένκο αποδείχτηκε εφτάψυχος, χάρη και στην πολύτιμη ρωσική στήριξη. Η Μόσχα επέλεξε να μην εγκαταλείψει τελικώς τον Λευκορώσο ηγέτη, συγχωρώντας του τα προηγούμενα “παραστρατήματα” του.

Ήταν τότε που ο Λουκασένκο επέστρεψε στην ρωσική αγκαλιά, από την οποία προηγουμένως έδειχνε διατεθειμένος να απαγκιστρωθεί. Ακολούθησε τον Μάϊο του 2021 η αρπαγή στελέχους της αντιπολίτευσης, του 26χρονου Ρόμας Προτάσεβιτς, από πτήση της Rynair και το “σκηνικό Έβρου” που έστησε λίγους μήνες μετά, στα σύνορα με την Πολωνία, με πλήθη μεταναστών προερχόμενα από την Τουρκία!

Πέπλο μυστηρίου

Όμως, η προσωπική του ζωή του ανθρώπου, που παρότρυνε τον λαό του να τον φωνάζει “πατερούλη” (Batka), καλύπτεται από ένα πέπλο μυστηρίου. Γεννήθηκε στα τέλη Αυγούστου του 1954 σ’ ένα μικρό φτωχικό χωριό της ανατολικής Λευκορωσίας. Μεγάλωσε δίχως πατέρα, από την ανύπαντρη μητέρα του, η οποία σύμφωνα με τον ίδιο «συμπλήρωνε και τους δύο ρόλους με επιτυχία». Μέτριος μαθητής, αποφοίτησε από το Ινστιτούτο Mogilyov και τη Γεωργική Σχολή της Λευκορωσίας.

Στα μέσα της δεκαετίας του 1970 πέρασε πέντε χρόνια στο σοβιετικό στρατό. Εκεί, υπηρέτησε στους σοβιετικούς συνοριακούς φρουρούς. Στη συνέχεια συμμετείχε στην Κομσομόλ (κομμουνιστική οργάνωση νεολαίας) και σε τοπικές κομματικές οργανώσεις, χωρίς όμως να ξεχωρίσει ποτέ για τις ηγετικές του ικανότητες. Εργάστηκε ως διευθυντής σε μία κρατική φάρμα, ενώ τότε ξεκίνησε και την πολιτική του δράση, αναλαμβάνοντας διοικητικές θέσεις. Εκλέχθηκε στο Κοινοβούλιο της Λευκορωσίας το 1990. Ένα χρόνο αργότερα έγινε πρόεδρος της επιτροπής κατά της διαφθοράς.

Το 1994 κατάφερε να ανακηρυχθεί πρόεδρος της νεοσύστατης χώρας. Η δε προσωπική του ζωή καλύπτεται από ένα πέπλο μυστηρίου. Νυμφεύθηκε το νεανικό του έρωτα. Η σύζυγός του Γκαλίνκα δεν συμμετέχει στα κοινά, ζώντας απομονωμένη σε μία φάρμα. Καμία φωτογραφία της δεν έχει βγει ποτέ στη δημοσιότητα, αν και το ζευγάρι απέκτησε δύο γιους. Αν και δεν έχει πάρει τυπικά διαζύγιο, άρχισε να κυκλοφορεί δημόσια με μία 20χρονη κοπέλα, η οποία ασχολείται με το μόντελινγκ. Το 2004 έγινε γνωστό ότι απέκτησε έναν ακόμα γιο με την προσωπική του γιατρό.

Με πρότυπο τον Πούτιν

Κατά τη διάρκεια της προεδρικής θητείας του, επισκέπτεται φάρμες, επιβλέποντας γεωργικές εργασίες. Αρέσκεται να πιάνει φτυάρια, υπενθυμίζοντας στους πολίτες την ταπεινή καταγωγή του. Λίγα χρόνια νωρίτερα, είχε επισκεφτεί μία κρατική κτηνοτροφική μονάδα. Όταν αντιλήφθηκε ότι τα ζώα ήταν παραμελημένα, είχε απολύσει όλους τους εργαζόμενους. Όσοι τον γνωρίζουν κάνουν λόγο για έναν τραχύ τύπο. Σχολιάζουν ότι δεν είναι καλός ακροατής, ενώ συνήθως απομακρύνει τους συνεργάτες του, όταν εκείνοι δεν συμφωνούν μαζί του.

Πρότυπό του είναι ο Βλαντιμίρ Πούτιν. Ακολούθησε, μάλιστα, το στυλ διακυβέρνησής του, ενισχύοντας τον έλεγχό του επί του νομοθετικού και του δικαστικού σώματος, καθώς και των ΜΜΕ, με την Μόσχα να θεωρεί σήμερα “περασμένα ξεχασμένα” τις παλιές κατηγορίες του Λουκασένκο, ότι απεργάζονταν την ανατροπή του μέσω της… Wagner!

Είχε φτάσει να αμφισβητήσει μέχρι και την ύπαρξη του κορονοϊού, κάνοντας λόγο για «δυτικά τερτίπια», παρόλο που ο ίδιος νόσησε. Ακόμα, όμως, και μετά από αυτό, προέτρεψε τους πολίτες του να πίνουν βότκα και να κάνουν σάουνα για να μην πέσουν θύμα της πανδημίας. Όταν είχε ερωτηθεί για την σχέση του με τον Θεό, δήλωσε «ορθόδοξος άθεος».

Ο Λευκορώσος ηγέτης έχοντας συγκροτήσει ένα στιβαρό καθεστώς, μέσω του μηχανισμού της KGB που είχε κληρονομήσει από τους σοβιετικούς προκατόχους του και πεπεισμένος προς η Δύση απεργάστηκε την ανατροπή του, έχει προχωρήσει σε μία ολοκληρωτική στροφή προς την Μόσχα, πολύ πριν την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία (η οποία λειτούργησε ενισχυτικά στις σχέσεις των δύο χωρών, όπως προαναφέραμε).

Πρόσφατη εκδήλωση καλής πίστης της Λευκορωσίας προς τη Μόσχα – και η βασική απειλή που συνιστά για τη Δύση – είναι η φερόμενη απόφασή της να επιτρέψει στη Ρωσία να τοποθετήσει τακτικά πυρηνικά όπλα στο έδαφός της, καθώς και να εξοπλίσει τα βομβαρδιστικά της με πυρηνικά όπλα. Την ίδια στιγμή εντείνονται οι συζητήσεις για μελλοντική ένωση της Λευκορωσίας με την ίδια την Ρωσία, κάτι που στην πραγματικότητα ο Λουκασένκο θέλει να αποφύγει.