Η Λευκωσία “ταχυδρόμος” διπλωματικών μηνυμάτων για το Μεσανατολικό

Ο κίνδυνος κλιμάκωσης του πολέμου Ισραήλ- Χαμάς με την εμπλοκή κι άλλων χωρών, είναι ορατός και εάν τούτο συμβεί θα ανοίξει «η πόρτα του φρενοκομείου», όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν μεγάλοι πολιτικοί παίκτες, που δραστηριοποιούνται στο παρασκήνιο. Κι όταν αυτό γίνει προφανώς κι όλη η περιοχή θα έχει επιπτώσεις σε πολιτικό, γεωπολιτικό και οικονομικό επίπεδο από το Μεσανατολικό.

Η Κυπριακή Δημοκρατία ως κράτος της περιοχής και μέλος της Ε.Ε, διατηρεί κανάλια επικοινωνίας με όλους και ανέλαβε να μεταφέρει μηνύματα τους προς τους εταίρους της στην Ένωση. Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης έχει μιλήσει τηλεφωνικά με τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό, Βενιαμίν Νετανιάχου, τον Πρόεδρο της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι και τον βασιλιά Αμπντάλα Β΄ της Ιορδανίας. Και οι τρεις αυτοί ηγέτες επέλεξαν τη Λευκωσία να μεταφέρει, εκτός της περιοχής, την πραγματική εικόνα, εννοώντας να ενημερώσει, μεταξύ άλλων, την Ε.Ε.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δείξει, ωστόσο, για μια ακόμη φορά τα αργά της αντανακλαστικά. Το έκτατο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συνήλθε την περασμένη Τρίτη, δέκα ημέρες μετά το κτύπημα της Χαμάς κατά του Ισραήλ και ύστερα από αίτημα της Κύπρου! Η Ένωση, όπως και στο Ουκρανικό, ακολουθεί κατά πόδας τους Αμερικανούς, οι οποίοι είναι παρόντες στην ευρύτερη περιοχή, με αναβαθμισμένο ρόλο και αποφασισμένοι να έχουν τον πλήρη έλεγχο. Η Ένωση δεν έχει εν πολλοίς εξωτερική πολιτική και αρκείται σε αυτήν που χαράσσει, με βάση τα στρατηγικά της συμφέροντα, η Ουάσινγκτον.

Μηνύματα Χριστοδουλίδη

Στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όπως αναφέρουν συναφείς πληροφορίες, ο Κύπριος Πρόεδρος μετέφερε, μεταξύ άλλων και  τα όσα του ζήτησαν να αναφέρει στους εταίρους μας, οι τρεις συνομιλητές του, ηγέτες της Αιγύπτου, Ισραήλ και Ιορδανίας, κατά τη διάρκεια των χωριστών τηλεφωνικών επικοινωνιών, που είχε μαζί τους. Στην ατζέντα του Συμβουλίου ήταν το θέμα της ανθρωπιστικής βοήθειας προς τους Παλαιστίνιους της Γάζας, το οποίο ειρήσθω εν παρόδω λύθηκε σε κάποιο βαθμό με παρέμβαση του Αμερικανού Προέδρου, Τζο Μπάιντεν. Το δεύτερο θέμα ήταν ρόλος της Αιγύπτου το τρίτο το Ιράν.

Από τις συζητήσεις, στη βάση και της ενημέρωσης, προκύπτει ότι:

• Το Ισραήλ είναι αποφασισμένο να προχωρήσει και να… τελειώσει με την Χαμάς, ό,τι και να σημαίνει αυτό σε σχέση και με τι θα γίνει με τον παλαιστινιακό πληθυσμό στη Γάζα. Ο Νετανιάχου προσπαθεί, όσο μπορεί να καταστεί τούτο εφικτό, να «αδειάσει» από αμάχους την Λωρίδα, για να εισβάλει.
• Η Αίγυπτος όπως και η Ιορδανία δεν θέλουν ροές Παλαιστινίων προσφύγων καθώς η εγκατάσταση τους σε οικισμούς, στα σύνορα με Ισραήλ, πολύ πιθανόν να οδηγήσουν σε συνεχείς συγκρούσεις( Ισραήλ και Παλαιστινίων). Το Κάιρο προειδοποιεί πως εάν το Ισραήλ επιτεθεί σε αιγυπτιακό έδαφος- για να κτυπήσει Παλαιστίνιους- θα είναι υποχρεωμένο να απαντήσει. Αυτό σημαίνει πως θα μπει και η Αίγυπτος ενδεχομένως και η Ιορδανία στον πόλεμο καθώς θα δέχονται επίθεση στο έδαφος τους. Περαιτέρω, το Κάιρο δεν θέλει να συγκεντρωθούν στο έδαφος του οργανωμένες ομάδες, όπως οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι, που είναι απέναντι στο καθεστώς Σίσι.
• Σε περίπτωση χερσαίων επιχειρήσεων από τους Ισραηλινούς στη Γάζα είναι πολύ πιθανόν τούτο να προκαλέσει την αντίδραση του Ιράν. Αυτό μπορεί να γίνει μέσω Χεζμπολάχ κι ως αποτέλεσμα αυτής της εμπλοκής θα είναι ορατή και η συμμετοχή και του Λιβάνου.

Είναι σαφές πως η εμπλοκή του Ιράν θα παρασύρει και τους Αμερικανούς στον πόλεμο, που δεν θα αφήσουν μόνο το Ισραήλ. Εξ ου και η παρουσία Μπάιντεν αλλά και η συγκέντρωση δυνάμεων στην περιοχή.

Τούτο σημαίνει προφανώς  νέα δεδομένα στη σύρραξη αυτή με τις ΗΠΑ να αναλαμβάνουν ρόλο προστάτη του Ισραήλ και να εμπλέκονται στο πολεμικό πεδίο.

Ισορροπημένη στάση

Η Κυπριακή Δημοκρατία κρατώντας ισορροπημένη στάση, έχοντας κανάλια επικοινωνία και με το Ισραήλ όπως και με αραβικά κράτη, κατάφερε να έχει ρόλο κι αυτό αναγνωρίζεται τόσο από τις χώρες της περιοχής αλλά και ευρύτερα. Για παράδειγμα, η επικοινωνία του Βρετανού Πρωθυπουργού, Ρίσι Σούνακ με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη. Ο πρώτος ζήτησε ενημέρωση, προφανώς και για τα όσα ανέφερε ο Κύπριος Πρόεδρος στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Είναι σαφές ότι οι Βρετανοί σε περίπτωση που κλιμακωθεί ο πόλεμος και εμπλακούν κι άλλες χώρες προφανώς και θα κάνουν πιο εμφανή την χρησιμοποίηση των Βάσεων στην Κύπρο. Την ίδια ώρα, πάντως, για τη μεταφορά υπηκόων τους από το Ισραήλ έχουν χρησιμοποιήσει τους μηχανισμούς της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Η κρίση στην περιοχή δημιουργεί και ευκαιρίες. Αν και η πρώτη αντίδραση της Λευκωσίας ενδεχομένως να έδωσε την εντύπωση πως είχε τοποθετήσει στην «μια πλευρά της ιστορίας», σύντομα ξεκαθάρισε πως η στάση της ήταν ισορροπημένη, διατηρώντας γέφυρες με όλους τους βασικούς παίκτες. Διατηρώντας σχέσεις και συνεργασίες. Κι αυτό έχει σχέση και με την παρούσα κρίσιμη κατάσταση αλλά και για την επόμενη ημέρα.