Τί ζητάνε οι Κινέζοι από τον Μητσοτάκη

Σειρά απαιτήσεων προς την ελληνική κυβέρνηση εγείρουν οι Κινέζοι, αξιοποιώντας παλαιότερες υποσχέσεις του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη υπέρ της στενότατης διμερούς συνεργασίας με την Κίνα, αν και η Αθήνα – το τελευταίο διάστημα –εμφανίζεται να μεταβάλει, εν μέρει, την τακτική της έναντι του Πεκίνου.

Ως γνωστόν, ο κ. Μητσοτάκης, στην αρχή της πρώτης θητείας του, είχε υιοθετήσει πολιτική άνευ όρων συνδιαλλαγών με την Κίνα, αποδεχόμενος όλες τις οικονομικές προτάσεις της, παρά τις προειδοποιήσεις της Ουάσιγκτον ότι συχνά υποκρύπτουν άλλες στρατηγικές – ως και στρατιωτικές – προτεραιότητες.

Με σκοπό την τήρηση ισορροπιών, ο πρωθυπουργός αποδέχθηκε, το 2020, τις επισημάνσεις του τότε προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ κατά της ανάθεσης των ελληνικών τηλεπικοινωνιακών συμβολαίων 5G σε κινεζικές εταιρίες. Ωστόσο, η κυβέρνηση συνέχισε –άγνωστο γιατί – σε πολλούς άλλους τομείς τη συμπόρευση με το Πεκίνο, μέχρι του σημείου να αποσιωπήσει ακόμα και την πτήση του γνωστού (από τις τηλεοπτικές εικόνες κατάρριψης στις ΗΠΑ) κατασκοπευτικού “μπαλονιού” της Κίνας, πάνω από την ελληνική επικράτεια το 2022.

Ο κ. Μητσοτάκης ανέκρουσε πρύμναν, γι’ άλλη μια φορά, μετά τη συνάντησή του με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ,  Άντονι Μπλίνκεν, στις 20 Φεβρουαρίου του 2023. Ο κ. Μπλίνκεν φέρεται να του ξεκαθάρισε ότι ούτε η Ουάσιγκτον αντιτίθεται στην – αμοιβαία επωφελή – οικονομική συνεργασία με την Κίνα, αλλά δεν θα επιδείξει ανοχή σε όσες πτυχές της υπονομεύουν την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ και των συμμάχων τους.

Μία αποχαιρετιστήρια περιοδεία

Ο πρωθυπουργός αντιλήφθηκε το σαφές μήνυμα, ενώ το κλίμα ήταν ήδη βεβαρημένο μετά τη διπλωματική γκάφα ορισμού συνάντησής του (την ίδια ημέρα!) και με την αντιπρόεδρο του Κρατικού Συμβουλίου της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, Σουν Τσουνλάν. Η – απερχόμενη εντός ελάχιστων ημερών – αντιπρόεδρος πραγματοποιούσε αποχαιρετιστήρια περιοδεία στην Ευρώπη και μοναδικός σκοπός της ήταν να “καπελώσει” επικοινωνιακά την επίσκεψη Μπλίνκεν.

Τελικά, ο κ. Μητσοτάκης δεν τη συνάντησε και ο κλήρος των επαφών με την κυρία Σουν Τσουνλάν έπεσε στον πρόεδρο της Βουλής Κωνσταντίνο Τασούλα. Είτε λόγω παχυλής άγνοιας, είτε λόγω άκρατου “φιλοκινεζισμού”, ο κ. Τασούλας σχεδόν παρακάλεσε την επισκέπτριά του για τη «συνέχιση της σχέσης αμοιβαίας επωφελούς συνεργασίας», χωρίς να λαμβάνει υπόψη την επιδείνωση του εμπορικού ισοζυγίου, σε βάρος της Ελλάδας, κατά ετήσιο μέσο όρο κοντά στο 20% από το 2018 ως το 2021 και σχεδόν κατά 50% το 2022.

Τί ζητάνε οι Κινέζοι

Πάντως, από το Φεβρουάριο ως σήμερα, ο πρωθυπουργός ακολούθησε μία διττή πολιτική, την οποία ο ίδιος ίσως κρίνει ισορροπημένη, αλλά ήδη αξιολογείται από δυτικούς διπλωμάτες ως νέο άνοιγμα προς το Πεκίνο. Στο δημόσιο σκέλος, ο κ. Μητσοτάκης εμφανίζεται σκληρός με υπαινιγμούς περί κατασκοπευτικής χρήσης της πλατφόρμας TikTok «διότι είναι ένας αλγόριθμος ο οποίος αναπτύχθηκε στην Κίνα και πρέπει να είμαστε προσεκτικοί ως δημόσια πρόσωπα» και, γι’ αυτό, «στο δικό μου κινητό, δεν έχω την εφαρμογή και την έχω απαγορεύσει στα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου».

Επιπλέον, ο κ. Μητσοτάκης απέρριψε την πρόσκληση συμμετοχής του στο προ εβδομάδος 3o Belt and Road Forum για τη Διεθνή Συνεργασία, αποστέλλοντας στο Πεκίνο, αντ’ αυτού, τον “άχρωμο” υπουργό Ανάπτυξης Κωνσταντίνο Σκρέκα. Αντίθετα, στο αφανές διπλωματικό σκέλος, ο πρωθυπουργός ενέκρινε – προεκλογικά και μετεκλογικά – κύκλο επαφών με Κινέζους αξιωματούχους που, όπως είναι φυσικό, απαιτούν την υλοποίηση των παλαιότερων υποσχέσεών του.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι Κινέζοι αξιώνουν, πρώτα απ’ όλα, την ανανέωση και επέκταση του Προγράμματος Επενδύσεων Ελλάδας-Κίνας, χωρίς να διευκρινίζουν ούτε τους κλάδους στους οποίους θα εισρεύσουν τα – επί χρόνια αόρατα – κεφάλαια, ούτε το ύψος των κεφαλαιουχικών δαπανών, ούτε τον αριθμό νέων θέσεων εργασίας. Επίσης, ζητούν την ίδρυση βιομηχανικού πάρκου στον Πειραιά, χωρίς προηγουμένως να έχουν υλοποιηθεί οι παλαιότερες – συγγενείς – δεσμεύσεις της COSCO.