Ποια τρόφιμα δεν έχουν ημερομηνία λήξης

Τα προσυσκευασμένα τρόφιμα, τα οποία κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά, οφείλουν να αναγράφουν στην ελληνική γλώσσα όλες τις υποχρεωτικές ενδείξεις, χωρίς να απαγορεύεται η πολύγλωσση επισήμανσή τους. Μέσα στις υποχρεωτικές ενδείξεις που πρέπει να αναγράφονται σε μια ετικέτα τροφίμου είναι η ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας, ή η τελική ημερομηνία ανάλωσης (ανάλωση κατά προτίμηση πριν από ή ανάλωση έως) του προϊόντος.

Σε τρόφιμα που έχουν διάρκεια ζωής μεγαλύτερη από τρεις μήνες, πρέπει να αναγράφεται ο μήνας και το έτος μέχρι το οποίο θα πρέπει να καταναλωθούν, ενώ σε τρόφιμα με διάρκεια ζωής μικρότερη των τριών μηνών, πρέπει να αναγράφεται η ημέρα και ο μήνας μέχρι τον οποίον μπορούν να καταναλωθούν. Η φράση «Ανάλωση μέχρι» χρησιμοποιείται για τρόφιμα τα οποία από μικροβιολογική άποψη είναι ευαλλοίωτα και η κατανάλωσή τους μετά το πέρας της ημερομηνίας που αναγράφεται ενδέχεται να αποτελεί άμεσο κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία, όπως τροφική δηλητηρίαση.

Όλα τα συσκευασμένα νωπά προϊόντα φέρουν αυτή την ημερομηνία λήξης. H φράση «Ανάλωση κατά προτίμηση πριν από το τέλος» χρησιμοποιείται κυρίως σε τρόφιμα που μπορούν να διατηρηθούν περισσότερο καιρό (κονσέρβες, δημητριακά, μπαχαρικά κ.α.), και τα οποία μετά το πέρας της αναγραφόμενης ημερομηνίας μπορεί να υποβαθμιστούν ποιοτικά (αλλοίωση γεύσης και υφής), αλλά συνήθως δεν είναι επικίνδυνα για την υγεία.

Τρόφιμα χωρίς ημερομηνία λήξης

Υπάρχουν τρόφιμα χωρίς ημερομηνία λήξης και τι πρέπει να προσέχετε; Ήξερες, όμως, ότι εκτός από τα τρόφιμα μακράς διαρκείας, υπάρχουν κι εκείνα που δεν έχουν καν ημερομηνία λήξης; Τροφές, που αν τις διατηρήσεις στο σωστό μέρος, μπορούν να καταναλωθούν ακόμη και μερικές δεκαετίες μετά. Τέτοιες τροφές είναι: Μέλι, αλάτι, ζάχαρη, σάλτσα σόγιας, σιρόπι σφενδάμου, άσπρο ρύζι, αποξηραμένο κρέας, αλκοολούχα ποτά, γάλα σε σκόνη, ξύδι.

Μέλι: Η ανθρωπότητα χρησιμοποιεί το μέλι εδώ και περίπου 5.500 χρόνια. Καταλαβαίνει εύκολα, λοιπόν, κανείς ότι πρόκειται για μια ανθεκτική τροφή, η οποία δεν έχει ημερομηνία λήξης και μπορεί να αποθηκευτεί οπουδήποτε. Τόσο οι ευεργετικές του ιδιότητες, όσο και η νόστιμη γεύση του μένουν αναλλοίωτα όσα χρόνια κι αν περάσουν. Χάρη στις μέλισσες που δημιουργούν ένα προϊόν με υψηλή περιεκτικότητα σε οξύ και λίγη υγρασία το μέλι διαρκεί για πάντα . Μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, μπορεί να κρυσταλλωθεί, αλλά αυτό δεν επηρεάζει την ποιότητα ή την ασφάλειά του. Βάλτε το βάζο σε ένα μπολ με ζεστό νερό και ανακατέψτε απαλά μέχρι να λιώσει.

Αλάτι: Το αλάτι χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες ως μέσο συντήρησης άλλων τροφίμων. Είναι ένα φυσικό ορυκτό που βρίσκεται στη γη. Βέβαια, αξίζει εδώ να πούμε ότι το αλάτι του εμπορίου επειδή περιέχει και ιώδιο, έχει μειωμένη διάρκεια ζωής. Γύρω στα πέντε χρόνια.

Zάχαρη: Όπως είδαμε και σε άλλα τρόφιμα αυτής της λίστας, η μέθοδος αποθήκευσης που θα χρησιμοποιήσει κανείς για τη ζάχαρη, μπορεί να καθορίσει το αν θα λήξει και πότε. Τα βακτήρια δεν την αποικίζουν αφού δεν έχει υψηλή περιεκτικότητα σε νερό. . Η άχνη και η κρυσταλλική ζάχαρη διατηρούνται καλύτερα σε αεροστεγή δοχεία για να κρατήσουν μακριά την υγρασία. Αν η ζάχαρη στερεοποιηθεί και σχηματίσει σβόλους, αρκεί να τη ζεστάνετε στο φούρνο μικροκυμάτων σε χαμηλή θερμοκρασία για ένα ή δύο λεπτά. Η ζάχαρη που αγοράζουμε στο εμπόριο, βέβαια, έχει μειωμένη διάρκεια ζωής.

Σάλτσα σόγιας: Όταν μείνει κλειστή μέσα στο δοχείο της η σάλτσα σόγιας, μπορεί να “ξεχάσει” να λήξει και να παραμείνει αναλλοίωτη γιατί περιέχει πολύ αλάτι και αποτελεί προϊόν ζύμωσης .Ακόμα, όμως, και να την ανοιχτεί μπορεί να κρατήσει αρκετά χρόνια μέσα στο ψυγείο σου.

Σιρόπι σφενδάμου: Η Ένωση Παραγωγών Σφενδάμου της Μασαχουσέτης τονίζει ότι το σιρόπι σφενδάμου που δεν έχει ανοιχτεί θα διαρκέσει για πάντα. Έχει άπειρη διάρκεια ζωής λόγω της αντοχής του στη μικροβιακή ανάπτυξη, συμπεριλαμβανομένης και της μούχλας. Επίσης εάν το διατηρήσετε σε κατάψυξη, το σιρόπι σφενδάμου δεν έχει ημερομηνία λήξης.

Άσπρο ρύζι: Έρευνες έχουν δείξει ότι το λευκό ρύζι μπορεί να διατηρήσει τη γεύση και τα θρεπτικά του συστατικά μέχρι και 30 χρόνια, αν αποθηκευτεί σε αεροστεγή δοχεία και παραμείνει σε θερμοκρασίες κάτω των 4 βαθμών Κελσίου. Αντίθετα, δεν συμβαίνει το ίδιο με το καστανό ρύζι. το οποίο έχει φυσικά έλαια που το κάνουν να ταγγίζει πιο γρήγορα.

Αποξηραμένο κρέας: To συγκεκριμένο “σνακ” ονομάζεται Pemmican και πρωτοχρησιμοποιήθηκε στη Βόρεια Αμερική κατά τη διάρκεια της πεζοπορίας και του κυνηγιού. Αποτελείται από βουβαλίσιο κρέας, μούρα και λαρδί (ζωικό λίπος). Το pemmican μπορεί να καταναλωθεί ωμό, βρασμένο ή τηγανητό και φυσικά αντέχει πάνω από πέντε χρόνια. Αν κλειστεί αεροστεγώς μπορεί και να μη λήξει και ποτέ.

Αλκοολούχα ποτά: Εκτός από τα κρεμώδη λικέρ, τα υπόλοιπα αλκοολούχα ποτά, μπορούν να ζήσουν για πολλά πολλά χρόνια αρκεί να μην τα ζεσταίνει ο ήλιος ή κάποια εστία θέρμανσης. Σε κάποια η γεύση τους θα βελτιωθεί με τα χρόνια, ενώ σε κάποια άλλα θα αλλάξει προς το χειρότερο. Ειδικά αν το μπουκάλι ανοιχτεί και παραμείνει για καιρό στο σαλόνι μας.

Γάλα σε σκόνη: Η γεύση του μπορεί να μην είναι τόσο καλή όσο του φρέσκου, αλλά ένας από τους κύριους λόγους που υπάρχει το γάλα σε σκόνη είναι επειδή διαρκεί πολύ περισσότερο. Είναι επίσης πιο εύκολο στη μεταφορά και αποθήκευση. Αν και συνήθως συστήνεται η κατανάλωσή του μέχρι και 18 με 24 μήνες μετά την παρασκευή του, η αλήθεια είναι πως το γάλα σε σκόνη από κάποιες εταιρείες μπορεί να «ζήσει» μέχρι και 20 χρόνια.

Ξύδι: Η όξινη φύση του, η οποία οφείλεται στα ακετοβακτήρια που το ζυμώνουν, εξασφαλίζει ότι δεν αναπτύσσονται άλλα, επικίνδυνα, μικρόβια και παράλληλα ότι έχει μεγάλη διάρκεια ζωής. Το λευκό ξύδι τυπικά δεν παρουσιάζει καμία μεταβολή με την πάροδο του χρόνου, ενώ κάποια άλλα είδη μπορεί με τον καιρό να αλλάξουν ελαφρώς χρώμα ή να δημιουργηθεί ίζημα στον πάτο του δοχείου, χωρίς όμως αυτό να επηρεάζει την ασφάλεια του προϊόντος.

---

Η Ειρήνη Αμουργή είναι κλινική διαιτολόγος-διατροφολόγος

Σε συνεργασία με το medNutrition