Όταν οι Γάλλοι έσφαζαν αμάχους στο Άργος…

Της δολοφονίας του Καποδίστρια προηγήθηκαν εναντίον εξεγέρσεις στην Ύδρα και στην Μάνη, τις οποίες υποστήριζαν Βρετανία και Γαλλία. Ειδικά οι Γάλλοι επενέβησαν απροκάλυπτα υπέρ των Μανιατών στην Καλαμάτα, εκδιώκοντας τις ελληνικές κυβερνητικές δυνάμεις. Οι επεμβάσεις και η υπεροψία των Γάλλων είχε δημιουργήσει κλίμα αντιπάθειας εναντίον τους. Ωστόσο οι γαλλικές δυνάμεις που είχε πρωτοέρθει στην Ελλάδα για να εκδιώξουν τον Ιμπραήμ, ήταν εξαιρετικά χρήσιμες στον Ιωάννη Κωλέττη που ήλεγχε, ουσιαστικά, τα πράγματα μετά την δολοφονία του άξιου Έλληνα Ιωάννη Καποδίστρια.

Μετά τη δολοφονία ξέσπασε εμφύλια σύγκρουση στην οποία επικράτησαν οι αντίπαλοι των καποδιστριακών. Γαλλικά στρατεύματα προστάτευαν στο Ναύπλιο τη νέα κυβέρνηση, ενώ άτακτα ελληνικά τμήματα είχαν συγκεντρωθεί στο Άργος, ενόψει της άφιξης του πρώτου βασιλιά της Ελλάδας Όθωνα.

Ο Κωλέττης ζήτησε από το Παρίσι να στείλει στρατεύματα και στο Άργος. Η πρόταση έγινε δεκτή και σταδιακά έφτασαν στην πόλη οκτώ λόχοι του γαλλικού 21ου Συντάγματος Πεζικού και μια πυροβολαρχία. Ο επικεφαλής τους, συνταγματάρχης Στοφέλ, το βράδυ της 3ης Ιανουαρίου, θέλησε να καταλύσει σε ένα σπίτι της πόλης που του είχε υποδειχθεί. Εκεί όμως βρισκόταν ένας Έλληνας αξιωματικός του πυροβολικού, ο Καλλισγούρος με τρεις στρατιώτες του, ο οποίος αρνήθηκε να επιτρέψει την είσοδο στον Γάλλο συνταγματάρχη.

Οργισμένος αυτός διέταξε τους άνδρες του να σπάσουν την πόρτα και να συλλάβουν τους Έλληνες. Έτσι κι έγινε. Οι Έλληνες συνελήφθησαν και δέθηκαν πισθάγκωνα σαν ληστές. Παράλληλα οι Γάλλοι ύψωσαν την σημαία τους στο σπίτι. Το περιστατικό αυτό αποτέλεσε την αφορμή για τα όσα ακολούθησαν. Το πρωί της 4ης Ιανουαρίου 1833 σημειώθηκε συμπλοκή Ελλήνων και Γάλλων σε μια ταβέρνα της πόλης. Οι Έλληνες, πιθανότατα καποδιστριακοί, εξωτερίκευσαν με αυτόν τον τρόπο την αντιπάθειά τους για τους Γάλλους που δικαίως τους θεωρούσαν ηθικούς αυτουργούς της δολοφονίας του Κυβερνήτη.

Παράλληλα όμως αντέδρασαν και στην ύψωση της γαλλικής σημαίας μετά το επεισόδιο με τον Καλλισγούρο, την οποία θεώρησαν μεγάλη ντροπή. Οι Γάλλοι στρατιώτες που δέχτηκαν την επίθεση κατέφυγαν στους στρατώνες, αφήνοντας πίσω τους τρεις νεκρούς. Αμέσως ο Γάλλος διοικητής του συνέγειρε τους άνδρες του και διέταξε γενική επίθεση!

Η σφαγή στο Άργος

Οι Γάλλοι εφόρμησαν στην πόλη και σκότωναν ενόπλους Έλληνες, αλλά και γυναικόπαιδα που συναντούσαν. Συνολικά σκοτώθηκαν περί τους 40 Γάλλους και πάνω από 300 Έλληνες, κυρίως άμαχοι. Οι Γάλλοι κατηγόρησαν ως ηθικούς αυτουργούς τους Ρώσους, αλλά η κατηγορία δεν ευσταθεί. Ήταν η δική τους στάση που πρόσβαλε το ελληνικό λαϊκό αίσθημα και προκάλεσε τα γεγονότα που στοίχισαν τόσο ελληνικό αίμα. Συνεχίζοντας όμως θα θεωρούν την Ελλάδα αποικία έλαβαν σκληρά μέτρα ασφαλείας ταπεινώνοντας τους Έλληνες.

Μέχρι και στον Ιωάννη Μακρυγιάννη αφαίρεσαν το σπαθί – ατίμωση πρώτου μεγέθους – για να του επιτρέψουν να εισέλθεις το Ναύπλιο. Ο ίδιος έγραψε χαρακτηριστικά: «Όταν φτωχός ο Έλληνας τον καταπολέμησε τον σουλτάνο ξυπόλυτος και γυμνός και του σκότωσε περίπου από τετρακόσις χιλιάδες ανθρώπους, τότε πολέμαγε και μ’ εσένα τον χριστιανό – με τις αντενέργειες και τον δόλο και την απάτη… Ύστερα μας γιομίσατε και φατρίες… ο Ντόκινς μας θέλει Άγγλους, ο Ρουγέν Γάλλους, ο Κατακάζης Ρούσους και δεν αφήνετε κανέναν Έλληνα και μας καταντήσατε μπαλαρίνες σας και μας λέτε ανάξιους της λευτεριάς μας…».