“Πόλεμος” καγκελαρίων για τα εμβόλια – Απειλές ο Κουρτς, παζάρια η Μέρκελ

Σε έναν νέο διχασμό οδηγήθηκαν οι 27 ηγέτες της ΕΕ, αυτή τη φορά για τα εμβόλια, στη σημερινή Σύνοδο Κορυφής, στην οποία, σε ό,τι αφορά το συγκεκριμένο θέμα, κυριάρχησαν οι απειλές του Κουρτς και τα παζάρια της Μέρκελ. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν βρήκαν λύση για το ζήτημα της κατανομής των 10 εκατομμυρίων δόσεων και για τον λόγο αυτό, αποφάσισαν, παρά τις απαιτήσεις κυρίως ανατολικών χωρών, να αποφύγουν τις διαπραγματεύσεις κατά την τηλεδιάσκεψη.

Σημειώνεται ότι μια ομάδα κρατών-μελών, με επικεφαλής την Αυστρία και τον Σεμπάστιαν Κουρτς, απαιτούν μεγαλύτερο μερίδιο από τα δέκα εκατομμύρια εμβόλια της Pfizer, καταγγέλλοντας ότι υπάρχει «άνιση κατανομή» εντός της ΕΕ. Όπως μετέδωσε μάλιστα το Bloomberg, επικαλούμενο πρόσωπα που γνωρίζουν τις συνομιλίες, ο καγκελάριος της Αυστρίας απείλησε με βέτο, εάν δεν επιλυθεί το θέμα, σύμφωνα με τις επιδιώξεις του.

Ο Κουρτς έχει επικρίνει πολλές φορές το σύστημα διανομής των εμβολίων, ενώ έχει κατηγορήσει την Ένωση ότι μετείχε σε “παζάρια” για δόσεις εμβολίων και ότι κάποιες χώρες εξασφάλισαν μυστικές συμφωνίες. Η Βιέννη είχε προτείνει, άλλωστε, την ανακατανομή δέκα εκατομμυρίων δόσεων της Pfizer-BioNtech σε έξι δυσαρεστημένες χώρες, με αποκλεισμένες από αυτήν την παρτίδα την Γερμανία και τη Μάλτα.

Διχασμός για τα εμβόλια

Είχαν προηγηθεί, στη διάρκεια της εβδομάδας απόπειρες αξιωματούχων της ΕΕ να γεφυρώσουν αυτές τις διαφορές, την ώρα που χώρες όπως η Τσεχία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Κροατία και η Εσθονία υποστήριζαν ότι υπάρχουν ελλείψεις. Στο γκρουπ αυτό προστέθηκε και ο καγκελάριος Κουρτς, προσθέτοντας ότι η Βιέννη θα ασκήσει βέτο σε οποιαδήποτε συμφωνία διανομής των εμβολίων δεν περιλαμβάνει την Αυστρία. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, χωρίς συμφωνία, αυτές οι δέκα εκατομμύρια δόσεις θα διανεμηθούν με αναλογικό τρόπο βάσει του πληθυσμού.

Στην κριτική του Κουρτς και τις διαφωνίες των άλλων κρατών μελών παρενέβη και η Μέρκελ, μετατρέποντας την συζήτηση σε μια αντιπαράθεση καγκελαρίων. Αφού εξέφρασε την απογοήτευσή της για την αυστριακή κριτική σε ό,τι αφορά τους κανόνες της ΕΕ, η καγκελάριος της Γερμανίας είπε στη Σύνοδο Κορυφής ότι οι συμβάσεις για την προμήθεια των εμβολίων «υπογράφηκαν από τα κράτη–μέλη και όχι από ανόητους γραφειοκράτες». Ευρωπαίος διπλωμάτης φέρεται να ανέφερε μάλιστα ότι ο Κουρτς ήταν «έντονα δυσαρεστημένος» και ότι δεν υπήρξε «συμφωνία σχετικά με τα αιτήματά του».

Σημειώνεται ότι, ενώ όλες οι χώρες της ΕΕ έχουν το δικαίωμα να λαμβάνουν σε αναλογία με τον πληθυσμό τους δόσεις εμβολίων που αγοράζει η Κομισιόν, μπορούν να επιλέξουν να αγοράσουν περισσότερες ή λιγότερες από κάποιο συγκεκριμένο εμβόλιο. Στη συνέχεια δε, οι τυχόν αχρησιμοποίητες δόσεις μπορούν να αγοραστούν από άλλα κράτη μέλη. Αναφερόμενος πάντως στο αποτέλεσμα της Συνόδου, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, είπε ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν να ενισχύσουν την παραγωγή εμβολίων στην Ευρώπη και να βελτιώσουν τους ρυθμούς των εμβολιασμών σε όλα τα κράτη-μέλη.

“Απογοητευμένος” ο Ντράγκι

Οι δυσκολίες στην προμήθεια εμβολίων ήταν το θέμα με το οποίο άνοιξε η σημερινή Σύνοδος Κορυφής, στην οποία εξετάστηκε και το θέμα της ενίσχυσης του μηχανισμού ελέγχου των εξαγωγών, που συστάθηκε τον Ιανουάριο από την Κομισιόν. Ο συγκεκριμένος μηχανισμός επιτρέπει να εμποδιστούν οι εξαγωγές εμβολίων σε χώρες που παράγουν και οι ίδιες εμβόλια, συστατικά ή εξοπλισμό, και που δεν παραδίδουν στην ΕΕ. Μπορεί όμως να μπλοκάρει τις εξαγωγές και για χώρες που ο πληθυσμός τους έχει ήδη εμβολιαστεί σε μεγάλο εύρος και έχουν καλύτερη επιδημιολογική κατάσταση.

Η δημιουργία του μηχανισμού κρίθηκε αναγκαία μετά το πρόβλημα που προέκυψε με τις παραδόσεις εμβολίων από την AstraZeneca και την άρνηση της Βρετανίας να μοιραστεί με την ΕΕ τα εμβόλια της ίδια εταιρίας που παράγονται στην επικράτειά της. Την τελευταία εβδομάδα υπήρξε, ωστόσο, κάποια προσέγγιση, καθώς πολλές χώρες τις ΕΕ είχαν αρχίσει να υποστηρίζουν την απαγόρευση των εξαγωγών, ενώ κάποιες άλλες, με πρώτη την Ιρλανδία εξέφραζαν την έντονη αντίθεσή τους.

Στην απογοήτευση της Ευρώπης από την AstraZeneca αναφέρθηκε και ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι, χρησιμοποιώντας μάλιστα σκληρή γλώσσα, όπως μετέδωσαν ιταλικά ΜΜΕ. Ο Ντράγκι, όπως ανέφεραν ευρωπαϊκές πηγές πληροφόρησε λεπτομερώς τους ομολόγους του και για την υπόθεση των εκατομμυρίων παρτίδων εμβολίων της AstraZeneca που εντοπίσθηκαν σε κέντρο εμφιάλωσης στην Ιταλία, ενώ φέρεται να ζήτησε από την πρόεδρο της Κομισιόν να βρει τρόπο οι δόσεις αυτές να μείνουν εντός της ΕΕ.

Υπέρ των αυστηρότερων ελέγχων στις εξαγωγές εμβολίων για τις φαρμακευτικές εταιρείες που δεν τηρούν τις συμβατικές τους δεσμεύσεις με την ΕΕ τάχθηκε και ο πρόεδρος της Γαλλίας, κάνοντας ευθεία αναφορά στην AstraZeneca. «Τέλος στην αφέλεια… Υποστηρίζω τη θέσπιση μηχανισμών ελέγχου των εξαγωγών από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Υποστηρίζω το γεγονός ότι πρέπει να μπλοκάρουμε όλες τις εξαγωγές όσο οι φαρμακευτικές εταιρείες δεν τηρούν τις δεσμεύσεις τους προς τους Ευρωπαίους», είπε ο Μακρόν, μετά το τέλος της Συνόδου Κορυφής. «Οι Pfizer και Moderna τις τήρησαν (τις δεσμεύσεις τους). Η AstraZeneca όχι» πρόσθεσε ο Γάλλος πρόεδρος.