Το φάσμα της ήττας στην Ουκρανία στοιχειώνει τη Δύση

Ο Σουροβίκιν πρώτον ενέτεινε ποιοτικά τους κάθε είδους βομβαρδισμούς ουκρανικών στόχων και έδωσε έμφαση στο πυροβολικό. Δεύτερον, απεγκλώβισε τις ρωσικές δυνάμεις από τη δυτική όχθη του Δνείπερου που κινδύνευαν να κυκλωθούν και να υποστούν πανωλεθρία. Τρίτον, όσο διαρκούσε η πολιορκία του Μπαχμούτ από τις δυνάμεις της Wagner, οχύρωσε τις ρωσικές γραμμές στην περιοχή της Ζαπορίζια, όπου σωστά είχε εκτιμήσει πως θα εκδηλωθεί η περιβόητη ουκρανική αντεπίθεση.

Το πρώτο γεγονός που έγειρε τη ζυγαριά ήταν η κατάληψη του Μπαχμούτ. Το Μπαχμούτ δεν ήταν μία οποιαδήποτε πόλη. Είχε μετατραπεί σε ουκρανικό φρούριο στο Ντονμπάς, όπως και η πόλη Αντβίιφκα νοτιότερα στο ίδιο μέτωπο, η πρόσφατη κατάληψη της οποίας ήταν το τρίτο γεγονός. Είχε μεσολαβήσει (δεύτερο γεγονός) το πολύνεκρο ναυάγιο της περιβόητης ουκρανικής αντεπίθεσης. Τέταρτο γεγονός είναι η εξουδετέρωση του ουκρανικού προγεφυρώματος στην ανατολική όχθη του Δνείπερου στην περιοχή της Χερσώνας.

Όλο αυτό το διάστημα, οι Ουκρανοί σημείωσαν κάποιες επιτυχίες όχι στα μέτωπα, αλλά κυρίως με επιθέσεις θαλασσίων drones σε ρωσικά πολεμικά πλοία στη Μαύρη Θάλασσα και εναέριων drones σε στόχους εντός της ρωσικής επικράτειας. Αυτού του είδους οι ενέργειες, ωστόσο, μπορεί να προκαλούν πλήγματα στους Ρώσους και να ανεβάζουν το ουκρανικό ηθικό, αλλά δεν αλλάζουν την πορεία των στρατιωτικών επιχειρήσεων.

Κίνδυνος κατάρρευσης

Όπως προκύπτει τις ημέρες που ακολούθησαν την πτώση της Αντβίιφκα, οι ρωσικές δυνάμεις προελαύνουν αργά αλλά σταθερά προς δυσμάς, καταλαμβάνοντας το ένα χωριό μετά το άλλο. Στην πραγματικότητα, οι ουκρανικές δυνάμεις δεν διαθέτουν επαρκώς οχυρωμένες θέσεις δυτικότερα για να μπορέσουν να αναχαιτίσουν τη ρωσική προέλαση, γι’ αυτό και αναγκάζονται να υποχωρούν. Σύμφωνα με δυτικούς στρατιωτικούς εμπειρογνώμονες, ο κίνδυνος κατάρρευσης του ουκρανικού μετώπου είναι πολύ πιθανός.

Αυτό θα συμβεί, εάν συμβεί, όταν εκδηλωθεί η αναμενόμενη μεγάλη ρωσική επίθεση. Εάν οι Ρώσοι σπάσουν τις ουκρανικές γραμμές, η σημερινή αργή προέλασή τους θα επιταχυνθεί σε μεγάλο βαθμό, μετατρέποντας τον τωρινό πόλεμο θέσεων (και φθοράς) σε πόλεμοι ελιγμών. Σ’ αυτή την περίπτωση, η προβολή αποτελεσματικής ουκρανικής αντίστασης θα είναι σχεδόν αδύνατη, δεδομένου ότι η ρωσική κυριαρχία και στον αέρα και στο πυροβολικό είναι μεγάλη.

Το βαρύ σύννεφο της ήττας δεν χαλάει τον ύπνο μόνο του Ζελένσκι. Χαλάει τον ύπνο και του προέδρου Μπάιντεν και των Ευρωπαίων ηγετών, οι οποίοι ταυτίστηκαν μαζί του στην εκστρατεία εναντίον της Ρωσίας. Το κλίμα στη φετινή Διάσκεψη για την Ασφάλεια στο Μόναχο ήταν ενδεικτικό της διαφαινόμενης ουκρανικής ήττας και βεβαίως τελείως διαφορετικό από την μεγάλη αισιοδοξία που επικρατούσε στην ίδια Διάσκεψη πέρυσι.

Η πρόταση Μακρόν

Είναι ακριβώς η διαφαινόμενη ουκρανική ήττα που προκαλεί σπασμωδικές αντιδράσεις στη Δύση. Όπως είναι γνωστό, το Κογκρέσο δεν εγκρίνει τη βοήθεια ύψους 60 δισ. στο Κίεβο, ο δε Τραμπ προαναγγέλλει ότι θα την σταματήσει ολοσχερώς. Στην Ευρώπη, είχαμε τη δημόσια παρέμβαση του προέδρου Μακρόν για αποστολή νατοϊκών στρατευμάτων στην Ουκρανία! Μπορεί η πρότασή του να απορρίφθηκε από τους συμμάχους του, αλλά είναι ενδεικτική του κλίματος πανικού που επικρατεί.

Είναι κοινό μυστικό ότι στην Ουκρανία πολεμούν χιλιάδες δυτικοί, κυρίως χειρίζονται τα σύγχρονα αμερικανικά και ευρωπαϊκά οπλικά συστήματα που έχουν σταλεί εκεί. Είναι άλλο, όμως, να αποκαλύπτεται δημοσίως. Και βεβαίως είναι ποιοτικά διαφορετικό να σταλούν νατοϊκά στρατεύματα ή στρατεύματα μίας χώρας-μέλους της Ατλαντικής Συμμαχίας, όπως η Γαλλία. Για να τηρηθούν τα προσχήματα, οι δυτικοί στρατιωτικοί που πολεμούν στην Ουκρανία πολεμούν υποτίθεται ως εθελοντές και μισθοφόροι, όχι ως στελέχη δυτικών ενόπλων δυνάμεων.

Εάν, όμως, σταλούν επισήμως π.χ. γαλλικά στρατεύματα στην Ουκρανία, η Γαλλία θα μετατραπεί αυτομάτως σε εμπόλεμο κράτος, γεγονός που θα την καταστήσει νόμιμο στόχο, π.χ. να δεχθεί ρωσικό πυραυλικό πλήγμα σε κάποια στρατιωτική βάση της. Τί θα πράξει, άραγε, το Παρίσι και το ΝΑΤΟ σε μία τέτοια περίπτωση; Εάν η Συμμαχία θεωρήσει ότι δέχθηκε επίθεση κράτος-μέλος της, σύμφωνα με το άρθρο 5 είναι υποχρεωμένη να εμπλακεί για να την προστατεύσει. Είναι προφανές ότι μία τέτοια εμπλοκή θα οδηγήσει σε κλιμάκωση, η οποία πιθανότατα θα καταλήξει στη χρήση πυρηνικών όπλων με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Η ευκαιρία στην Κωνσταντινούπολη

Είναι απορίας άξιο πώς προτείνονται τέτοια πράγματα από τον Μακρόν, ο οποίος –υπενθυμίζουμε– στην αρχή του πολέμου, όταν επικρατούσε αντιρωσική υστερία, είχε υιοθετήσει μία μετριοπαθή στάση με σκοπό να οδηγήσει τα πράγματα σε μία συμφωνία. Όπως είναι γνωστό, η μεγάλη ευκαιρία για την ειρήνη ήταν στις διαπραγματεύσεις στην Κωνσταντινούπολη, όταν Μόσχα και Κίεβο μονόγραψαν ένα σχέδιο συμφωνίας. Εκείνη η ευκαιρία χάθηκε, όταν Αμερικανοί και Βρετανοί πίεσαν τον Ζελένσκι να συνεχίσει τον πόλεμο, υποσχόμενοι αμέριστη υποστήριξη.

Τώρα πλέον εκείνη η υπόσχεση βάζει νερά. Δεν είναι μόνο η άρνηση του Κογκρέσου, είναι και η αλλαγή του κλίματος στην κοινή γνώμη σε Ευρώπη και ΗΠΑ για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Αυτό που αποκαλείται κόπωση, στην πραγματικότητα είναι μία υποχώρηση από την αρχική δέσμευση για αμέριστη υποστήριξη της Ουκρανίας, κυρίως λόγω της συνειδητοποίησης πως το Κίεβο μάλλον χάνει τον πόλεμο.

Και επειδή η ουκρανική ήττα θα είναι και ήττα της Δύσης, όσων τουλάχιστον δυτικών πρωτοστάτησαν σ’ αυτή την περιπέτεια, έχουμε σπασμωδικές αντιδράσεις, όπως αυτή του Μακρόν. Το ομολογούν άλλωστε: “πρέπει να κάνουμε τα πάντα για να μην νικήσει η Ρωσία”. Εύκολο να το λες, δύσκολο να το επιτυγχάνεις. Η Δύση είναι ανίκανη να τροφοδοτήσει επαρκώς τους Ουκρανούς με πυρομαχικά, κυρίως με οβίδες πυροβολικού των 155 mm. Όχι γιατί δεν το θέλει, αλλά δεν είναι σε θέση να παράγει τους αναγκαίους αριθμούς, ενώ η Ρωσία είναι – παράγει τριπλάσιο αριθμό από ολόκληρη τη Δύση.

Όπως είναι γνωστό, ΗΠΑ, Βρετανία και Γαλλία έχουν δώσει στους Ουκρανούς πυραύλους μεσαίου βεληνεκούς, αλλά δεν άλλαξαν την πορεία του πολέμου. Κάποιοι δυτικοί ερωτοτροπούν με την ιδέα να δοθούν και πύραυλοι μεγάλους βεληνεκούς, ικανοί να πλήξουν τη Μόσχα και ανατολικότερα. Εάν συμβεί αυτό θα πρόκειται για μεγάλη κλιμάκωση, αφού οι Ρώσοι θα εξωθηθούν να χρησιμοποιήσουν όποιες δυνατότητες έχουν για να προστατεύσουν τον πληθυσμό τους. Αυτός ο δρόμος είναι πιθανόν να οδηγήσει ακόμα και στη χρήση τακτικών πυρηνικών με ό,τι αυτό σημαίνει…

Η Μόσχα δεν θέλει τώρα διαπραγματεύσεις

Ενδεικτικό του κλίματος που επικρατεί στα δυτικά επιτελεία είναι και η αποκαλυφθείσα συνομιλία κορυφαίων Γερμανών αξιωματικών για την καταστροφή της γέφυρας του Κερτς (ενώνει τη Ρωσία με την Κριμαία) με τον πύραυλο κρουζ Taurus, παρά την αντίθετη θέση της κυβέρνησης Σολτς. Το Βερολίνο είναι δεύτερο μετά την Ουάσινγκτον στο ύψος βοήθειας προς το Κίεβο, αλλά δεν θέλει να εμπλακεί άμεσα, όπως λέει πως θέλει το Παρίσι.

Στο σημείο αυτό, πάντως, πρέπει να πούμε πως οι λεονταρισμοί του Μακρόν είναι εκ του ασφαλούς, αφού ήταν δεδομένη η άρνηση των ΗΠΑ και των άλλων κρατών-μελών του ΝΑΤΟ στην πρόταση για αποστολή νατοϊκών στρατευμάτων στην Ουκρανία. Χωρίς να υποτιμάται η εσωτερική πολιτική σκοπιμότητα, μία εξήγηση είναι ότι πρόκειται για αντίδραση της Γαλλίας μετά την εκδίωξή της από την Αφρική, την οποία χρεώνει στη Ρωσία, αλλά και στην προσπάθεια της Γερμανίας να αποκτήσει πρώτο λόγο και στον στρατιωτικό-διπλωματικό τομέα, παραβιάζοντας την μεταξύ τους παραδοσιακή μοιρασιά στην Ευρώπη: Το Παρίσι είχε την πρωτοκαθεδρία στον στρατιωτικό-διπλωματικό τομέα και το Βερολίνο στον οικονομικό.

Στο σημείο αυτό είναι χρήσιμο να υπενθυμίσουμε ότι με την έναρξη της ρωσικής εισβολής τα δυτικά επιτελεία θεωρούσαν πως ο ρωσικός στρατός θα καταλάμβανε σχετικά εύκολα το Κίεβο, αλλά ότι η ρωσική οικονομία θα γονάτιζε από τις πρωτοφανείς κυρώσεις, με αποτέλεσμα την αποσταθεροποίηση του καθεστώτος Πούτιν και τελικώς την αποτυχία της εισβολής. Τα γεγονότα διέψευσαν πλήρως και τις δύο εκτιμήσεις: οι μεν Ουκρανοί άντεξαν το πρώτο κύμα ρωσικής επίθεσης, η δε ρωσική οικονομία όχι απλώς δεν κατέρρευσε, αλλά σημειώνει εντυπωσιακή άνοδο.

Αν και στη Δύση η πίεση προς το Κίεβο να αρχίσει διαπραγματεύσεις με σκοπό τον τερματισμό του πολέμου, ολοένα και εντείνεται, δεν υπάρχει ένδειξη ότι η Μόσχα είναι σ’ αυτή τη συγκυρία διατεθειμένη να μπει σε τέτοια διαπραγμάτευση. Προφανώς, επιδιώκει να εκμεταλλευθεί το στρατιωτικό της πλεονέκτημα για να συντρίψει την αντίσταση του Κιέβου με σκοπό αφενός να καταλάβει πρόσθετα ουκρανικά εδάφη, αφετέρου να επιβάλει τους όρους της. Το εάν θα τα καταφέρει θα φανεί στην πράξη.

Στο σημείο που βρίσκονται τα πράγματα δεν μπορούν να γίνουν ασφαλείς προβλέψεις. σημαντικό ρόλο θα παίξει το ποιος θα εκλεγεί πρόεδρος στις ΗΠΑ. Αν και το αμερικανικό “βαθύ κράτος” παίζει δυνατά το χαρτί της Ουκρανίας, εάν στον Λευκό Οίκο είναι ο Τραμπ τα πράγματα θα αλλάξουν. Και βεβαίως κρίσιμο ρόλο θα παίξουν οι μέχρι τότε εξελίξεις στο στρατιωτικό πεδίο. Εάν, όπως προβλέπεται, η Ρωσία εξαπολύσει μαζική επίθεση και σπάσει τις ουκρανικές γραμμές, η οποία συζήτηση θα ξεκινήσει αναπόφευκτα από τα τετελεσμένα που θα έχουν δημιουργηθεί επί του πεδίου…