F-35A με πυρηνικές βόμβες B61-12 στην Ευρώπη

Η μοναδική ικανότητα του αεροσκάφους να διαπερνά δίκτυα αντιαεροπορικής άμυνας καθ’ οδόν προς τον στόχο του είναι μια ικανότητα που η Ρωσία δεν έχει αντιμετωπίσει μέχρι τώρα. Το F-117 ήταν ικανό να εκτελεί πυρηνικά πλήγματα. Θα μπορούσε να είχε κληθεί να το κάνει, αλλά αυτό δεν ήταν μέρος της κανονικής αποστολής του και το αεροσκάφος παρέμεινε καλυμμένο από πέπλο μυστηρίου όντας απόρρητο κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, περιπλέκοντας τη χρήση του σε έναν τέτοιο ρόλο, και μειώνοντας την αποτρεπτική του αξία.

Η πρόσθετη ικανότητα επιβίωσης του F-35 θα περιπλέξει τις δυνατότητες της Μόσχας να αμυνθεί από τέτοια πλήγματα.  Οποιαδήποτε δε προγνωστική μοντελοποίηση έχει σχετικές πιθανότητες επιτυχίας έναντι αυτών των πληγμάτων καθώς θα πρέπει να προσαρμοστεί ανάλογα. Αυτή η ικανότητα μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί σε άλλα θέατρα, συμπεριλαμβανομένης της κορεατικής χερσονήσου και της ευρύτερης περιοχής του Ειρηνικού, αλλά δεν υπάρχει παρόμοια μόνιμη πολιτική πυρηνικών όπλων εκεί όπως στην Ευρώπη.

Ο εκπρόσωπος του Γραφείου Κοινού Προγράμματος των F-35 (JPO), Ρας Γκομέρ, ανακοίνωσε ότι η πιστοποίηση επιτεύχθηκε στις 12 Οκτωβρίου, σύμφωνα με άρθρο της Breaking Defense. Δεν είναι σαφές, σε αυτό το στάδιο, εάν ελήφθη απόφαση για την προώθηση της πυρηνικής πιστοποίησης του F-35. Όποια και αν είναι η περίπτωση, υπό το φως των αυξανόμενων εντάσεων μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ, η προσθήκη αυτής της ικανότητας στις υπάρχουσες δυνάμεις αποτροπής της συμμαχίας είναι σημαντική εξέλιξη.

«Το F-35A είναι το πρώτο αεροσκάφος πέμπτης γενιάς με πυρηνική ικανότητα και η πρώτη νέα πλατφόρμα που έχει αποκτήσει αυτό το καθεστώς από τις αρχές της δεκαετίας του 1990… Αυτή η προσπάθεια πιστοποίησης πυρηνικών F-35 κορυφώνει 10 και πλέον χρόνια έντονης προσπάθειας σε όλη την επιχείρηση, η οποία αποτελείται από 16 διαφορετικούς φορείς της κυβέρνησης και της βιομηχανίας», πρόσθεσε ο Γκομέρ. Σε αντίθεση με κάποιες προηγούμενες αναφορές, το F-35A δεν απαιτεί την αναβάθμιση του Block 4 για να χρησιμοποιήσει την πυρηνική βόμβα B61-12. Αυτά είναι καλά νέα για την επιχείρηση Joint Strike Fighter, εν μέσω συνεχών καθυστερήσεων και δυσκολιών με το Block 4 καθώς και με τη σουίτα υλικού και λογισμικού Technology Refresh-3 (TR-3), στην οποία βασίζεται αυτό το νέο πρότυπο.

Μελλοντικά όλα τα F-35

Τον περασμένο Νοέμβριο σε μια ανάρτηση στο X ο διοικητής της Ολλανδικής Αεροπορικής Διοίκησης Γιόχαν φαν Ντέβεντερ δήλωσε ότι η Βασιλική Πολεμική Αεροπορία της Ολλανδίας είχε λάβει «αρχική πιστοποίηση για την αποστολή αποτροπής με το F-35». Ανεξάρτητα από αυτό, το F-35A σχεδιαζόταν να αναλάβει την ικανότητα  Αεροσκάφους Διπλού Ρόλου του ΝΑΤΟ εδώ και καιρό. Η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ λέει ότι σχεδιάζει όλα τα F-35A της «να είναι πιστοποιημένα για πυρηνικά στο μέλλον, ανεξάρτητα από τον αριθμό παρτίδας που τους έχει εκχωρηθεί». Ωστόσο, ενώ τα μεμονωμένα αεροσκάφη μπορεί τελικά να αποκτήσουν τέτοια πιστοποίηση DCA, αυτό δεν σημαίνει ότι όλα θα έχουν πραγματικά πυρηνικό ρόλο. Μόνο ειδικά καθορισμένες μοίρες θα έχουν στην πραγματικότητα τα προσόντα και την υποδομή για να εκτελούν αποστολές πυρηνικής επίθεσης, καθώς και πρόσβαση στις ίδιες τις βόμβες.

Μία από τις μονάδες F-35A της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ που κατά τα φαινόμενα θα έχει πυρηνικά είναι η 48η Πτέρυγα Μάχης στο RAF Lakenheath στην Αγγλία. Υπήρξαν αυξανόμενες ενδείξεις ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα φιλοξενήσει τακτικές πυρηνικές βόμβες ιδιοκτησίας των ΗΠΑ και πάλι μετά την απόσυρση των τελευταίων από εκεί το 2008. Γενικά, ωστόσο, παραμένει πολύ μεγάλη μυστικότητα σχετικά με την κατάσταση των βομβών B61-12 που θα παρέχουν το πυρηνικό φορτίο του F-35A.

Από το 2023, η Ομοσπονδία Αμερικανών Επιστημόνων εκτίμησε ότι πιθανότατα υπήρχαν περίπου 100 από τις παλιότερες βόμβες B61-3 και B61-4 που είχαν αναπτυχθεί στην Ευρώπη, που είναι διαθέσιμες για την Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ, καθώς και για ορισμένες συμμαχικές αεροπορικές δυνάμεις, στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ. Παραπάνω χάρτης των σημερινών και πρώην τοποθεσιών όπου βρίσκονται οι βόμβες B61 στην Ευρώπη στο πλαίσιο των συμφωνιών κοινής χρήσης πυρηνικών όπλων του ΝΑΤΟ και ένας πίνακας που αναλύει τις εκτιμώμενες συνολικές βόμβες σε κάθε τρέχουσα τοποθεσία από το 2022.

Στο προσκήνιο οι νέες B61-12

Τελικά, σχεδιάζεται αυτές οι παλαιότερες βόμβες να αντικατασταθούν από τις πολύ βελτιωμένες B61-12, αν και αυτή η προσπάθεια παραμένει άκρως απόρρητη. Η Ολλανδία, το Βέλγιο, η Γερμανία και η Ιταλία λειτουργούν επί του παρόντος και αναμένεται να συνεχίσουν να μεταφέρουν στο μέλλον πυρηνικές βόμβες, χρησιμοποιώντας F-35A. Στην περίπτωση της Γερμανίας, η πυρηνική ικανότητα του αεροσκάφους ήταν ο κεντρικός μοχλός πίσω από την απόκτησή του.

Το μεγάλο ερώτημα σχετίζεται με το πότε θα φτάσουν οι νέες βόμβες στην Ευρώπη. Τον Οκτώβριο 2022, το Politico, επικαλούμενο «ένα διπλωματικό τηλεγράφημα των ΗΠΑ και δύο άτομα που γνωρίζουν το θέμα», ανέφερε ότι η άφιξη των πυρηνικών βομβών B61-12 στην Ευρώπη είχε προηγουμένως προγραμματιστεί για την άνοιξη του 2023, αλλά είχε μεταφερθεί νωρίτερα, για τον Δεκέμβριο 2022. Σε πρόσφατο tweet, ο Χανς Κρίστενσεν, διευθυντής του Έργου Πυρηνικών Πληροφοριών στην Ομοσπονδία Αμερικανών Επιστημόνων, δήλωσε: «Τώρα που το F-35A έχει περάσει την πιστοποίηση πυρηνικού σχεδιασμού για την B61-12, η USAFE θα ξεκινήσει την εκπαίδευσή της στην πυρηνική επιχειρησιακή πιστοποίηση για πυρηνικές μονάδες στην Ευρώπη. Μόλις περάσουν αυτή την πιστοποίηση, θα μπορούν να λάβουν τις B61-12».

Ένας πιθανός δείκτης ότι οι B61-12 θα μεταφερθούν στην Ευρώπη θα μπορούσε να προέλθει και πάλι από τους Ολλανδούς. Η Αεροπορία τους είχε πει ότι αναμένει να δηλώσει πλήρη επιχειρησιακή ικανότητα με τα F-35A της στις αρχές του 2024. Αυτή η δήλωση σημαίνει ότι το μαχητικό μπορεί να εκτελέσει όλες τις αποστολές που είχαν ανατεθεί προηγουμένως στα ολλανδικά F-16. Λογικά, αυτόο θα συμβεί όταν οι B61-12 θα είναι διαθέσιμες. Αυτό που γνωρίζουμε για τις B61-12 σχετίζεται, κυρίως, με τις δυνατότητές της. Διαθέτουν, πάντως, καθοδήγηση που βασίζεται σε σύστημα αδρανειακής πλοήγησης (INS) και σε κιτ καθοδήγησης ακριβείας ουράς. Με μήκος 3,56 m και βάρος 320 κιλά, η πυρηνική βόμβα B61-12 κοστίζει περισσότερο από 28 εκατομμύρια δολάρια, χωρίς να είναι εντελώς νέο όπλο.

Μαχητικό stealth με πυρηνικές βόμβες

Το 2022, η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ είπε ότι δεν υπήρχαν σχέδια τα μαχητικά F-16 ή τα γερμανικά ή ιταλικά αεροσκάφη Panavia Tornado να μπορούν να αξιοποιήσουν το ουραίο κιτ καθοδήγησης ακριβείας που αποτελεί κύριο χαρακτηριστικό της βόμβας B61-12. Τότε, η απαίτηση ήταν μόνο να ενσωματωθεί αυτή η συγκεκριμένη λειτουργικότητα στα αεροσκάφη F-15E Strike Eagle της αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας (έχουν βάσεις στην Ευρώπη) και στα βομβαρδιστικά stealth B-2A Spirit, καθώς και στα νέα βομβαρδιστικά stealth B-21 Raider, εκτός από τα πυρηνικά βομβαρδιστικά της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ και τα F-35A του ΝΑΤΟ.

Αυτό καθιστά την πυρηνική αποστολή των F-35A στην Ευρώπη ακόμη πιο σημαντική, καθώς θα μπορούν να χρησιμοποιούν τις βόμβες B61-12 στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους. Εκτός από αυτό, το F-35A θα γίνει το πρώτο μαχητικό stealth που έχει πιστοποιηθεί να φέρει πυρηνικό όπλο οποιουδήποτε είδους. Στο μεταβαλλόμενο στρατηγικό περιβάλλον στην Ευρώπη φαίνεται πιθανό ότι αυτή η είδηση θα υπογραμμίσει την ολοένα και πιο τεταμένη σχέση του ΝΑΤΟ με τη Ρωσία.

Η κατάσταση ώθησε ακόμη και αξιωματούχους στην Πολωνία να πουν ότι θέλουν να ενταχθούν στο πρόγραμμα για πυρηνικά όπλα του ΝΑΤΟ. Αν συνέβαινε αυτό, το F-35A θα ήταν η προφανής υποψήφια πλατφόρμα γι’ αυτά τα πυρηνικά. Ανεξάρτητα από το πότε θα φτάσουν οι βόμβες B61-12 στην Ευρώπη, οι χώρες που διαθέτουν F-35A έχουν πλέον στην κατοχή τους ένα μαχητικό stealth με μοναδική ικανότητα να διεισδύει στην αντιαεροπορική άμυνα του εχθρού και να μάλιστα να διεισδύει μεταφέροντας πυρηνικές βόμβες.