Ποια ήταν η πιο εξευτελιστική ήττα για τον γερμανικό στρατό
16/03/2024Οι “Χέχε ή Ουαχέχε” στα σουαχίλι είναι ένας λαός 800.000 ψυχών σήμερα που πολέμησε ηρωικά κατά των Γερμανών αποικιοκρατών στα τέλη του 19ου αι. και μάλιστα κατάφεραν να πετύχουν την ταπεινωτικότερη ήττα των υπερφίαλων Γερμανών.
Οι “Χέχε” ζουν στην σημερινή νότια Τανζανία στην ανατολική Αφρική. Το βασίλειό τους αποτελούσε ένωση 30 περίπου μικρών φυλών. Το 1891 βασιλιάς τους ήταν ο Mkwawa. Οι Γερμανοί είχαν εμφανιστεί στην περιοχή από το 1885. Μοιραία, καθώς οι Γερμανοί προχωρούσαν στα ενδότερα από τις ακτές και οι Χέχε κυριαρχούσαν έναντι των άλλων φυλών και επέκτειναν το κράτους τους, οι δύο δυνάμεις έφτασαν στην σύγκρουση.
Ο στρατιωτικός διοικητής της γερμανικής αποικίας λοχαγός φον Τσελέφσκι αποφάσισε να εκκαθαρίσει το τοπίο εκστρατεύοντας κατά των Χέχε. Η γερμανική δύναμη αποτελείτο από τρεις λόχους Άσκαρις (5ος, 6ος και 7ος Λόχος Αφρικανών στρατιωτών). Επίσης, διέθετε ένα ή δύο πολυβόλα, αναλόγως της πηγής και ένα έως τρία πυροβόλα.
Στη δύναμη αυτή περιλαμβάνονταν έξι Γερμανοί αξιωματικοί, οκτώ υπαξιωματικοί, τρεις Αφρικανοί αξιωματικοί και 318 Αφρικανοί υπαξιωματικοί και στρατιώτες. Επίσης, υπήρχαν και 170 Αφρικανοί βαστάζοι, 27 όνοι, 80 ζώα σφαγής. Οι Γερμανοί έφεραν μονόβολα οπισθογεμή τυφέκια Mauser. Από την άλλη πλευρά ο βασιλιάς Mkwawa συγκέντρωσε 2-3.000 πολεμιστές, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων έφερε ακόντια, κοντά δόρατα και ασπίδες από δέρμα ζώων. Ορισμένοι έφεραν μουσκέτα.
Ενέδρα
Οι Χέχε έλαβαν θέσεις σε έναν λόφο, νότια του οποίου περνούσε ο δρόμος, από όπου όφειλε να περάσει η γερμανική δύναμη. Ο λόφος καλύπτονταν από ψηλό χορτάρι και βράχια, που έκρυβαν τους Χέχε. Η γερμανική φάλαγγα ξεκίνησε στις 06.00 το πρωί την πορεία της προς την πρόχειρα περιτειχισμένη πρωτεύουσα των Χέχε, Καλένγα. Ο Τσελέβσκι αν και έμπειρος αξιωματικός, διέπραξε το σφάλμα να μην στείλει εμπρός αναγνωριστικές περιπόλους.
Ο Mkwawa είχε πει στους άνδρες του πως το σύνθημα της εφόδου θα δίνονταν με έναν πυροβολισμό στον αέρα. Καθώς η γερμανική φάλαγγα έφτασε ακριβώς στο ύψος του λόφου, ένας Γερμανός αξιωματικός πυροβόλησε με το τυφέκιό του ένα πουλί. Οι Χέχε νόμισαν ότι επρόκειτο για το σύνθημα και εξόρμησαν φωνάζοντας την πολεμική τους ιαχή «Χε…χεεεεεεε», από την οποία είχαν λάβει και το όνομά τους. Οι άνδρες του Τσελέφσκι αιφνιδιάστηκαν πλήρως.
Πολλοί στρατιώτες του δεν είχαν καν γεμάτα τα όπλα τους, όταν οι Χέχε επιτέθηκαν. Οι Άσκαρις πρόλαβαν να εξαπολύσουν μόνο δύο ομοβροντίες πριν οι εχθροί επιπέσουν επάνω τους κομματιάζοντάς τους εκ του συστάδην. Ακολούθησε πανικός. Τα μεταγωγικά ζώα τράπηκαν σε φυγή όπως ήταν φορτωμένα με πυρομαχικά και πυροβόλα και επέπεσαν στον 5ο Λόχο Άσκαρις, που διαλύθηκε. Οι βαστάζοι επίσης πέταξαν τα φορτία τους και όσοι πρόλαβαν, τράπηκαν σε φυγή.
Σφαγή
Μέσα σε 15 λεπτά, όλα είχαν τελειώσει. Ο Τσελέφσκι σκοτώθηκε από το δόρυ ενός νεαρού πολεμιστή Χέχε, μαζί με άλλους τρεις Γερμανούς αξιωματικούς και έξι υπαξιωματικούς. Οι Άσκαρις κατάφεραν να θέσουν σε λειτουργία ένα πολυβόλο προκαλώντας σοβαρές απώλειες στους Χέχε και σταματώντας τους για λίγο. Σύντομα όμως περικυκλώθηκαν και σφαγιάστηκαν.
Δύο Γερμανοί αξιωματικοί, δύο υπαξιωματικοί, δύο Αφρικανοί αξιωματικοί, 62 Άσκαρις και 74 βαστάζοι κατάφεραν να ξεφύγουν. Όλοι οι υπόλοιποι σφαγιάστηκαν ανηλεώς. Συνολικά σκοτώθηκαν 10 Γερμανοί, 257 Άσκαρις και 96 βαστάζοι. Ήταν μια ταπεινωτική ήττα για τη νεοπαγή γερμανική αυτοκρατορία, που σε μια μάχη με τους οπλισμένους με ακόντια Χέχε, έχασε το στρατιωτικό διοικητή και το ¼ του στρατού της στην Γερμανική Ανατολική Αφρική.
Οι Γερμανοί επανήλθαν αργότερα και τελικά έκαμψαν την αντίσταση των Χέχε. Ο Mkwawa για να μην αιχμαλωτιστεί αυτοκτόνησε. Η ελευθερία για τους Αφρικανούς αργούσε ακόμα…