Εκλογικό οδοιπορικό σε Αντιόχεια και νότια Τουρκία

‌Μπορεί το ενδιαφέρον των δημοτικών εκλογών της Κυριακής στην Τουρκία να εστιάζεται στους κορυφαίους Δήμους της Άγκυρας, της Κωνσταντινούπολης και της Σμύρνης που είναι οι πιο πολυπρόσωποι κι έχουν τους συμβολισμούς τους στην πολιτική σκηνή της γειτονικής χώρας, αλλά στη νότια Τουρκία υπάρχουν άλλοι συσχετισμοί.

Βρεθήκαμε στην περιοχή της Άνω Μεσοποταμίας, κινηθήκαμε σε πόλεις της Νοτιοανατολικής Τουρκίας και στα σύνορα με την Συρία, στην Αντιόχεια που πληγώθηκε φρικτά από τον περσινό φονικό σεισμό του Φεβρουαρίου των 7,8 Ρίχτερ. Κινηθήκαμε στις πόλεις Μαρντίν, Γκαζιαντέπ, Αντάκια, Ούρφα, Αλεξανδρέττα, Χαρράν, καταγράφοντας το κλίμα και την προέλευση των υποψηφίων δημάρχων σε περιοχές όπου ζουν πλειοψηφίες Κούρδων, μουσουλμάνων Αλεβιτών, Αράβων, Τούρκων, Σύριων και Ελληνορθόδοξων.

Εδώ οι υποψήφιοι κινούνται περισσότερο ως ανεξάρτητοι με την δική τους προσωπικότητα, αν και ο πρόεδρος Ερντογάν έχει δώσει χρίσμα σε κάποιους που θεωρούνται “σίγουροι”, γιατί εξασφαλίζουν πόρους και κονδύλια για τις περιοχές τους που επλήγησαν από τον σεισμό.

Το κλίμα ωστόσο έχει πολωθεί, ο φανατισμός κυριαρχεί, ο ανταγωνισμός επιχειρημάτων είναι εμφανής από τα σλόγκαν και τις γιγαντοαφίσες που κατακλύζουν δρόμους, πλατείες κι εμπορικά κέντρα. Οι συγκεντρώσεις στα γραφεία των συνδυασμών, προεκλογικές φιέστες, σημαιοστολισμοί, οι βόλτες αυτοκινήτων με μεγάφωνα στην διαπασών στην ημερήσια διάταξη, όπως κι έντυπα πολυτελείας με τα πεπραγμένα των νυν δημάρχων, φέιγ βολάν με τις υποσχέσεις των πρωτοεμφανιζόμενων…

Σαν την Ελλάδα του ’80

Μια κινητικότητα που θυμίζει την Ελλάδα της δεκαετίας του ’80. Οι 82 νομοί της Τουρκίας σε εκλογική ετοιμότητα. Υπερβολική χαρτούρα αφισοκόλληση, θορυβώδεις συνάξεις που συνδυάζονται με γεύματα ιφτάρ που δίνονται μαζικά εν όψει του Ραμαζανιού κάθε βράδυ.

Στο ξενοδοχείο που διαμένω το θρησκευτικό δείπνο είναι προσφορά του δημάρχου, ενώ τιμάται και η δυναμική ομάδα της Ερυθράς Ημισελήνου, η αντίστοιχη του Ερυθρού Σταυρού που είχε κι έχει καταλυτικό ρόλο στην συμπαράσταση, βοήθεια και στήριξη των χιλιάδων σεισμόπληκτων.

Οι ρυθμοί της ζωής σ’ αυτά τα μέρη, γίνεται προσπάθεια να επανέλθουν. Οι αντιθέσεις κραυγαλέες. Ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα άδεια με την κατάρρευση των πολυκατοικιών, ενώ στις παρυφές βλέπει κανείς ατελείωτες εγκαταστάσεις με κοντέινερ για την προσωρινή στέγαση των σεισμόπληκτων ενώ με ταχύτητα χτίζονται εκατοντάδες πολυόροφες οικοδομές για να εξασφαλίσουν την εκ νέου στέγη.

Τεμένη που κατέρρευσαν οικοδομούνται, δημαρχεία, κοινόχρηστοι χώροι, ενώ τα περισσότερα δημόσια κτήρια, σχολεία, νοσοκομεία κι άλλα, άντεξαν. Στην προσπάθεια οικοδόμησης των πόλεων που τραυματίστηκαν μετέχουν με δωρεές – όπως θα μας πουν – μεγάλα ιδρύματα και ιδιωτικές εταιρίες στα πλαίσια της κοινωνικής ευθύνης.

Το βασικό σλόγκαν που βλέπουμε να κυριαρχεί σε διάφορες εναλλαγές: «Αλήθεια στο λαό, ειλικρίνεια και στήριξη». Οι προεκλογικές εκστρατείες συνδυάζονται με έργα βελτίωσης της καθημερινότητας, με κατασκευή πάρκινγκ, πάρκων αναψυχής, με άδειες επαγγελματιών, ενώ ξαναζωντανεύουν χώροι διασκέδασης με ζωντανή μουσική, τα πανεπιστήμια που υπάρχουν σε κάθε πόλη αποτελώντας κοιτίδες γνώσης της νεολαίας που στρέφεται μαζικά εκεί.

Στο Γκαζιαντέπ

Το Γκαζιαντέπ, μια πόλη δύο εκατομμυρίων κατοίκων έχει γυναίκα δήμαρχο την Φάτμα Σαχίν που θεωρείται επιτυχημένη γιατί αναμόρφωσε την πόλη δημιούργησε τα Μουσεία που αποτελούν κράχτη, συντήρησε την παλιά πόλη, βελτίωσε τις συγκοινωνίες, έδωσε προτεραιότητα στο κάστρο που δεσπόζει και ήταν υπό κατάρρευση.

Οι συνεργάτες της στα εκλογικά κέντρα που υπάρχουν έξω από το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο, απέναντι από το δημαρχείο μας μιλούν με ενθουσιασμό. Εκλεκτή του Ερντογάν, οι φωτογραφίες τους κυριαρχούν, ενώ παράλληλα προβάλλονται και οι άλλοι υποψήφιοι. Οι δήμαρχοι στις πόλεις της Τουρκίας έχουν καταλυτικό ρόλο σε πολλά πράγματα ενώ αποτελούν τον δίαυλο με την κεντρική εξουσία.

Το ρουσφέτια, η υποσχεσιολογία, η καταγωγή, επηρεάζουν το εκλογικό σώμα περισσότερο από την ιδεολογική προσέγγιση του υποψηφίου κι έτσι προκύπτουν εκπλήξεις. Το πνεύμα των δημοτικών εκλογών διαφοροποιείται από το πνεύμα των εθνικών εκλογών. Εδώ η πόλωση έχει άλλες προσλαμβάνουσες που σχετίζονται με την θρησκεία, τις σέκτες, την κοινωνική προέλευση, την ταυτότητα αυτοπροσδιορισμού πέρα από το “Τούρκος πολίτης”.

Αξέχαστη εμπειρία στην Νότια Τουρκία…

Το να βρεθείς από τη νότιο Τουρκία, στην Μεσόγειο μέχρι τις κοιλάδες του Άνω Ευφράτη και του Τίγρη που ο Ελληνισμός άφησε έντονα τα σημάδια του σε τόπους, όπου η μίξη με τον περσικό πολιτισμό αναδεικνύει την κουλτούρα που αναπτύχθηκε στη Μέση Ανατολή ως αμάλγαμα αυτών των πολιτισμών βιώνοντας το κλίμα της τουρκικής προεκλογικής περιόδου με την πολυχρωμία, την πανσπερμία και την ένταση του, είναι μια αξέχαστη εμπειρία.

Κινούμαστε στα βήματα του πρώιμου χριστιανισμού, οδοιπόροι ανάμεσα σε συριακά μοναστήρια, σε φιλοσοφικές σχολές όπως του νεο-πυθαγορισμου, σε συγκλονιστικούς αρχαιολογικούς χώρους, αλλά και σε εμβληματικά κτήρια που γυρίστηκαν κινηματογραφικές παραγωγές και σήριαλ που άφησαν εποχή. Οι εικόνες διαδέχονται η μία την άλλη, ανιχνεύοντας και τη δυναμική της γείτονος χώρας που κινείται με ιλιγγιώδεις ρυθμούς σε μεγάλα δημόσια έργα, αυτοκινητόδρομους, φράγματα, αιολικά πάρκα κ.α. αν και ο πληθωρισμός φαίνεται ασυγκράτητος.

Υπενθυμίζεται ότι την Κυριακή στις κάλπες θα προσέλθουν συνολικά 61 εκατομμύρια Τούρκοι ψηφοφόροι για να εκλέξουν τους δημάρχους τους δημοτικούς συμβούλους και μουχτάρηδες, μια ψηφοφορία για την οποία ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε πως θα είναι η τελευταία που οργανώνεται υπό την εξουσία του ως προέδρου.

Οι προβλέψεις δίνουν και παίρνουν, ενώ στη νότιο Τουρκία με την πλειοψηφία των Κούρδων οι γνώμες διίστανται για την στήριξη Κούρδων δημάρχων ανεξαρτήτως κομματικής ένταξης οπότε μπορούν να υπάρξουν εκπλήξεις. Ίδωμεν…