Συμφέρει οικονομικά & επιχειρησιακά να αντικαταστήσουμε τα Mirage και F-16 B30 με Rafale;

Επειδή δεχόμαστε a priori, ως υπόθεση εργασίας τουλάχιστον, ότι οι προθέσεις των εκάστοτε κρατούντων είναι αγαθές αναφορικά με το δέον γενέσθαι στην άμυνα της χώρας, φανταζόμαστε ότι το υπουργός θα το διερευνήσει. Διότι οι πληροφορίες που έχει περιέλθει υπόψη του Defence Point, αναφέρουν, ότι η εξαγγελία περί πρόθεσης πώλησης του στόλου των μαχητικών αεροσκαφών, έχουν φέρει αναστάτωση στις πολεμικές Μοίρες…

Οι ίδιες αναφορές οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο υπουργικός χειρισμός οδήγησε στην “απώλεια συγκέντρωσης” στην αποστολή, καθώς είναι εύλογο να εγείρονται θέματα που αφορούν το μέλλον ενός εκάστου των ιπταμένων. Η κατάσταση στην Τανάγρα (114 Πτέρυγα Μάχης) είχε παρουσιάσει θεαματική βελτίωση και όπως αναφέρει πλειάδα πηγών, επικρατούσε οργασμός εργασιών και πάθος για την το δυνατόν συντομότερο επαναφορά όσων περισσότερων μαχητικών αεροσκαφών είναι δυνατόν σε υπηρεσία.

Η περίοδος της υγειονομικής κρίσης είχε προκαλέσει από αναστάτωση έως αποδιοργάνωση στις εφοδιαστικές αλυσίδες των εταιριών. Πολλοί μικροί προμηθευτές αντιμετώπισαν έως και πρόβλημα επιβίωσης, με αποτέλεσμα η ροή ανταλλακτικών να παρουσιάζει τεράστια προβλήματα με τη μορφή καθυστερήσεων. Αυτό το δεδομένο ήρθε να συμπληρώσει την ήδη απελπιστική κατάσταση που επικρατούσε, με την ουσιαστικά εγκατάλειψη της Τανάγρας στην τύχη της επί μία τουλάχιστον δεκαετία, ελέω της οικονομικής κρίσης.

Υπενθυμίζεται, ότι την περασμένη δεκαετία δεν υπήρχαν μαχητικά Rafale και τα Mirage 2000-5 ήταν μαζί με τα F-16 Block 52+/52+ Advanced ό,τι καλύτερο διέθετε η Πολεμική Αεροπορία στο οπλοστάσιό της. Με την υπογραφή της συμφωνίας “Εν Συνεχεία Υποστήριξης” (FOS: Follow on Support) ξεκίνησε η προσπάθεια αποκατάστασης της διαθεσιμότητας των αεροσκαφών και της επιχειρησιακής επανένταξης της 114 Πτέρυγας Μάχης στον αμυντικό σχεδιασμό.

Το πρόβλημα με τις αλυσίδες εφοδιασμού

Το πρόβλημα όμως της εφοδιαστικής αλυσίδας του κατασκευαστή, δηλαδή της γαλλικής Dassault Aviation, δεν έχει ξεπεραστεί. Ακόμα κι αν έχουν ενταχθεί ομαλά στην εφοδιαστική αλυσίδα, οι εταιρίες δεν έχουν δυνατότητα να αυξήσουν τους ρυθμούς παραγωγής, ενώ υπάρχει πολύ μεγάλη ζήτηση. Μια από τις λύσεις που εφαρμόζονται είναι η επιδιόρθωση των απαρτίων, αντί της εξασφάλιση νέων ανταλλακτικών. Πλέον, με το πιο αισιόδοξο σενάριο και δεδομένης της προβληματικής χρονικά ροής των ανταλλακτικών (επισκευασμένων ή καινούργιων), βρισκόμαστε περί το ένα έτος μακριά από την αποκατάσταση 14 συνολικά αεροσκαφών. Σύμφωνα με πηγές του Defence Point, καταβάλλεται μεγάλη προσπάθεια εξασφάλισης της επαναφοράς τουλάχιστον δυο ακόμη αεροσκαφών. Ωστόσο, σε αυτές τις περιπτώσεις, το απόλυτο πλεονέκτημα το έχουν όσοι διαθέτουν νοικοκυρεμένο και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό.

Στην δε ελληνική περίπτωση, σημασία έχει και η προτεραιοποίηση της εξασφάλισης όσων απαιτεί μια ελάχιστη έστω δύναμη αεροπορικής αποτροπής. Δυστυχώς, ο “γαλλικός” στόλος της Πολεμικής Αεροπορίας, είχε εγκαταλειφθεί εντελώς. Ως αποτέλεσμα, μόλις η χώρα… ενεργοποιήθηκε και πήγε στους Γάλλους, είχαν προηγηθεί οι Ινδοί και οι Εμιρατινοί (ΗΑΕ), που διαθέτουν ευάριθμους στόλους Mirage, με κομβικό ρόλο στον εκατέρωθεν αμυντικό σχεδιασμό.

Ιδού πεδίον δόξης λαμπρόν για τον υπουργό Εθνικής Άμυνας. Καλή και ορθή η ρητορική που θέλει Ινδία και Εμιράτα «στρατηγικούς συμμάχους» της Ελλάδας. Όταν όμως το ζητούμενο είναι η αποκατάσταση το πολύ 12-13 αεροσκαφών, είναι δυνατόν να μην έχει πραγματοποιήσει ήδη συντονισμένη παρέμβαση προς του ομολόγους του, τον Γάλλο, τον Εμιρατινό και τον Ινδό, ζητώντας πολύ συγκεκριμένα υποστήριξη και συναίνεση, ώστε να μπορέσει η Ελλάδα να παρεμβληθεί και να εξασφαλίσει ανταλλακτικά για την επαναφορά – έστω πέντε – εκ των Mirage 2000-5, για λόγους που γνωρίζουν και σε μεγάλο βαθμό συμμερίζονται οι σύμμαχοι; Ας γίνει η προσπάθεια τουλάχιστον.

Πώληση Mirage 2000-5 & F-16 Block 30

Επανερχόμενοι στο πρόβλημα που διαπραγματεύεται το σημερινό σημείωμα, δηλαδή του ηθικού στην πολεμική Μοίρα των Mirage 2000-5, ο Νίκος Δένδιας οφείλει να παράσχει περισσότερες διευκρινίσεις για τα σχέδιά του, άμεσα, προς τους χρήστες. Η αρχική δήλωση που ανέφερε την επί της ουσίας αντικατάσταση των Mirage 2000-5 με μόλις έξι Rafale, δεν έβγαζε και τόσο νόημα.

Μπορεί να έχουν επανέλθει και να επιχειρούν λιγότερα από τα μισά, αυτό όμως δεν έχει ανατρέψει τις επιχειρησιακές ανάγκες που επέβαλλαν την προμήθειά τους. Άρα, οι ποσοτικές ανάγκες, δηλαδή οι αριθμοί αεροσκαφών υφίστανται. Καλή είναι η ομογενοποίηση του στόλου, αρκεί να έχει όμως πρώτα υπολογιστεί καλά από οικονομικής και επιχειρησιακής πλευράς. Η κριτική είναι γνωστή και έχει διατυπωθεί από όλες σχεδόν τις δημοσιογραφικές πηγές που εντρυφούν στα θέματα της άμυνας.

Το Rafale είναι ένα ακριβότερο αεροσκάφος στη λειτουργία και υποστήριξή του, καθόσον πέραν του ότι είναι νεότερης γενιάς, είναι και δικινητήριο. Επίσης, εάν θα εμμένει η πολιτική ηγεσία στην αντικατάσταση των μαχητικών αεροσκαφών Mirage 2000-5 με αριθμό Rafale, θα πρέπει να υπολογιστεί με πολύ προσοχή το οικονομικό και το επιχειρησιακό σκέλος. Αυτό πρακτικά σημαίνει, ότι το πλάνο των πωλήσεων μαχητικών αεροσκαφών δεν μπορεί να συμπεριλάβει ταυτόχρονα και τα Mirage 2000-5 και τα F-16 Block 30.

Σε αυτή την περίπτωση θα ανέβαινε εκθετικά το κόστος για την καθημερινή αντιμετώπιση περιστατικών στο Αιγαίο. Όχι μόνο θα ήταν αυτοκαταστροφικό το να χρησιμοποιεί η Πολεμική Αεροπορία υπερσύγχρονα αεροσκάφη σε αυτούς τους ρόλους, θα εξαντλούσε πολύ γρήγορα και τις ώρες πτήσης που προβλέπει ο κατασκευαστής για να χρειάζεται το οπλικό σύστημα τις ιδιαίτερα κοστοβόρες προγραμματισμένες συντηρήσεις. Υπάρχει όμως και ένα ακόμα σοβαρότατο πρόβλημα. Διερευνήθηκε αρμοδίως η διαθεσιμότητα αεροσκαφών και το χρονοδιάγραμμα παραδόσεων; Διότι σήμερα, ούτε η αμερικανική Αεροπορία (USAF) είναι σε θέση να διαθέσει μεταχειρισμένα F-16.

Με δεδομένο ότι η παραγωγική δυνατότητα της Dassault ανέρχεται σε τρία μόλις Rafale ανά μήνα και ο κατάλογος συμπεριλαμβάνει 80 για τα Εμιράτα, 36 για την Ινδονησία, 42 για τη γαλλική Αεροπορία (26 θα παραγγείλουν οι Ινδοί για το Ναυτικό, ενώ στην παραγγελία της Αιγύπτου δεν έχουν ολοκληρωθεί οι παραδόσεις) και τέλος, η Σερβία δεν έχει διευκρινιστεί αν θα παραλάβει καινούργια ή μεταχειρισμένα Rafale, η διαθεσιμότητα είναι ένα σοβαρό θέμα.

Νοικοκυροσύνη λόγων και έργων

Μήπως λοιπόν “χτίζουμε στην άμμο”; Σενάρια ομογενοποίησης δηλαδή… Μήπως απόλυτη προτεραιότητα θα ήταν να συνεχιστεί και να υποστηριχθεί με κάθε δυνατό τρόπο η αποκατάσταση όσων περισσοτέρων Mirage 2000-5 είναι δυνατόν και να σταματήσει επιτέλους η χρονοτριβή στον εκσυγχρονισμό των F-16 Block 50; Παράλληλα, μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο, δεν μπορούν ελαφρά τη καρδία να γίνονται σκέψεις για την πώληση των F-16 Block 30. Για να εισέλθει επιτέλους και η Ελλάδα στην οδό της νοικοκυροσύνης. Τόσο των λόγων, όσο και των έργων…

Στη δεδομένη μάλιστα συγκυρία, η Τουρκία φροντίζει καθημερινά να μας υπενθυμίζει, ότι παρά τους χαμηλούς τόνους και την απουσία προκλήσεων, η ουσία των διεκδικήσεών της δεν έχει εγκαταλειφθεί ούτε κατά κεραία. Δηλαδή, είναι πολύ υψηλή η πιθανότητα να είναι απλώς θέμα χρόνου η ολική επαναφορά στη ρουτίνα των παραβιάσεων… Αυτό σημαίνει, επιπρόσθετα, ότι σημασία θα έχει και το χρονικό σημείο που θα επιλεγεί για την όποια πώληση αεροσκαφών.

Δεν μπορεί να ισχύει μόνο για οπλικά συστήματα που μας ζητούνται για την Ουκρανία το ότι για να αποσυρθεί κάτι από τη δύναμη πρέπει να αντικατασταθεί. Όλα χρήζουν προσεκτικού προγραμματισμού, ώστε να μην προκύψει κάποιο επικίνδυνο “παράθυρο τρωτότητας” (window of vulnerability) για την ελληνική άμυνα. Πληροφορίες βέβαια αναφέρουν, ότι η γαλλική πλευρά έχει ήδη εμπλακεί σε συζητήσεις με την ελληνική για να διερευνηθεί το ενδεχόμενο αντικατάστασης των Mirage 2000-5, σε κάποια αναλογία, με Rafale.

Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν, ότι ο αριθμός των αεροσκαφών που θα αγοραστεί δεν είναι έξι αλλά 12. Έστω και σε κάποιο βάθος χρόνου. Αυτό θα επιτρέψει τον σχηματισμό δυο πολεμικών Μοιρών δύναμης 18 αεροσκαφών εκάστη. Προφανώς, αναλόγως των οικονομικών της χώρας και την εξέλιξη της απειλής, ο αριθμός αυτός, σε βάθος χρόνου θα μπορούσε να φτάσει μέχρι 24 ανά Μοίρα.

Εάν συνέβαινε αυτό, η Πολεμική Αεροπορία θα διέθετε έναν πολεμικό στόλο 48 μαχητικών Rafale, ο οποίος θα μπορούσε θεωρητικά να κατανεμηθεί και σε τρεις Μοίρες με 16 αεροσκάφη καθεμιά. Αυτό είναι μια επιτελική απόφαση που θα συνυπολόγιζε πλειάδα παραμέτρων. Ο αριθμός 48 Rafale, σε κάθε περίπτωση, θα συνιστούσε μια πραγματικά πολύ ισχυρή δύναμη αποτροπής, εναέριας υπεροχής και κρούσης.

Αρκεί βέβαια να έχουμε φροντίσει να τα εξοπλίσουμε και με τα κατάλληλα όπλα. Διότι δεν θα κουραστούμε να επαναλαμβάνουμε –προς την πολιτική ηγεσία – ότι οι πλατφόρμες δεν πολεμούν από μόνες τους. Και αν έχουμε υπολογίσει με προσοχή τα κόστη, ώστε τα νούμερα να μην είναι μόνο στα χαρτιά. Κομβικής σημασίας είναι οι διαθεσιμότητες. Υπενθυμίζεται, ότι το 70-75% είναι ένα πολύ καλό σενάριο και με τα δεδομένα που ισχύουν για το ΝΑΤΟ. Οι δε διαθεσιμότητες, σχετίζονται ευθέως με το κόστος υποστήριξης.

Εν κατακλείδι, το ηθικό των ανθρώπων που αξιοποιούν τις πανάκριβες και υψηλής τεχνολογίας πτητικές μηχανές, αποτελεί από μόνο του πολλαπλασιαστή ισχύος. Αυτή τη στιγμή, με τον τρόπο που έχει προβληθεί το θέμα από την πολιτική ηγεσία, έχουν ανακύψει κάποια σοβαρά ζητήματα. Χωρίς να εννοεί το παρόν σημείωμα ότι η ψυχολογία… έχει γκρεμιστεί, σίγουρα έχει πληγεί. Μπορεί όμως όλα να διορθωθούν με μια άμεση παρέμβαση του Νίκου Δένδια και παροχή διευκρινίσεων εκεί που πρέπει. Όχι δηλαδή απαραίτητα δημοσίως…