“Κρυπτόγαμα” του Μιχάλη Αλμπάτη σε σκηνοθεσία της Νικαίτης Κοντούρη
19/06/2024Κείμενο Μιχάλης Αλμπάτης
Σκηνοθεσία Νικαίτη Κοντούρη
Σκηνικά – Κοστούμια Κωνσταντίνος Ζαμάνης
Μουσική Αλέξανδρος Δράκος Κτιστάκης
Φωτισμοί Μελίνα Μάσχα
Βοηθός σκηνοθέτιδας Δανάη Παπακωνσταντίνου
Ερμηνεύει ο Μάκης Παπαδημητρίου
Όταν ο animus και η anima δεν έχουν συμφιλιωθεί εντός ενός και τού ιδίου ατόμου, όταν ο άνθρωπος αυτός δεν έχει την κουλτούρα αλλαγών, την παιδεία ή την στήριξη από το περιβάλλον να γνωρίσει τον εαυτό του, να τον αποδεχτεί, να παραδεχτεί και να αξιοποιήσει δημιουργικά για το Κοινό Καλό τις ιδιαίτερες κλίσεις, δεξιότητες, απαιτήσεις της ευτυχίας του… τότε τα πράγματα γίνονται δύσκολα, πρώτα για τον ίδιο και μετά για όλους τους άλλους που συμπλέκονται/διαπλέκονται/συνδιαλέγονται μαζί του/της.
Αυτό με τα διπλά-τριπλά-πολλαπλά άρθρα θα πρέπει να το συνηθίσουμε, να το εμπεδώσουμε, εάν θέλουμε να περάσουμε ομαλά στην επόμενη πανανθρώπινη πολιτιστική Αναγέννηση εν ειρήνη/ομονοία/ευδοκία. Το θέμα τής κρυφής ομοερωτικής επιθυμίας δεν είναι καινούργιο. Πανάρχαιο είναι. «Ό,τι γίνεται στα σκοτεινά είναι αμαρτία», έλεγε η γιαγιά μου η Αγγελική. Ό,τι γίνεται φανερά προκαλεί τις ανάλογες συνέπειες, λέω εγώ, ο ταπεινότερος όλων.
Όταν η kundalini εγερθεί απρογραμμάτιστα, ανεξέλεγκτα και απότομα, τότε η διονυσιακή μανία μόνο βακχική παραβατικότητα μπορεί να συνεπάγεται (όπως στα περίφημα δράματα τού Ευριπίδη με την ωμοφαγία τέκνων από τις ίδιες τις παραζαλισμένες μανάδες τους). “Θεοφαγία” είναι ένα ευπώλητο δοκίμιο τού Jan Kott. Στον αιώνα μας όμως που δεν απέμεινε μήτε ιερό μήτε όσιο να πιστέψουμε οι παντοειδείς Λαιστρυγόνες τε Κύκλωπες αναδύονται από το Συλλογικό Ασυνείδητο και διεκδικούν τα πατρογονικά απαράγραπτα δικαιώματά τους στην ΗΔΟΝΗ, στον Έρωτα, στην καλοπέραση, στην απόλαυση. Ορθώς συνδέεται στο έργο αυτό η άκρατος κρεοφαγία με την υπερχείλιση των σεξουαλικών παρορμήσεων.
Η πυθαγόρεια “ακρεοφαγία”, η νηστεία έστω, η χορτοφαγία (“μέλι και ακρίδες” – βλαστάρια χόρτων), οδηγούν την βιοενέργεια στα υψηλότερα τσάρκα, ενώ αποδυναμώνουν μερικώς τα ούτως ή άλλως γειωμένα τρία κάτω τσάκρα.
Η όποια παθολογία τής παραδοσιακής νεοελληνικής οικογένειας, ως κυτταρική “γάμου κοινωνία”, αναδεικνύεται στην επιτυχημένη αυτή μονολογική παράσταση (των 50 λεπτών τής ώρας) όχι ως αιτία, αλλά ως αρένα όπου διεκτραγωδούνται οικεία κακά σε δημόσια θέα. Επιτυχημένο το εύρημα του γυναικείου δαχτυλιδιού που φορώντας το στο μικρό δάχτυλο του χεριού (ως σεβαλιέ) ο τριχωτός, παχουλός, μέσος ανδροπρεπής σύζυγος ανακαλύπτει την γυναικεία του φύση και δίχως να την ονοματίζει (παρά μόνον με το “Εκείνη”) τής δίνει χωροχρόνο ύπαρξης.
Κωμικοτραγικά τα αποτελέσματα. Κακώς κουρδίστηκε η παράσταση σε μελοδραματικό τόνο. Το κείμενο (κι ο συγγραφέας του) εμπεριέχουν περισσότερο χιούμορ από την σκηνοθέτιδα. Το αποτέλεσμα όμως κρίνεται άκρως ικανοποιητικό, χάρη στη σόλο ερμηνεία τού εκπληκτικού πρωτεϊκού ηθοποιού ΜΑΚΗ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ που επέτυχε την απόλυτη αληθοφάνεια σε ένα κείμενο ούτως ή άλλως υπερβολικό ή υπερτονισμένο προς την πλευρά τού γκροτέσκο.
Θα ήθελα να δω αυτό το έργο σκηνοθετημένο από εκπρόσωπο της νέας γενιάς με στοιχεία comics και το απαραίτητο πλέον video art, που μας έλειψε εδώ, ειδικά στις εκτενείς περιγραφές των εξωτερικών “σκοτεινών” χώρων.
Καλή προσπάθεια, αλλά γιατί στο πλαίσιο τού Φεστιβάλ Αθηνών; Αυτό με τους χαμηλού προϋπολογισμού μονολόγους που περιοδεύουν ευκόλως, είναι μία ανάγκη (ήταν μία αδήριτος νομοτέλεια) λόγω οικονομικής κρίσεως τε κορωνοϊού, αλλά όλ’ αυτά τα αφήσαμε νομίζω πίσω μας. Ή μήπως όχι;