Επανεκλογή ντερ Λάιεν στην Κομισιόν – Κόστα & Κάλας διάδοχοι των Μισέλ-Μπορέλ

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, μετά από πολύωρη συνεδρίαση, ενέκρινε τα προτεινόμενα από τις τρεις πολιτικές ομάδες (Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, Σοσιαλιστές, Φιλελεύθεροι) πρόσωπα που θα αναλάβουν τα τρία κορυφαία αξιώματα στην ΕΕ.

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αναλαμβάνει για άλλα πέντε χρόνια Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ο πρώην πρωθυπουργός της Πορτογαλίας, Αντόνιο Κόστα, από τους Σοσιαλδημοκράτες, θα είναι ο επόμενος Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για θητεία 2,5 ετών με δυνατότητα ανανέωσης. Η Εσθονή πρωθυπουργός Κάγια Κάλας, από τους Φιλελεύθερους, θα είναι η επόμενη Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας για θητεία πέντε ετών.

Τα πρόσωπα εγκρίθηκαν με ειδική πλειοψηφία (σ.σ. τουλάχιστον 21 χώρες που αντιπροσωπεύουν το 65% του ευρωπαϊκού πληθυσμού). Οι ευρωπαίοι ηγέτες έδωσαν σχεδόν αμέσως το πράσινο φως πρώτα στις υποψηφιότητες του Αντόνιο Κόστα και της Κάγια Κάλας. Η υποψηφιότητα της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εγκρίθηκε στο τέλος.

Η συζήτηση και η ψηφοφορία για τα κορυφαία αξιώματα διήρκησε περίπου μιάμιση ώρα. Από την αίθουσα είχαν αποχωρήσει η Εσθονή πρωθυπουργός, λόγω υποψηφιότητας, και η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Μετά την έγκρισή της από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, η υποψηφιότητα της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα πρέπει να περάσει από ψηφοφορία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η οποία θα διεξαχθεί κατά πάσα πιθανότητα στις 18 Ιουλίου, στην πρώτη Ολομέλεια της νέας Ευρωβουλής, στο Στρασβούργο. Για την έγκρισή της χρειάζονται τουλάχιστον 361 ψήφοι από το σύνολο των 720 ευρωβουλευτών

Εντατικές διαπραγματεύσεις

Σημειώνεται ότι το πρωί της Τρίτης σε τηλεδιάσκεψη των έξι διαπραγματευτών (Κυριάκος Μητσοτάκης-Ντόναλντ Τουσκ, Όλαφ Σολτς-Πέδρο Σάντσεθ, Εμανουέλ Μακρόν-Μαρκ Ρούτε) των τριών πολιτικών ομάδων που έχουν την πλειοψηφία (ΕΛΚ, Σοσιαλιστές, Φιλελεύθεροι), υπήρξε συναίνεση των τριών πολιτικών οικογενειών για κοινή πρόταση στήριξης του Αντόνιο Κόστα για την θέση του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για την Προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Κάγια Κάλας για την θέση της εκπροσώπου της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική.

Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ έχει ενημερωθεί για την κοινή πρόταση των τριών ομάδων ενόψει της συζήτησης των ηγετών της ΕΕ που αρχίζει σήμερα το μεσημέρι και η οποία επιδιώκεται να καταλήξει σε αποφάσεις, κάτι που δεν κατέστη εφικτό στην πρώτη σχετική άτυπη συζήτηση των ηγετών στις 17 Ιουνίου.

Δηλώσεις Μητσοτάκη

«Η πρώτη αποστολή του σημερινού ευρωπαϊκού συμβουλίου είναι να επικυρώσει τις επιλογές για τις ηγετικές θέσεις του επόμενου ευρωπαϊκού κύκλου», δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

«Όπως γνωρίζετε οι τρεις πολιτικές οικογένειες – του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, οι Ευρωπαίοι Σοσιαλιστές και οι Ευρωπαίοι Φιλελεύθεροι – έχουν συμφωνήσει να προτείνουν για τις θέσεις αυτές για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής την κα Φον ντερ Λάιεν, για την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για 2,5 χρόνια όπως ορίζουν οι συνθήκες τον τέως πρωθυπουργό της Πορτογαλίας τον κ. Αντόνιο Κόστα και για τη θέση του Ύπατου εκπροσώπου για θέματα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας την πρωθυπουργό της Εσθονίας την κα Κάγια Κάλας. Ευελπιστώ ότι αυτές οι επιλογές θα γίνουν αποδεκτές από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ώστε να μπορέσει να ακολουθήσει στη συνέχεια η ψηφοφορία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την επικύρωση της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της κας Φον ντερ Λαιεν», συνέχισε ο πρωθυπουργός.

Και πρόσθεσε: «Και είναι νομίζω πολύ σημαντικό όλες αυτές οι διαδικασίες να ολοκληρωθούν εντός του μηνός Ιουλίου ώστε να μην υπάρχουν καθυστερήσεις στον επόμενο ευρωπαϊκό κύκλο».

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης συμπλήρωσε: «Το επόμενο σημαντικό ζήτημα το οποίο θα μας απασχολήσει θα είναι η στρατηγική ατζέντα για την επόμενη πενταετία, για τα σημαντικά ζητήματα πολιτικής τα οποία θα πρέπει να απασχολήσουν την ΕΕ. Και εκεί χαίρομαι διότι όλες οι σημαντικές ελληνικές προτεραιότητες αποτυπώνονται στο κείμενο αυτό. Μεγάλη έμφαση δίνεται στα ζητήματα μετανάστευσης και προστασίας των εξωτερικών συνόρων, στην ανάγκη για περισσότερη αμυντική συνεργασία με εξεύρεση ενδεχομένως και δυνατοτήτων χρηματοδότησης από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, σε ζητήματα τα οποία έχουν να κάνουνε με την ανταγωνιστικότητα αλλά και σε θέματα που έχουν να κάνουν με τη στήριξη του πρωτογενούς τομέα, των αγροτών μας, των κτηνοτρόφων μας και των αλιέων μας. Ένα κείμενο το οποίο θα αποτελέσει τον οδηγό για την ευρωπαϊκή επιτροπή για την επόμενη πενταετία».

Ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε επίσης: «Θα συζητήσουμε πιο αναλυτικά και τα θέματα της κοινής αμυντικής συνεργασίας όπου θα έχω την ευκαιρία να επαναφέρω την κοινή πρόταση την οποία έχω διατυπώσει με τον Πολωνό πρωθυπουργό για τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής αντιπυραυλική ασπίδας ως ενός έργου «φάρου» θα έλεγα, το οποίο μπορεί να σηματοδοτήσει ένα νέο βήμα στην ευρωπαϊκή αμυντική συνεργασία σε μια εποχή όπου όλοι αναγνωρίζουμε ότι η Ευρώπη πρέπει να κάνει περισσότερα για να θωρακίσει την κοινή της άμυνα».

Απαντώντας σε ερώτηση στα αγγλικά, ο κ. Μητσοτάκης εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι οι συζήτηση για τις ηγετικές θέσεις στην ΕΕ θα ολοκληρωθεί κατά τη διάρκεια αυτού του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. «Όπως ξέρετε οι τρεις βασικές πολιτικές οικογένειες έχουν τις προτάσεις τους οι οποίες χρειάζεται να γίνουν αποδέκτες από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Είμαι σίγουρος ότι θα έχουμε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση και νομίζω ότι αναγνωρίζεται ότι θα έχουμε όφελος ως Ευρώπη αν φτάσουμε σε μια συμφωνία πιο νωρίς. Είναι επίσης σημαντικό ότι θα συζητήσουμε για τη στρατηγική ατζέντα για τα επόμενα πέντε χρόνια», υπογράμμισε ο πρωθυπουργός.

Τόνισε ότι αυτές οι συζητήσεις είναι σχετικά με τις πολιτικές για τις οποίες οι ευρωπαίοι πολίτες ενδιαφέρονται, για το μεταναστευτικό, για περισσότερη αμυντική συνεργασία, για τις σημαντικές προτεραιότητες στον επόμενο ευρωπαϊκό κύκλο. Για τις προτάσεις των τριών πολιτικών οικογενειών για τις ηγετικές θέσεις στην ΕΕ ανέφερε απαντώντας σε επόμενη ερώτηση επίσης στα αγγλικά, ότι εκφράζουν την πλειοψηφία των ευρωπαίων πολιτών. «Δεν ήταν ποτέ στις προθέσεις μας να αποκλείσουμε τον οποιοδήποτε. Έχω μεγάλο σεβασμό προσωπικά για την κα Μελόνι. Η Ιταλία είναι πολύ σημαντική χώρα στην ΕΕ», ανέφερε.

Δηλώσεις Τουσκ

Η σημασία της κοινής ευρωπαϊκής ασφάλειας τόνισε σε δηλώσεις του ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ, προσερχόμενος στη σύνοδο Κορυφής. «Όλοι οι εταίροι μας στην ΕΕ καταλαβαίνουν ότι η κοινή ευθύνη για την ασφάλειά μας είναι κάτι που χρειαζόμαστε σήμερα. Αυτός είναι ο λόγος που αποφάσισα να προτείνω την πρωτοβουλία για ασπίδα αεράμυνας μαζί με τον Έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο» σημείωσε ο κ. Τουσκ.

Απαντώντας σε ερώτηση για την Τζόρτζια Μελόνι επισήμανε: «Κανείς δε σέβεται περισσότερο την Ιταλία και την Τζόρτζια Μελόνι περισσότερο από μένα». Ταυτόχρονα εξήγησε ότι υπάρχει «παρανόηση» σε σχέση με το ότι υπήρξε αποκλεισμός ηγετών μεταξύ των οποίων η Ιταλίδα πρωθυπουργός.

Κάποιες φορές χρειαζόμαστε σε συγκεκριμένες πολιτικές πλατφόρμες να διευκολύνουμε τη διαδικασία» είπε ο Πολωνός πρωθυπουργός. «Ολοκληρώσαμε τις διαδικασίες σε αυτή την πολιτική πλατφόρμα, αλλά αυτό είναι μόνο για να διευκολύνουμε τη διαδικασία. Η απόφαση εναπόκειται στην κυρία Μελόνι και τους άλλους ηγέτες» υπογράμμισε.

Αντιδράσεις Μελόνι-Όρμπαν

Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι επέκρινε τις παρασκηνιακές συμφωνίες για τις κορυφαίες θέσεις της ΕΕ και δήλωσε ότι ήταν «σουρεαλιστικό» να μην λαμβάνονται υπόψη οι απόψεις των Ευρωπαίων ψηφοφόρων.

«Υπάρχουν εκείνοι που υποστηρίζουν ότι οι πολίτες δεν είναι αρκετά σοφοί για να λάβουν ορισμένες αποφάσεις και ότι η ολιγαρχία είναι η μόνη αποδεκτή μορφή δημοκρατίας, αλλά διαφωνώ», δήλωσε η Μελόνι απευθυνόμενη στο ιταλικό Κοινοβούλιο το πρωί της Τετάρτης. Το ερώτημα είναι τί θα κάνει σήμερα και αύριο, θα υπερψηφίσει την Φον ντερ Λάιεν ή θα πάει κόντρα σε όλα τα προτεινόμενα πρόσωπα για τα τρία κορυφαία αξιώματα της ΕΕ.

Αρκετοί ηγέτες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, προσπάθησαν να επικοινωνήσουν με την Ιταλίδα πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι, αφού οι έξι κορυφαίοι διαπραγματευτές κατέληξαν σε συμφωνία για τις κορυφαίες θέσεις την Τρίτη, αλλά η Μελόνι αρνήθηκε να δεχτεί οποιαδήποτε από τις κλήσεις, δήλωσαν τρεις αξιωματούχοι της ΕΕ. Σύμφωνα με το Politico tο γεγονός ότι αρνήθηκε να διαπραγματευτεί ή έστω να συζητήσει τη συμφωνία, αυξάνει τον φόβο των ηγετών ότι η Μελόνι θα δημιουργήσει μεγάλη φασαρία στη σημερινή συνάντηση.

Για «επαίσχυντη συμφωνία» μεταξύ Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, Σοσιαλιστών και Renew (Φιλελευθέρων) για τα κορυφαία πόστα των ευρωπαϊκών θεσμών έκανε λόγο ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν με ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ. «Οι Ευρωπαίοι ψηφοφόροι εξαπατήθηκαν. Το ΕΛΚ σχημάτισε συνασπισμό ψεμάτων με την αριστερά και τους φιλελεύθερους. Δεν υποστηρίζουμε αυτήν την επαίσχυντη συμφωνία» σημείωσε.

Η στρατηγική ατζέντα της ΕΕ

Στην ατζέντα των ηγετών βρίσκεται ακόμη η υιοθέτηση της Στρατηγικής Ατζέντας της ΕΕ, η οποία θα δώσει τον τόνο της στρατηγικής κατεύθυνσης για την επόμενη πενταετία και στην οποία συμπεριλαμβάνονται θέματα όπως η ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας, η διεύρυνση, μια συνολική προσέγγιση του μεταναστευτικού ζητήματος, η ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης.

Σε ό,τι αφορά την ευρωπαϊκή άμυνα και την ευρωπαϊκή αμυντική στρατηγική και βιομηχανία, ο πρωθυπουργός αναμένεται να μιλήσει για την πρόταση που έχει καταθέσει από κοινού με τον Ντόναλντ Τουσκ με επιστολή του στην Πρόεδρο της Κομισιόν για την ανάγκη δημιουργίας ενός κοινού ευρωπαϊκού αμυντικού πρότζεκτ που θα χρηματοδοτηθεί με ευρωπαϊκούς πόρους, μια ευρωπαϊκή ασπίδα αεράμυνας.

Οι ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται ακόμη να συζητήσουν τις τελευταίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και στην Ουκρανία, οι ενταξιακές συνομιλίες της οποίας με την ΕΕ μόλις έλαβαν επισήμως «πράσινο φως» στη Διακυβερνητική Διάσκεψη που έγινε στο Λουξεμβούργο.