Πώς ο ηγέτης της Χαμάς Μεσαάλ είχε γλυτώσει από το δηλητήριο της Μοσάντ

Τον Σεπτέμβριο του 1997, η Μοσάντ είχε αποπειραθεί να εξοντώσει τον Χαλίντ Μεσάαλ, που παραμένει κορυφαίο στέλεχος της Χαμάς. Ήταν τότε ο επικεφαλής του Πολιτικού Γραφείου της οργάνωσης. Ο Μεσάαλ ζούσε για χρόνια στην Δαμασκό και ήταν επικεφαλής του συριακού τμήματος της Χαμάς. Η ισλαμική οργάνωση ήρθε σε ρήξη με το καθεστώς Άσαντ, καθώς η Χαμάς είχε υποστηρίξει την ανατροπή του – οι σχέσεις της Χαμάς με τη Δαμασκό αποκαταστάθηκαν σχετικά πρόσφατα, με την μεσολάβηση της Χεζμπολάχ. Σύμφωνα με τα διεθνή ΜΜΕ είναι αυτός που θα αντικαταστήσει τον Χανίγια.

Η εξόντωση του Μεσάαλ, το 1997, είχε επιχειρηθεί με τρόπο μυθιστορηματικό. Συγκεκριμένα δύο πράκτορες της Μοσάντ, που μπήκαν στην Ιορδανία με καναδικά διαβατήρια, επιχείρησαν να πλήξουν με δηλητηριώδη ένεση τον στόχο, ο οποίος βρισκόταν στο αυτοκίνητό του εν κινήσει, σε πολυσύχναστο δρόμο, μέρα μεσημέρι. Όταν ο Μεσάαλ βγήκε από το αυτοκίνητο, ένας από τους δύο πράκτορες τον πλησίασε και μετά βίας έριξε δύο σταγόνες δηλητήριο στο αυτί του.

Οι Ισραηλινοί συνελήφθησαν και ο βασιλιάς της Ιορδανίας Χουσεΐν εμφανίστηκε εξοργισμένος με το Ισραήλ. Απείλησε δημόσια ότι εάν το Ισραήλ δεν χορηγήσει εγκαίρως το αντίδοτο το αντίδοτο, το Αμμάν θα ακυρώσει όλες τις συμφωνίες με το Τελ Αβίβ. Ενώπιον μίας μείζονος σημασίας ανατροπή στην περιοχή, το Ισραήλ υποχρεώθηκε να παραδώσει το αντίδοτο και έτσι ο Μεσάαλ διεσώθη. Επανήλθε στο προσκήνιο, όταν μετά την αιματηρή επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, παραχώρησε σειρά συνεντεύξεων σε διεθνή Μίντια. Σήμερα ζει στο Κατάρ, ένα από τα κράτη-συμμάχους της Χαμάς, όπως και ο Χανίγια.

Η Μοσάντ σε κρίση 

Στα μέσα της δεκαετίας του 1990 η Μοσάντ βίωνε υπαρξιακή κρίση. Οι ειδικοί κλάδοι επιχειρήσεων “Σεζάρις” και “Κιντόν“, που διαπράττουν δολοφονίες έχουν “καταπιεί” τα τμήματα που συλλέγουν πληροφορίες. Κάποιες αποτυχίες επιχειρήσεων δολοφονίας αντιπάλων είχαν προκαλέσει μεγάλη δυσαρέσκεια, ειδικά η απόπειρα εναντίον του Μεσάαλ. Πόσο μάλλον όταν ο (και τότε) πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου είχε υποχρεωθεί να παραδώσει το αντίδοτο για το δηλητήριο. Το είχε παραδώσει έπειτα από ασφυκτικές πιέσεις του τότε Αμερικανικού Προέδρου πιλ Κλίντον.

Η αποτυχία της Μοσάντ είχε εγείρει σοβαρά ερωτήματα για τη δομή και τη λειτουργία της. Κάποιοι είχαν υποστηρίξει ότι η ανάμιξη του τότε πρωθυπουργού ακόμα και στην παραμικρή λεπτομέρεια της επιχείρησης, ήταν τόσο πιεστική, που είχε οδηγήσει στην απώλεια του ελέγχου. Ο τότε αρχηγός της Μοσάντ Ντάνι Γιατόμ είχε παραιτηθεί ως ένδειξη διαμαρτυρίας στην τριμελή επιτροπή, που του είχε επιρρίψει πλήρως την ευθύνη για το ναυάγιο. Ήταν η σοβαρότερη κρίση που είχε αντιμετωπίσει η Μοσάντ, μέχρι την επίθεση στις 7 Οκτωβρίου 2023 και πάλι με τον Νετανιάχου στην πρωθυπουργία.

Από το κτίριο που είναι η έδρα της Μοσάντ και δεσπόζει του λόφου στις βόρειες συνοικίες του Τελ Αβίβ –γνωστό με το όνομα “Μιντράσα”– έχουν περάσει ουκ ολίγοι διευθυντές της ισραηλινής μυστικής υπηρεσίας. Τα πάνω της από το φιάσκο του 1999 πήρε ξανά η υπηρεσία υπό τη σιδηρά διεύθυνση του Μέιρ Νταγκάν, ο οποίος είχε φανεί εξαρχής αποφασισμένος να αποκαταστήσει την φήμη και την αποτελεσματικότητά της.

Τότε, έλεγαν για εκείνον ότι η ιδιοσυγκρασία και το πολεμικό του πνεύμα αποτυπώνεται στην φωτογραφία που είχε επιλέξει να κοσμεί το γραφείο του. Έδειχνε έναν ηλικιωμένο Εβραίο, ο οποίος ήταν ο παππούς του, τη στιγμή που ένας αξιωματικός των SS τον σημαδεύει πάνω από έναν ήδη σκαμμένο τάφο… Μεταξύ άλλων, ο Νταγκάν έδωσε εντολή για τη δολοφονία δύο ανώτερων στελεχών της Χαμάς στη Βηρυτό, τον Ιούλιο του 2003 και τον Αύγουστο του 2004. Ας σημειωθεί ότι τον Φεβρουάριο του 2008, το Ισραήλ κατηγορήθηκε ότι δολοφόνησε στη Δαμασκό με παγιδευμένο αυτοκίνητο τον Ιμάντ Μουγκχνιγιάχ, έναν από τους επιχειρησιακούς ηγέτες της Χεζμπολάχ…