Ολοκληρώνεται η ανταλλαγή κρατουμένων “Ανατολής και Δύσης”
01/08/2024Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έδωσε χάρη, υπογράφοντας διατάγματα, στους 13 κρατούμενους που απελευθερώθηκαν σήμερα στο πλαίσιο ανταλλαγής με δυτικές χώρες. Η απόφαση αυτή ελήφθη προκειμένου να επιστρέψουν στη χώρα οι «Ρώσοι αιχμάλωτοι» που κρατούνταν στο εξωτερικό, ανακοίνωσε το Κρεμλίνο.Η Γερμανία μιλάει από πλευράς της για επώδυνες αποφάσεις, όπως εξάλλου και η Ρωσία και οι ΗΠΑ.
Στην ανακοίνωση το Κρεμλίνο εκφράζει την ευγνωμοσύνη του σε όλες τις χώρες που βοήθησαν στην προετοιμασία της ανταλλαγής και, ιδιαίτερα, στον πρόεδρο της Λευκορωσίας Αλεξάντερ Λουκασένκο, ο οποίος επέδειξε καλή θέληση και έδωσε χάρη στον Γερμανό Ρίκο Κρίγκερ, ο οποίος είχε καταδικαστεί σε θάνατο.
Η ρωσική υπηρεσία ασφαλείας FSB επιβεβαίωσε ότι «οκτώ Ρώσοι πολίτες που κρατούνταν σε διάφορες χώρες του ΝΑΤΟ καθώς και δύο ανήλικοι» επέστρεψαν στη Ρωσία. «Οι Ρώσοι πολίτες ανταλλάχθηκαν με μια ομάδα ατόμων τα οποία έδρασαν προς το συμφέρον ξένων κυβερνήσεων και σε βάρος της ασφάλειας της Ρωσικής Ομοσπονδίας», προστίθεται σε αυτήν την ανακοίνωση που μεταδόθηκε από τα ρωσικά πρακτορεία.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Κρεμλίνου, ο Πούτιν έδωσε χάρη σε 13 κρατουμένους προκειμένου να πάρειο πίσω Ρώσους που κρατουνταν στη Δύση. Οι 13 ήταν οι Έβαν Γκέρσκοβιτς, Πολ Γουίλαν, Ολέγκ Ορλόφ, Λίλια Τσανίτσεβα, Ξένια Φαντέγεβα, Βλαντίμιρ Καρά-Μουρζά, Ιλιά Γιάσιν, Αλεξάντρα Σκοτσιλένκο, Αλσού Κουρμάσεβα, Αντρέι Πιβοβάροφ, Βαντίμ Οστάνιν, Ντεμούρι (Ντίτερ) Βορονίν και Κέβιν Λικ.
Ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ, σχολιάζοντας την ανταλλαγή κρατουμένων με τη Δύση, δήλωσε ότι οι προδότες της χώρας του πρέπει να σαπίζουν και να πεθαίνουν στη φυλακή, αλλά ήταν πιο χρήσιμο για την Ρωσία να πάρει πίσω τους δικούς της ανθρώπους.
«Και αφήστε τώρα τους προδότες να επιλέγουν πυρετωδώς νέα ονόματα και να καμουφλάρονται μέσω προγραμμάτων προστασίας μαρτύρων», έγραψε ο Μεντβέντεφ, νυν αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, σε ανάρτηση στο Telegram.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν είπε ότι συνομίλησε με τους πρώην κρατουμένους που αφέθηκαν ελεύθεροι σήμερα από τη Ρωσία, οι οποίοι επικοινώνησαν επίσης τηλεφωνικά με συγγενείς τους. «Σε μερικές ώρες θα υποδεχτούμε στην πατρίδα τους συμπατριώτες μας», είπε ο Μπάιντεν στο διάγγελμά του.
Ο Αμερικανός πρόεδρος καταδίκασε τις «παρωδίες δικης που οργάνωσε η Ρωσία σε βάρος των τριών Αμερικανών, όπως στην περίπτωση του δημοσιογράφου Έβαν Γκέρσκοβιτς. Οι ρωσικές αρχές τους συνέλαβαν, τους καταδίκασαν σε δίκες θεάματα σε βαριές ποινές κάθειρξης, χωρίς καμία νομιμοποίηση», είπε.
Ο Μπάιντεν είπε ότι «δεν υπάρχει λόγος να μιλήσει με τον Πούτιν», αλλά χαιρέτισε τη συνεργασία των ΗΠΑ με τους συμμάχους τους για την επίτευξη αυτής της συμφωνίας. «Σήμερα αποδεικνύεται γιατί χρειάζεσαι φίλους σε αυτόν τον κόσμο», είπε, εξηγώντας ότι «οι σύμμαχοι έλαβαν τολμηρές και θαρραλέες αποφάσεις στο πλαίσιο της συμφωνίας».
Ο Αμερικανός πρόεδρος υποστήριξε ότι για την ανταλλαγή των κρατουμένων χρειάστηκαν «σημαντικές παραχωρήσεις» εκ μέρους της Γερμανίας. Όταν όμως ρωτήθηκε τι ζήτησε η Γερμανία για να συνεργαστεί, απάντησε: «Τίποτα».
Στη Γερμανία, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος είπε ότι «η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δεν πήρε αυτή την απόφαση με ελαφρότητα. Το συμφέρον του κράτους για την επιβολή της ποινής φυλάκισης ενός καταδικασθέντος εγκληματία αντισταθμίστηκε από την ελευθερία, την σωματική υγεία και σε – κάποιες περιπτώσεις – τελικά την ίδια τη ζωή αθώων ανθρώπων που φυλακίστηκαν άδικα στην Ρωσία για πολιτικούς λόγους».
Αναφερόταν μεταξύ άλλων στην ανταλλαγή κυρίως του Βαντίμ Κράσικοφ, ο οποίος εξέτιε στην Γερμανία ποινή ισόβιας κάθειρξης για την δολοφονία του Γεωργιανού Ζελιμχάν Κανγκοσβίλι στις 23 Αυγούστου του 2019 στο πάρκο Tiergarten του Βερολίνου, «κατ΄εντολήν της ρωσικής μυστικής υπηρεσίας FSB», όπως υποστηρίζει η Γερμανία.
Σημαντικό κίνητρο για να απελευθερωθεί ο Κράσικοφ αποτέλεσε «η υποχρέωση προστασίας των Γερμανών πολιτών και η αλληλεγγύη προς τις ΗΠΑ», είπε ο Γερμανός κυβερνητικός εκπρόσωπος και συμπλήρωσε ότι ελπίζει πως «όλοι όσοι απελευθερώθηκαν σήμερα θα συνέλθουν από τα σωματικά και ψυχολογικά βασανιστήρια που υπέστησαν όταν βρεθούν κοντά στις οικογένειες και στους φίλους τους».
Την ανταλλαγή χαιρέτησε και ο Ύπατος Αρμοστής των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και το ΝΑΤΟ.
Μεταξύ των 26 κρατουμένων από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Ρωσία, τη Γερμανία, την Πολωνία, τη Σλοβενία, τη Νορβηγία και τη Λευκορωσία που απελευθερώθηκαν σήμερα σε μια μεγάλη ανταλλαγή μεταξύ Ανατολής-Δύσης, ήταν ο φυλακισμένος δημοσιογράφος της αμερικανικής εφημερίδας Wall Street Journal Έβαν Γκέρσκοβιτς και ο πρώην Αμερικανός πεζοναύτης Πολ Γουίλαν. Δέκα κρατουμενοι αποδόθηκαν στη Ρωσία, 13 στη Γερμανία και τρεις στις ΗΠΑ.
Στην ανακοίνωση της αναφέρει ότι 10 κρατούμενοι, μεταξύ των οποίων δύο ανήλικοι, μεταφέρθηκαν στη Ρωσία, 13 στη Γερμανία και τρεις στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Πολ Γουίλαν και ο Βλαντίμιρ Καρά – Μουρζά, ένας Ρωσοβρετανός αντιφρονούντας, και οι δύο φυλακισμένοι στη Ρωσία, είχαν ξαφνικά εξαφανιστεί από το προσκήνιο τις τελευταίες ημέρες, σύμφωνα με τους δικηγόρους τους. Τουλάχιστον επτά Ρώσοι αντιφρονούντες είχαν μετακινηθεί απροσδόκητα από τις φυλακές τους.
Ο δικηγόρος του Αλεξάντρ Βίνικ, ενός Ρώσου που κρατείται στις Ηνωμένες Πολιτείες, αρνήθηκε χθες να επιβεβαιώσει που βρίσκεται ο πελάτης του στο κρατικό ειδησεογραφικό πρακτορείο RIA «έως ότου λάβει χώρα η ανταλλαγή».
Το πρακτορείο RIA μετέδωσε επίσης ότι τέσσερις Ρώσοι που είναι φυλακισμένοι στις Ηνωμένες Πολιτείες «εξαφανίσθηκαν» από την βάση δεδομένων για τους φυλακισμένους που χρησιμοποιεί το Ομοσπονδιακό Γραφείο Φυλακών των ΗΠΑ. Του κατονόμασε ως Αλεξάντερ Βίνικ, Μαξίμ Μάρτσενκο, Βαντίμ Κανοσιόνοκ και Βλαντισλάβ Κλιούσιν.
Μεταξύ των διαφωνούντων της Ρωσίας, οι υποστηρικτές των οποίων είχαν αναφέρει ότι μετακινήθηκαν ξαφνικά τις τελευταίες μέρες, συμπεριλαμβάνονται ο πολιτικός της αντιπολίτευσης Ιλιά Γιάσιν, ο ακτιβιστής ανθρωπίνων δικαιωμάτων Όλεγκ Ορλόφ και ο Ντανιήλ Κρινάρι, ο οποίος καταδικάστηκες για μυστική συνεργασία με ξένες κυβερνήσεις.
Στη Δύση οι διαφωνούντες θεωρούνται από τις κυβερνήσεις και τους ακτιβιστές ως αδίκως φυλακισμένοι πολιτικοί κρατούμενοι. Όλοι έχουν, για διαφορετικούς λόγους, χαρακτηριστεί από τη Μόσχα ως επικίνδυνοι εξτρεμιστές.
Μεταξύ αυτών που η Μόσχα έχει δηλώσει ότι θέλει είναι ο Βαντίμ Κράσικοφ, ένας Ρώσος που εκτίει ποινή ισόβιας κάθειρξης στη Γερμανία για τη δολοφονία ενός αυτοεξόριστου Τσετσένο-Γεωργιανού αντιφρονούντα σε ένα πάρκο του Βερολίνου.
Σλοβένικο δικαστήριο καταδίκασε χθες δύο Ρώσους σε ποινή φυλάκισης για κατασκοπεία και χρήση πλαστών ταυτοτήτων και δήλωσε ότι θα απελαθούν, όπως μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων STA, μια κίνηση που σύμφωνα με σλοβενικό τηλεοπτικό κανάλι αποτελεί μέρος της ευρύτερης ανταλλαγής. Το Reuters δεν μπόρεσε να το επιβεβαιώσει.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν χαιρέτισε σήμερα ένα “διπλωματικό άθλο”, αναφερόμενος σε μια “ιστορική” ανταλλαγή, την “μεγαλύτερη ανταλλαγή κρατουμένων από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου”, όπως την χαρακτήρισε ο Λευκός Οίκος.
Σε ανακοίνωσή του ο Μπάιντεν δήλωσε πως ορισμένες από τις γυναίκες και τους άνδρες που απελευθερώθηκαν βάσει της συμφωνίας ανταλλαγής κρατούνταν άδικα επί χρόνια.
“Η συμφωνία απελευθέρωσης ήταν ένας διπλωματικός άθλος”, τόνισε ο Τζο Μπάιντεν, επιβεβαιώνοντας ότι τρεις Αμερικανοί υπήκοοι και ένας μόνιμος κάτοικος ΗΠΑ είναι μεταξύ των 16 ατόμων που απελευθέρωσε η Ρωσία, μεταξύ των οποίων πέντε Γερμανοί και επτά Ρώσοι.
Ο Αμερικανός πρόεδρος αναμένεται να προβεί αργότερα σήμερα για δήλωση.
Οι ΗΠΑ και τέσσερις σύμμαχοι τους κατέληξαν σε συμφωνία με τη Ρωσία για τη ανταλλαγή κρατουμένων, που περιλαμβάνει την απελευθέρωση 16 ατόμων, συμπεριλαμβανομένου του Αμερικανού δημοσιογράφου Έβαν Γκέρσκοβιτς και του Αμερικανού πρώην πεζοναύτη Πολ Γουίλαν, επιβεβαίωσε ο Λευκός Οίκος.
Με διαπραγματεύσεις που έγιναν με άκρα μυστικότητα και διήρκησαν πάνω από ένα χρόνο, η συμφωνία αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό επίτευγμα για τα μέρη και θα παρουσιαστεί από την αμερικανική κυβέρνηση Τζο Μπάιντεν ως επιτυχία στην εξωτερική πολιτική, λίγους μήνες πριν από τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές.
Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Τζέικ Σάλιβαν ευχαρίστησε την Τουρκία για την παροχή κρίσιμης υλικοτεχνικής υποστήριξης στην ανταλλαγή κρατουμένων. H ανταλλαγή σύμφωνα με πληροφορίες έγινε στο αεροδρόμιο του Καλίνινγκραντ.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ