Ολυμπιακοί Αγώνες: Από την κατάργηση στην αναγέννηση
03/08/2024Κατά τη ρωμαϊκή περίοδο, ο θεσμός των Ολυμπίων εορτών – Αγώνων και τελετών, χάνει το αρχικό του ελληνικό νόημα, καθότι προσβάλλονται τα στοιχεία που τον συγκροτούν. Κυρίως, χάνεται ο συμβολικός λόγος της κοινότητας και της κοινής παιδείας, ο οποίος προσδιόριζε ως ένα μεγάλο βαθμό και τη φύση των αγώνων, αν και παρέμεινε το λατρευτικό θρησκευτικό στοιχείο και στην εποχή την οποία απολύτως προδίδει η συμπεριφορά του Νέρωνα και η θεοποίηση των Ρωμαίων αυτοκρατόρων.
Κατ’ ακολουθία, στην πορεία του χρόνου και με την ανάπτυξη της Χριστιανικής Θρησκείας ως δεσπόζουσας πλέον στον ρωμαϊκό αλλά και στον ελληνικό κόσμο, οι αγώνες τα Ολύμπια χάνουν παντελώς τον συμβολικό τους στοιχείο, αφού ακόμη ένας λόγος του θεσμού ο λατρευτικός – θρησκευτικός εξέλιπε παντελώς, ενόψει της νέας και επικρατούσης θρησκείας. Έτσι, δε μπορούσε να πραγματώνεται γιορτή και αγώνες χάριν του Διός στην Ολυμπία και παράλληλα να γίνεται προσευχή και θεία λειτουργία στις χριστιανικές Εκκλησίες πολλές εκ των οποίων τοποθετήθηκαν στα ελληνικά ιερά! Ούτε όμως μπορούσε να γίνονται μόνο γυμνικοί αγώνες χωρίς λατρευτική γιορτή, αφού αυτοί ήταν ταυτισμένοι με τη λατρεία αυτή του ναού του Διός στην Ίλιδα-Πισσάτιδα και γίνονταν στο περιβάλλον τους.
Γίνεται αντιληπτό λοιπόν ότι ο θεσμός των γιορτών αυτών και των αγώνων τα Ολύμπια χωρίς τη συντεταγμένη λογική του θεσμικού λόγου ύπαρξής τους, τελούν σε μείζονα φθορά και ευτελισμό. Για το λόγο τούτο η κατάργησή τους από το Μ. Θεοδόσιο ήταν όχι μόνο αναγκαία, αλλά και επιβεβλημένη*.
Οι λόγοι κατά συνέπεια που γέννησαν και διαμόρφωσαν τις γιορτές και τους αγώνες τα Ολύμπια έπαψαν να υπάρχουν ήδη μαζί με το τέλος της ελληνικής Πόλεως και του θεσμικού αυτής συστήματος**.
Οι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες
Οι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες ανήκουν σε έτερον γένος. Ενέσκηψαν στα τέλη του δεκάτου ενάτου Αιώνα ως αποτέλεσμα του κινήματος του διαφωτισμού. Οι αγώνες αυτοί αποτελούν καρπό εμπνευσμένων ρομαντικών του κινήματος αυτού, που είχαν την ιδέα της διαπαιδαγώγησης της παγκόσμιας νεολαίας με ιδανικά της ελληνικής, κυρίως όμως της ρωμαϊκής παιδείας.
Έτσι συστήνονται οι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες στη βάση αρχών όπως είναι η φιλία, η αμοιβαία κατανόηση και η αλληλεγγύη, που θεωρητικά τουλάχιστο ως ευχές θα βρουν παγκόσμια απήχηση. Οι αρχές αυτές δια της σωματικής εκπαίδευσης των νέων, της άμιλλας δια των αγώνων και της γνωριμίας των νέων, κατά τους θεωρητικούς της ιδέας θα μπορούσαν να οδηγήσουν σ’ ένα καλύτερο και ειρηνικό κόσμο.
Το ηθικό στήριγμα για την πραγμάτωση των αρχών αυτών είναι το ιδεώδες της ρωμαϊκής εποχής Citius –Altius- Fortius: Γρηγορότερα, Υψηλότερα Δυνατότερα. Ένα ετερόνομα προταθέν, με αόριστη και γενική αναφορά σύμβολο, που οδηγεί στην πλήρη εξατομίκευση και στη ρευστοποίηση της αντικειμενικής υποστάσεως του ετέρου δια της ξέφρενης σωματικής απόδοσης και επίδοσης, μέσα σ’ ένα ακαθόριστο και απροσδιόριστο σύνολο, την παγκόσμια νεολαία.