Υποκλοπές: Διάτρητο το πόρισμα της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου
08/08/2024Εξαιτίας του πορίσματος του Αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Αχιλλέα Ζήση για τις τηλεφωνικές υποκλοπές και παρακολουθήσεις πολιτικών προσώπων, η Δικαιοσύνη βρέθηκε για άλλη μια φορά στο απόσπασμα από τις εναντίον του πορίσματος επιθέσεις.
Επιθέσεις για το πόρισμα που περιλαμβάνουν ερωτηματικά και αμφισβητήσεις, όχι μόνο από τους πολιτικούς αντιπάλους της κυβέρνησης κατά τη σχετική συζήτηση στη Βουλή, αλλά και από φιλοκυβερνητικό Τύπο και κυρίως από έγκριτους νομικούς με τεκμηριωμένα άρθρα, όπως από τον Πρόεδρο της ΑΔΑΕ και τέως αντιπρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας Χρήστο Ράμμο και τον καθηγητή του Συνταγματικού Νίκο Αλιβιζάτο.
Δεν γνωρίζω το κείμενο του πορίσματος, επειδή δεν έχει δοθεί σε δημοσιότητα, ούτε το κατά την προκαταρκτική εξέταση συλλεχθέν από τον Αντιεισαγγελέα αποδεικτικό υλικό και ως εκ τούτου έχω ως μόνη πηγή γνώσεως τις πληροφορίες από τα ΜΜΕ. Φυσικά δεν έχω την απαίτηση ο Αχιλλέας Ζήσης να είναι ένας σύγχρονος Sherlock Holmes και με μια απλή προκαταρκτική εξέταση με τις δεσμεύσεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας να ανακαλύψει όλο τον ιστό των νομίμων και παρανόμων τηλεφωνικών υποκλοπών.
Όμως, ο Holmes τόνιζε πάντα το essential, δηλαδή το ουσιώδες σε κάθε έγκλημα, που είναι το κίνητρο του δράστη, ή κατά τη σύγχρονη ορολογία «κομβικά σημεία», που όπως φαίνεται το πόρισμα δεν μπόρεσε να τα εντοπίσει για τις παράνομες παρακολουθήσεις, ίσως επειδή στηρίχτηκε κυρίως σε εκθέσεις πραγματογνωμοσύνης και όχι σε μαρτυρικές καταθέσεις, δεδομένου ότι υπάρχουν βάσιμες αιτιάσεις, ότι δεν εξετάστηκαν ουσιώδεις μάρτυρες…
Για μεν τις νόμιμες για λόγους εθνικής ασφάλειας παρακολουθήσεις των τηλεφώνων, ακόμα και δημοσίων προσώπων, δεν υπάρχει πρόβλημα για το κίνητρο των δραστών, επειδή εκτελούσαν εντολές και ακολουθήθηκε η νομότυπη διαδικασία, αν και η παρακολούθηση (επισύναψη) των τηλεφώνων κάποιων επωνύμων γεννά ερωτηματικά κυρίως για παραβίαση του απορρήτου των επικοινωνιών, που προστατεύεται από το άρθρο 19 του Συντάγματος, με την επίκληση των λόγων εθνικής ασφάλειας. Σε κάθε περίπτωση όμως η Εισαγγελεύς του Αρείου Πάγου έκανε δεκτή την απαλλακτική πρόταση του πορίσματος για τις νόμιμες παρακολουθήσεις και έτσι η υπόθεση για το σκέλος αυτό μπήκε στο αρχείο.
Το πόρισμα δεν αποσαφηνίζει το κίνητρο
Όσο και αν έψαξα στον περιορισμένο κύκλο των πληροφοριών, που είχα στη διάθεση μου, δεν μπόρεσα να εντοπίσω εάν στο πόρισμα αναφέρεται το κίνητρο των ιδιωτών δραστών των παρανόμων παρακολουθήσεων (επισυνάψεων) των ιδίων τηλεφώνων των επωνύμων, που είναι το παραγωγικό αίτιο της πρόθεσης των δραστών, που το πόρισμα δέχεται ότι υπάρχει για την παράνομη παρακολούθηση.
Ο μη εντοπισμός όμως των κινήτρων των δραστών των παρανόμων παρακολουθήσεων καθιστά το πόρισμα κολοβό, δηλαδή όχι πλήρες, επειδή ενώ δέχεται ότι μια εταιρεία ΑΕ τεσσάρων ιδιωτών επιχειρηματιών με τη χρήση του πανάκριβου μηχανισμού παρακολούθησης Predator παρακολουθούσε τα ίδια με την ΕΥΠ δημόσια και επώνυμα πρόσωπα και ότι δεν προκύπτει να υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις εμπλοκής μεταξύ των δύο διακριτών παρακολουθήσεων. Επίσης, το πόρισμα δεν προσδιορίζει σε τι απέβλεπαν οι παράνομες αυτές παρακολουθήσεις και εάν οι κατηγορούμενοι αποκόμισαν οικονομικό όφελος και μάλιστα για ποσό άνω των 120.000 ευρώ, που θα καθιστούσε τις τρεις κατηγορίες σε βαθμό κακουργήματος, έναντι των κατηγοριών που απαγγέλθηκαν σε βαθμό πλημμελήματος.
Οι κατηγορίες σε βαθμό κακουργήματος σημαίνουν τακτική ανάκριση και ενδεχομένως προσωρινή κράτηση των κατηγορουμένων, ενώ με το πόρισμα οι κατηγορούμενοι εισάγονται απευθείας στο ακροατήριο με χρονικό όριο παραγραφής το 2030. Επίσης το πόρισμα δεν προσδιορίζει εάν υπάρχουν άλλοι συνεργοί ή κυρίως ηθικοί αυτουργοί (εντολείς) στις πράξεις τους. Επομένως, ως προς το σκέλος αυτό το πόρισμα δεν πείθει για την πληρότητα των συμπερασμάτων του, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω απώλεια της εμπιστοσύνης των πολιτών στη Δικαιοσύνη.
Προσωπικά και για τη μέγιστη πλειοψηφία των πολιτών δεν ενδιαφέρουν οι ποινικές διαδρομές της υπόθεσης, επειδή πίσω από αυτές κρύβονται πολιτικά παιχνίδια, ενδιαφέρει όμως η καλή λειτουργία της Δικαιοσύνης, που είναι ο βασικός πυλώνας του Πολιτεύματος και της λειτουργίας του κράτους δικαίου, αλλά και το ultimum remedium των πολιτών.
Υποκλοπές, πολιτική και Δικαιοσύνη
Κάθε θεσμός για να λειτουργήσει σωστά απαιτείται να απολαμβάνει ένα ικανοποιητικό ποσοστό της εμπιστοσύνης των πολιτών, που για τη Δικαιοσύνη το 2009, σύμφωνα με την έκθεση του καθηγητή Πανά ανέρχονταν σε 64ο/ο, με τη δημοσκόπηση της KR της 6-9-2021 σε 15ο/ο και τώρα, όπως λέγεται, περιστρέφεται γύρω από το 27ο/ο. Ωστόσο, νομίζω, ότι οι μετρήσεις δεν είναι ακριβείς λόγω εμπλοκής με την πολιτική, επειδή, οσάκις η Δικαιοσύνη εμπλέκεται με την πολιτική, υποφέρει η Δικαιοσύνη. Σαφώς η δημοσκόπηση θα ήταν πιο αντιπροσωπευτική, εάν ερωτώντο μόνο όσοι είχαν έστω και μια φορά εμπλοκή με τη Δικαιοσύνη.
Πιστεύω, ότι η παραπάνω υπόθεση, όπως και τόσες άλλες σοβαρές υποθέσεις με πολιτικές προεκτάσεις ακόμα και στο πρόσφατο παρελθόν, θα κάνει τη πολιτική και ποινική διαδρομή της και θα λήξει κατά κάποιο τρόπο, αφήνοντας το αποτύπωμα της στη Πολιτική και στη Δικαιοσύνη. Το ζητούμενο λοιπόν είναι η ανάκτηση της εμπιστοσύνης των πολιτών στη Δικαιοσύνη, που σταδιακά και ανεπαίσθητα μόνο από τα έργα και τις ημέρες των ίδιων των δικαστών μπορεί να επιτευχθεί.