Το ντόπινγκ στους Ολυμπιακούς του 1936
11/08/2024Η πρώτη φορά που το Βερολίνο κλήθηκε να αναλάβει τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων ήταν για το έτος 1916. Όμως, λόγω του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οι αγώνες αναβλήθηκαν και η ευκαιρία χάθηκε. Μετά τον πόλεμο, καθώς το ηττημένο και ταπεινωμένο γερμανικό έθνος προσπαθούσε να ορθοποδήσει κατά τη διάρκεια της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, η Διεθνής Ολυμπιακή επιτροπή αποφάσισε το 1931 να δώσει στο Βερολίνο την τιμή να διοργανώσει την 11η Ολυμπιάδα.
Η απόφαση για τους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Βερολίνο, σηματοδοτούσε την αποκατάσταση της Γερμανίας και την αποδοχή της από την παγκόσμια κοινότητα. Ήταν μια χειρονομία καλής θέλησης που αντανακλούσε της αξίες του αρχαίου ολυμπιακού πνεύματος ως προς την ειρήνη και την αδελφοσύνη. Όμως, δυο χρόνια αργότερα και μετά από μια περίοδο πολιτικής αστάθειας στην ηγεσία της Γερμανίας αναδύθηκε ο Αδόλφος Χίτλερ με το εθνικοσοσιαλιστικό κόμμα.
Από την αρχή της διακυβέρνησης εφαρμόστηκαν αντιδημοκρατικά μέτρα και πολιτικές διώξεις. Οι διωγμοί κλιμακώθηκαν και επενδύθηκαν με ακραία ρατσιστική πρακτική και έντονο αντισημιτισμό. Αναζωπυρώθηκε ο εθνικισμός στα πλαίσια του πανγερμανισμού και της αναζήτησης ζωτικού χώρου στην Κεντρική και την Ανατολική Ευρώπη. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Βερολίνου του 1936 ήταν ένα ορόσημο για τον ίδιο το Χίτλερ ώστε να επιδείξει το πρόσωπο μιας νέας Γερμανίας αναγεννημένης από τις στάχτες του Μεγάλου Πολέμου και της ταπεινωτικής ειρήνης των Βερσαλιών.
Από το 1935, γίνονταν στη Γερμανία εργαστηριακά πειράματα που αφορούσαν την ορμόνη τεστοστερόνη. Ένα χρόνο αργότερα, η ουσία αυτή χρησιμοποιήθηκε διακριτικά από Γερμανούς αθλητές. Όμως δεν είχε ακόμα ανατείλει η εποχή των αναβολικών ως μέσο βελτίωσης των αθλητικών επιδόσεων. Αυτό θα γινόταν μεταπολεμικά. Εκείνη την εποχή στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος για την υφαρπαγή ολυμπιακών μεταλλίων ήταν οι αμφεταμίνες και ιδιαίτερα η βενζεδρίνη. Γερμανοί αθλητές χρησιμοποίησαν αυτήν την ουσία κατά τη διάρκεια των αγώνων. Η ηθική των περιστάσεων ήταν η ίδια με σήμερα αν και τα κίνητρα ήταν κάπως διαφοροποιημένα.
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1936 ήταν μια πρόβα πολέμου. Οι αθλητές, κυρίως της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Ιαπωνίας ήταν στρατευμένοι. Μέσω των αθλητικών επιδόσεων προβάλλονταν εθνικιστικές αντιλήψεις. Οι πεποιθήσεις για την ανωτερότητα της άριας φυλής διαχέονταν μέσα από την επικοινωνιακή επιρροή των Ολυμπιακών Αγώνων. Ο θεσμός ήταν ένα θαυμάσιο εργαλείο προπαγάνδας. Η επίτευξη της νίκης με κάθε κόστος για τους προσεκτικά διαλεγμένους Γερμανούς αθλητές περιλάμβανε και το ντόπινγκ.
Από τη Γερμανική ομάδα είχαν εξαιρεθεί όλοι οι εβραϊκής καταγωγής αθλητές εκτός από την πρωταθλήτρια ξιφασκίας Χέλεν Μάγιερ, η οποία είχε άρια χαρακτηριστικά. Η Μάγιερ κέρδισε το αργυρό μετάλλιο με την αξία της και χαιρέτισε ναζιστικά στο βάθρο τη στιγμή της απονομής, όπως υποχρεούνταν όλοι οι Γερμανοί αθλητές που κέρδιζαν μετάλλια. Μετά τους αγώνες μετανάστευσε στις ΗΠΑ.
“Κατευνασμός” στους Ολυμπιακούς Αγώνες
Σε εκείνους τους αγώνες ακόμα και ο Χίτλερ εμφανίστηκε δημόσια μετά από χρήση κάποιας δραστικής ουσίας που του προκαλούσε ασυνήθιστο τρέμουλο. Ήταν η εμπειρική χρήση κάποιας απαγορευμένης ουσίας που ήταν αποκλειστικό προνόμιο Γερμανών αθλητών; Πάντως η Γερμανία εκείνες τις ημέρες έδειχνε σε όλο τον κόσμο ένα μεγαλείο που σηματοδοτούσε την επιστροφή του γερμανικού έθνους στον πανανθρώπινο πολιτισμό. Οι φυλετικοί νόμοι είχαν προσωρινά χαλαρώσει και οι αντισημιτικές πινακίδες αφαιρεθεί. Από τους αγώνες απουσίαζαν η ΕΣΣΔ και η Ισπανία, η οποία είχε βρεθεί στη δύνη ενός εμφυλίου πολέμου.
Οι Ιταλοί είχαν τα χέρια τους λερωμένα με αίμα από την Αβησσυνία και ο Χίτλερ μόλις είχε τοποθετήσει τρεις μεραρχίες στην αποστρατικοποιημένη ζώνη δυτικά του Ρήνου. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1936 στο Βερολίνο ήταν μια από τις συνιστώσες της πολιτικής του κατευνασμού. Το πολιτισμένο πρόσωπο της διοργανώτριας χώρας δεν ήταν παρά ένα επίπλαστο προσωπείο.
Ήταν οι τελευταίοι αγώνες πριν το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η βενζεδρίνη και άλλες αμφεταμίνες θα ήταν σε ευρεία χρήση από τους πιλότους της Λουφτβάφε και τους αξιωματικούς της Βέρμαχτ. Παρόμοια τακτική θα ακολουθούσαν και οι Σύμμαχοι. Εξαίρεση θα αποτελούσαν οι Σοβιετικοί όχι μόνο για λόγους οικονομίας αλλά και για πολιτιστικούς λόγους που επέβαλλαν το αλκοόλ ως δραστική ουσία για τις περιστάσεις του πολέμου.
Η αντίληψη ότι ο άνθρωπος θα κάνει τα πάντα για να πετύχει κάποιον ανώτερο σκοπό που θα τον αποθεώσει είναι τόσο παλιά όσο και η ύπαρξη του. Ακόμα και ο Κήπος της Εδέμ θυμίζει κάτι από ντόπινγκ. Μήπως θα πρέπει να ανησυχούμε για τους αγώνες στο Παρίσι του 2024;