Η δυνατότητα της Κίνας για ηλεκτρονικό πόλεμο στον αέρα – Τι έδειξε άσκηση στην Ταϋλάνδη

Εκεί βρέθηκε ένα αεροσκάφος Y-9LG της Κίνας, ειδικό στον ηλεκτρονικό πόλεμο, που θεωρείται πλατφόρμα μεγάλης εμβέλειας και καινοτόμου σχεδιασμού. Το Y-9LG συνεχίζει μια εντυπωσιακή σειρά εκδόσεων που βασίζονται στην ευέλικτη σειρά μεταφορικών αεροσκαφών Shaanxi Y-8/Y-9 (με τέσσερις στροβιλοκινητήρες) και αποτελεί μία εκ των πιο πρόσφατων προσθηκών στον στόλο ειδικών αποστολών της Κίνας. Εκτός από ένα Y-9LG, το απόσπασμα των Κινέζων στην Ταϊλάνδη περιλάμβανε ένα αεροσκάφος έγκαιρης προειδοποίησης και ελέγχου (AEW&C) KJ-500, μαχητικά πολλαπλών ρόλων J-10C, αεροσκάφη ναυτικής κρούσης JH-7A και τακτικά ελικόπτερα.

Ενώ τα KJ-500, J-10 και JH-7 συμμετείχαν και σε προηγούμενες ασκήσεις Falcon Strike, η εμφάνιση του Y-9LG είναι νέα. Γνωστό και ως Y-8GX-12, το Y-9LG αναγνωρίστηκε σε δορυφορικές εικόνες στα τέλη του 2017 και έχει εμφανιστεί σπανίως από τότε. Ωστόσο, αναφέρθηκε ότι από τις αρχές του 2023, το αεροσκάφος είχε τεθεί σε υπηρεσία. Κάποιους θα προβληματίσει η ύπαρξη των στροβιλοκινητήρων, κάτι που δημιουργεί (ηλεκτρονικά διαχειρίσιμες) παρεμβολές σε ενεργό ραντάρ. Όμως, το συγκεκριμένο αεροσκάφος δεν έχει αυτόν τον ρόλο. Η χρήση μιας τετρακινητήριας δοκιμασμένης πλατφόρμας, επιχειρησιακά συγκρίσιμης με τις τελευταίες εκδόσεις του C-130, δίνει τεράστιες δυνατότητες εμβέλειας και χρόνου πτήσης, στρατηγικά πλεονεκτήματα, ακόμη και σε αχανείς θαλάσσιες εκτάσεις.

Εξοπλισμός για ηλεκτρονικό πόλεμο

Η μονάδα που χρησιμοποιεί το Y-9LG είναι η 20η Ειδική Μονάδα της Αεροπορίας, μέρος του 58ου Συντάγματος Αεροπορίας που εδρεύει στο Guiyang-Leizhuang, εντός της Διοίκησης του Νοτίου Θεάτρου. Αυτό έχει υπό την ευθύνη του, μεταξύ άλλων, την εξαιρετικά στρατηγικής σημασίας Νότια Σινική Θάλασσα και αναμένεται να εμπλακεί σε ενδεχόμενη μεγάλη επιχείρηση έναντι της Ταϊβάν. Το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό του Y-9LG είναι η κεραία ραντάρ που είναι τοποθετημένη πάνω από την άτρακτο, παρόμοια με αυτή που υπάρχει στον τύπο KJ-200 AEW&C, αλλά και παρόμοια με τα ελληνικά Erieye.

Ωστόσο, ενώ το KJ-200 είναι εξοπλισμένο με ραντάρ έγκαιρης προειδοποίησης με συστοιχία φάσεων, η “δοκός ισορροπίας”, όπως αποκαλείται η διάταξη που φέρεται σε πυλώνες άνωθεν της ατράκτου του Y-9LG, θεωρείται ότι περιέχει μια συστοιχία που χρησιμοποιείται επιθετικά. Σε αυτή την περίπτωση, αντλεί ηλεκτρονικά σαρωμένες δέσμες ραντάρ για να μπλοκάρει τα σήματα του εχθρού, καθιστώντας το Y-9LG ικανό να εκτελεί σύνθετες επιθέσεις κατά πολλαπλών στόχων, με ακριβή εντοπισμό σε μεγάλες αποστάσεις. Για να διεξάγει ηλεκτρονικό πόλεμο διαθέτει πρόσθετο εξοπλισμό που βρίσκεται περιμετρικά του Y-9LG, συμπεριλαμβανομένου ενός διευρυμένου κώνου ρύγχους, που εικάζεται ότι περιέχει μια ακόμη κεραία ηλεκτρονικού πολέμου.

Τα fairing στα πλαϊνά της πίσω ατράκτου πιθανότατα φιλοξενούν πλευρικές κεραίες συλλογής ηλεκτρονικών πληροφοριών, ή ηλεκτρονικών μέτρων υποστήριξης (ELINT/ESM). Πρόσθετες κεραίες ESM βρίσκονται κάτω από την μπροστινή και την πίσω άτρακτο, επίσης και στην κορυφή του πτερυγίου της ουράς. Η δυνατότητα ESM επιτρέπει την παθητική παρακολούθηση των εκπομπών ραδιοσυχνοτήτων, πράγμα που σημαίνει ότι το Y-9LG μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί ως σύστημα πληροφοριών, επιτήρησης και αναγνώρισης (ISR), συλλογής δεδομένων και γεωεντοπισμού ραντάρ αεροσκαφών, πλοίων και χερσαίων εγκαταστάσεων εκτεταμένης εμβέλειας. Τέλος, μια κεραία SATCOM βρίσκεται στην κορυφή της μπροστινής ατράκτου.

Η αποστολή του Y-9LG

Η αποστολή του Y-9LG εν καιρώ πολέμου θα βασιστεί στην παρεμπόδιση πλήθους εχθρικού εξοπλισμού, συμπεριλαμβανομένων των επικοινωνιών διοίκησης και ελέγχου, ραντάρ και συστημάτων πλοήγησης, προκειμένου να εμποδίσει τις δραστηριότητές τους και, κυρίως, την ικανότητά τους για συντονισμό στον χώρο μάχης. Το Y-9LG θα λειτουργεί από σχετικά σταθερή θέση, ενώ το ισχυρό ραντάρ του θα μπορούσε να παρεμβάλλεται στις επικοινωνίες του εχθρού.

Με τους πρόσθετους αισθητήρες ELINT/ESM, το αεροσκάφος θα είναι επίσης σε θέση να συλλέγει πληροφορίες για μια σειρά από εκπομπές απειλών, τις οποίες θα μπορούσε να ανιχνεύσει, να παρακολουθήσει και να εντοπίσει γεωγραφικά. Αυτοί οι αισθητήρες θα μπορούσαν δυνητικά να χρησιμοποιούν άκρως “κατευθυντήριες” δέσμες ραντάρ από τη δική τους κύρια κεραία, ή θα μπορούσαν να παραδώσουν πληροφορίες στις κινεζικές ένοπλες δυνάμεις για περιοχές αυξανόμενου ενδιαφέροντος για το Πεκίνο. Υπάρχει επίσης η πιθανότητα το Y-9LG να είναι σε θέση να πυροδοτεί επιθέσεις στον κυβερνοχώρο.

Την ίδια στιγμή, υπάρχουν πολλά ερωτήματα σχετικά με την δυνατότητα επιβίωσης πλατφορμών αυτού του είδους σε μια σύγκρουση εναντίον ενός ισάξιου αντιπάλου. Παρ’ όλα αυτά, οι αισθητήρες στο Y-9LG απαιτούν οπτική επαφή με τον στοχευόμενο πομπό για να εκτελέσουν τη λειτουργία τους. Θέμα συζήτησης έχει αποτελέσει και η δυνατότητα επιβίωσης παρόμοιων δυτικών πλατφορμών, καθώς οι υψηλού επιπέδου αεράμυνες μεγάλης εμβέλειας, συνεχίζουν να πολλαπλασιάζονται. Τούτου λεχθέντος, οι κινεζικές ένοπλες δυνάμεις έχουν σχετικό πλεονέκτημα δράσης στην περιοχή της Ασίας-Ειρηνικού.

Το Y-9LG είναι η τελευταία πλατφόρμα εμπλοκής μεγάλης εμβέλειας που βασίζεται στο Y-8/Y-9. Σε καμία περίπτωση δεν είναι η πρώτη. Ο κινεζικός στόλος περιλαμβάνει ήδη το αεροσκάφος ηλεκτρονικών αντιμέτρων μεγάλης εμβελείας Y-8GX-3 (βασισμένο στην προηγούμενη Πλατφόρμα Y-8 Κατηγορίας ΙΙ) το οποίο αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά από την Δύση γύρω στο 2005 με το όνομα “Ποντίκι” (Mouse). Είναι γνωστό και ως Y-8G.

Η οικογένεια

Ο προφανής διάδοχος του “Ποντικιού” είναι το Y-8GX-11 (γνωστό εναλλακτικά ως Y-9G) το οποίο αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά το 2014 και βασίζεται στην πιο σύγχρονη πλατφόρμα Y-8 Κατηγορίας III, που προέρχεται από τη μετατροπή Y-9. Σύμφωνα με πληροφορίες, το Y-8GX-11 χρησιμοποιεί τεχνολογία ραντάρ ενεργής συστοιχίας για να καταστείλει τις μεταδόσεις και τις επικοινωνίες των εχθρικών ραντάρ, με τις κεραίες να στεγάζονται σε τρία μεγάλα fairing σε οβάλ και ορθογώνιο σχήμα, σε κάθε πλευρά της ατράκτου. Άλλες κεραίες είναι τοποθετημένες στο ουραίο πτερύγιο και σε ένα διακριτικό ρύγχος, ενώ υπάρχουν επίσης διάφορες κεραίες με λεπίδες τοποθετημένες κάτω από την άτρακτο, όπως και ημισφαιρικές κεραίες κάτω από τα άκρα των φτερών.

Το Y-8GX-11 έχει αναφερθεί ότι επιχειρεί κοντά στα στενά της Ταϊβάν. Όμως, τα συγκεκριμένα αεροσκάφη επιχειρούν επίσης κοντά στην Ιαπωνία και στα νησιά Spratly στη Νότια Σινική Θάλασσα. Το Y-8GX-13 (επίσης γνωστό ως Y-9Z), ένα από τα πιο σύγχρονα αεροσκάφη ειδικών αποστολών της κινεζικής Αεροπορίας και θεωρείται επίσης ότι έχει λειτουργία standoff jamming. Ωστόσο, αυτό το αεροσκάφος αναμένεται να μοιάζει με μια πλατφόρμα ηλεκτρονικού πολέμου πολλαπλών ρόλων. Άλλες αποστολές του ενδέχεται να περιλαμβάνουν ηλεκτρονική συλλογή πληροφοριών, επιτήρηση εδάφους και πιθανώς ψυχολογικό πόλεμο.

Ξεκινώντας να επιχειρεί το 2023, όπως αναφέρθηκε, το Y-8GX-13 επιχειρεί κοντά στην Ταϊβάν και στον δυτικό Ειρηνικό κοντά στην Ιαπωνία. Μόλις στο τέλος Ιουλίου, αναφέρθηκε μια περίπτωση που εισήλθε στον ιαπωνικό εναέριο χώρο, σε ένα άνευ προηγουμένου περιστατικό. Mπορεί οι συγκεκριμένες πλατφόρμες να φαίνονται απαρχαιωμένες, όμως οι δυνατότητές τους δεν πρέπει να υποτιμηθούν. Επιπλέον, δείχνουν ξεκάθαρα την εστίαση του Πεκίνου στην αποτελεσματική χρήση του ηλεκτρονικού φάσματος, έναντι οποιουδήποτε από τους πιθανούς εχθρούς του. Επίσης, είναι σαφές ότι αναπτύσσει ταχέως τις δυνατότητες παρεμβολών σε μαχητικά αεροσκάφη.

Πιθανές επιχειρήσεις ηλεκτρονικού πολέμου

Συνολικά, η Κίνα αναπτύσσει ένα ολοένα πιο ικανό και πολυεπίπεδο σύνολο δυνατοτήτων εναέριου ηλεκτρονικού πολέμου, παρόμοιο με των Αμερικανών. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην παροχή υποστήριξης από απόσταση, συμπληρώνοντας τα τακτικά αεροσκάφη που θα επιχειρούν εντός των εχθρικών θυλάκων αεράμυνας. Ταυτόχρονα, η παροχή αυτού του είδους υποστήριξης με παρεμβολές από τον αέρα, είναι μόνο μια πτυχή των δυνατοτήτων ηλεκτρονικού πολέμου που διαθέτει και αναπτύσσει η Κίνα. Άλλα συστήματα αναπτύσσονται για επίγεια και θαλάσσια μέσα, αντανακλώντας τη φύση των πιθανών πεδίων μάχης στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού.

Είναι επίσης αξιοσημείωτο ότι η πλατφόρμα Y-8/Y-9, προσφέρεται για επιχειρήσεις από πιο διάσπαρτες και λιτές βάσεις. Ήδη, τα αεροσκάφη ειδικών αποστολών με στροβιλοκινητήρες εμφανίζονται τακτικά σε ορισμένα από τα νησιωτικά φυλάκια της Κίνας και επιχειρούν τακτικά στα στενά της Ταϊβάν. Σε ό,τι αφορά την Ταϊβάν, η παροχή υποστήριξης ηλεκτρονικού πολέμου από αέρος (καθώς και από το έδαφος και τη θάλασσα) θα είναι μια βασική αποστολή σε οποιαδήποτε σημαντική κινεζική στρατιωτική επέμβαση στα στενά, ειδικά λαμβάνοντας υπόψη τις σημαντικές δυνατότητες αεράμυνας που μπορεί να δημιουργήσει η Ταϊβάν.

Αυτή η τεράστια κινεζική επένδυση στο εναέρια μέσα ISR περιλαμβάνει επίσης την AEW&C, οδηγώντας σε έναν ποικιλόμορφο και αναπτυσσόμενο στόλο. Ενώ οι ακριβείς δυνατότητες του Y-9LG παραμένουν νεφελώδεις, όπως αρμόζουν στη σκιώδη αποστολή ηλεκτρονικού πολέμου, η εμφάνισή του σε διμερή άσκηση σηματοδοτεί, όχι μόνο τη σημασία του σε μελλοντικές επιχειρήσεις, αλλά αντικατοπτρίζει επίσης την μεγάλη έμφαση που δίνει ο κινεζικός Στρατός, εν μέσω του εκσυγχρονισμού του, σε νέες-ισχυρές δυνατότητες ηλεκτρονικού πολέμου.