Τι δεν ακούσαμε στο debate του ΠΑΣΟΚ

Το σημαντικότερο ήταν πως υπήρξε, ανανέωση και σύγχρονη –όχι ξύλινη– έκφραση ανάμεσα στους υποψηφίους, με κατανόηση-επίγνωση της νέας μετα-εποχής, της τωρινής συγκυρίας και των νέων μεγάλων προβλημάτων. Γι’ αυτό είναι γόνιμη η επαφή με τη δημόσια σφαίρα και με δίκτυα, κύκλους ιδεών, ομίλους σκέψης, αλλά και με την κάθε κεντρική ή τοπική πρωτοβουλία δημόσιας διαβούλευσης ή επικοινωνίας. Άλλωστε, τι άλλο λειτουργεί ακόμα απέναντι στα κύματα μονοθεματικών και φανατικών διακινήσεων τοξικότητας και μνησικακίας που πολώνουν, ή στην ακινησία της ιδιώτευσης;

Φαίνεται όμως σαν να παραβλέπεται και να υποτιμάται η δυναμική του κοινωνικού σώματος και των αναζητήσεών του, καθώς το περιορίζουμε (ευτελίζουμε) με την καταλυτική επίδραση των ΜΜΕ στα επιφαινόμενα και τρέχοντα. Όλο αυτό καταλήγει με την παγίδευση της καθημερινότητας, της ακρίβειας και της αδυναμίας κατανάλωσης να είναι ταυτοτικό στοιχείο του νεοέλληνα μικρομεσαίου. Μπορεί τελικά η εσωτερική λειτουργία ενός σύγχρονου κόμματος να είναι η ψυχή ενός χώρου, η μήτρα αλληλοκατανόησης και συγκλίσεων, η προτεραιότητα του συλλογικού, της κοινής μοίρας, της διαρκούς αίσθησης ιστορικότητας αυτού του λαού; Μήπως η ώσμωση, ο ενεργός διάλογος με τις αναζητήσεις της κοινωνίας και κάθε πρωτοπορίας είναι η βασική λειτουργία του;

Επίσης, πέρα από κλισέ και συμπεριφορισμό, καταγράφονται στην προεκλογική αυτή περίοδο από τους υποψηφίους ουσιαστικές τάσεις ή μόνο εντάσεις και ενστάσεις απέναντι στο κυρίαρχο, το εθνικό πρόταγμα; Τι βλέπει ο καθένας ως μέλλον της χώρας και με ποια πατήματα; Οι δεξιές αποκλίσεις και τα συριζαϊκά αλληθωρίσματα, οι μεγάλες νέες-παλιές συμμαχίες, αλλά και η διεμβόλιση του περίφημου μεσαίου χώρου, προσδιορίζουν πραγματικά το βασικό ζητούμενο;

Τι σημαίνουν τέτοιες κινήσεις για το έθνος, ποια λειτουργία του κράτους επαγγέλλονται και ποια είναι η άλλη κοινωνία με συγκεκριμένη ουτοπία που προσδιορίζουν; Κάθε πρόταση διακυβέρνησης που εκφέρεται μένει σε ασφαλή στερεότυπα για τα “συμφέροντα” και το λαό. ή πραγματικά μπορεί να εμπνεύσει; Αναγνωρίζουμε σε αυτές τις προτάσεις πραγματικά διακριτές τάσεις στην ουσία του πολιτικού, στη δομή εξουσίας “από το λαό για το λαό”, ή κάνουμε λήψη του ζητούμενου καταλογίζοντας σε κάθε υποψήφιο τα προφανή παραπολιτικά;

ΠΑΣΟΚ: Η διαμάχη για τις ερωτήσεις

Οι δημοσιογράφοι δεν αναζήτησαν αυτό το εναλλακτικό σχέδιο-πρόκριμα της σοσιαλδημοκρατίας για τη σχέση κεφαλαίου-εργασίας σε μια κοινή πορεία με άλλους κανόνες ανάπτυξης της χώρας. Φάνηκε η τάση προτίμησής τους για την πλαγιοκόπηση του θέματος, προσπαθώντας να εκμαιεύσουν αδυναμίες, να αναδείξουν ελάσσονες αντιθέσεις, διάφορα ασύμβατα που γίνονται βατά, απουσίες χωρίς δικαιολογητικά, εκλεκτικές συγγένειες που πρέπει να εκβιασθούν κι ας μην προκύπτουν. Είναι θεμιτό, αλλά όχι παραγωγικό. Αλλά γιατί υπάρχει αυτή η εμμονή στον ετεροπροσδιορισμό, που τρία χρόνια διακατέχει όλα τα ΜΜΕ με το ΠΑΣΟΚ; Γιατί δεν εξετάζεται το  καταρχήν, το πλαίσιο, οι θέσεις, η ανανέωση, οι νέες θεματικές και η αντιμετώπιση, με συγχρόνους όρους, μιας ρευστής εποχής μετάβασης;

Όμως και στις μεταξύ τους ερωτήσεις, οι υποψήφιοι δεν αναζητήσαν αυτήν ακριβώς την ανάγκη ενός εναλλακτικού λόγου. Ο Δούκας έπεσε στα βράχια της ΑΟΖ, ο Κατρίνης στο βέτο και τις ερμηνείες του, ο Ανδρουλάκης στη δανειοδότηση και στα κόκκινα, ο Γερουλάνος με τις πλάκες του Μωυσή που ξέρει την αλήθεια, αλλά δεν την επικοινωνεί, η Άννα αμυνόμενη υπέρ πατρίδας δικτυωμένη ευρωπαϊκά. Όμως, καλά τα drones και η τεχνητή νοημοσύνη, αλλά από εγχώριο αραμπά; Φταίνε μόνο οι αγχωτικοί κανόνες των 90 δευτερολέπτων, ή και οι επιλεγμένα χαμηλές πτήσεις;

Η έλλειψη βάθους, γεωπολιτικής αίσθησης και αντίληψης για τη νέα διεθνή κατανομή, η πολυσθενής προσπάθεια συμμετοχής και διεκδίκησης άλλης ανάπτυξης στον νέο ανταγωνισμό του πολυκεντρισμού ήταν επίσης μια μεγάλη απουσία της αντιπαράθεσης. Η Ουκρανία και το Ισραήλ, αλλά και η άνοδος του Παγκόσμιου Νότου έδειξαν απότομα τη χρεωκοπία του οικονομισμού και της ιδιοτέλειας των μικρομέγαλων της ΕΕ, τον επαρχιωτισμό τους σε εξωτερική πολιτική και άμυνα απέναντι στην υπερδύναμη καθώς και το δικό μας απέναντι σε αυτούς.

Εξαντλείται το εγχώριο γεωπολιτικό ενδιαφέρον στην Χάγη και στα 12 μίλια ή στα Βαλκάνια και τις Πρέσπες; Η οικονομία περιορίζεται στα κόκκινα δάνεια και το δανειολόγιο ή στα υπερκέρδη τραπεζών, ολιγαρχών και ενέργειας, όταν ο διεθνής ανταγωνισμός καλπάζει; Η φορολογία είναι μέσο για μια δημιουργική σχέση κεφαλαίου-εργασίας που θα χρησιμοποιούσε στοχευμένα το Ταμείο Ανάκαμψης ως Σχέδιο Εθνικό με κοινή απόφαση για το πού και σε τί μπορεί να αλλάξει το παραγωγικό μοντέλο, με ποια εξωστρεφή επιχειρηματικότητα, δυναμική κι όχι παρασιτική, με ποια περιφερειακή παραλληλότητα.

Αντ’ αυτού επιμένουμε μόνο σε άμεσες ξένες επενδύσεις χωρίς στόχευση, με ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών εκτροχιασμένο και με το χρέος να παραμένει στα 450 δισ! Για τους νέους μας, που θα το επιβαρυνθούν διαγενεακά, επαρκούν τα προγράμματα στέγασης η προστασία με επιδόματα, με ελάχιστο μισθό και η εκτεχνίκευση του δημογραφικού; Έτσι προετοιμάζουμε το μέλλον κι αν όχι, τι άλλο διαφορετικό θα μπορούσε να ειπωθεί από τους υποψήφιους;

Συμπερασματικά, από αυτή τη χαμηλών πτήσεων επί μέρους αντιπαράθεση που είδαμε στο ντιμπέιτ δεν προκύπτει καμιά έμπνευση-έγερση, κανένα όραμα, καμιά άλλη δυνατότητα ανάπτυξης, αν δεν συνδέεται με συγκεκριμένη και διαφορετική προ-οπτική για την χώρα. Ας κοιτάξουμε ψηλότερα!