Οικονομικό όφελος από θέρμανση και μαγείρεμα με αέριο, αλλά κόβονται χρόνια ζωής

Οι συσκευές που θερμαίνουν ή μαγειρεύουν με υγραέριο κόβουν δύο χρόνια ζωής σύμφωνα με μελέτη, που αναφέρει ότι “μέτρησε” τις βλάβες που προκαλούν στην καρδιά και στους πνεύμονες όσα αποδεσμεύονται από τις καύσεις. Τα υποπροϊόντα αυτά προκαλούν και ασθματικές κρίσεις στα παιδιά, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, που την δημοσιεύει η βρετανική εφημερίδα Guardian.

«Η έκταση του προβλήματος είναι πολύ μεγαλύτερη από ό,τι πιστεύαμε», δήλωσε η επικεφαλής της μελέτης Juana María Delgado-Saborit, η οποία διευθύνει το ερευνητικό εργαστήριο περιβαλλοντικής υγείας στο Πανεπιστήμιο Jaume I στην Ισπανία. Οι ερευνητές απέδωσαν σε αυτές τις συσκευές 36.031 πρόωρους θανάτους το χρόνο στην ΕΕ και άλλους 3.928 στο Ηνωμένο Βασίλειο. Λένε ότι οι εκτιμήσεις τους είναι συντηρητικές επειδή έλαβαν υπόψη μόνο τις επιπτώσεις του διοξειδίου του αζώτου (NO 2) στην υγεία και όχι άλλων αερίων όπως το μονοξείδιο του άνθρακα και το βενζόλιο ή άλλους ρύπους.

«Ήδη και πριν από το 1978 ξέραμε ότι η ρύπανση από NO 2 είναι πολλές φορές μεγαλύτερη στις κουζίνες που χρησιμοποιούν φυσικό αέριο παρά στις ηλεκτρικές κουζίνες», δήλωσε ο Delgado-Saborit. «Αλλά μόνο τώρα είμαστε σε θέση να βάλουμε έναν αριθμό για τον αριθμό των ζωών που περικόπτονται».

Ένα στα τρία νοικοκυριά στην ΕΕ μαγειρεύει με αέριο και περισσότερο από το 60% στην Ιταλία, την Ολλανδία, τη Ρουμανία και την Ουγγαρία. Οι κουζίνες καίνε ορυκτά αέρια και εκτοξεύουν επιβλαβείς ουσίες που προκαλούν φλεγμονή στους αεραγωγούς. Η μελέτη, η οποία υποστηρίχθηκε από το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για το Κλίμα, βασίζεται σε έρευνα του 2023 που μέτρησε την ποιότητα του αέρα στα σπίτια και βρήκε ότι όσοι χρησιμοποιούσαν αέριο για μαγείρεμα είχαν τριπλάσιους ρύπους από όσου είχαν στα σπίτια τους όσοι μαγείρευαν σε ηλεκτρική κουζίνα.

Στη συνέχεια εφάρμοσαν ποσοστά κινδύνου ασθενειών, που προέρχονται από μελέτες για την εξωτερική ρύπανση με NO 2 (στους δρομους, από ΙΧ ή άλλες εστίες καύσης), για να υπολογίσουν τον αριθμό των χαμένων ζωών. «Η κύρια αβεβαιότητα είναι εάν ο κίνδυνος θανάτου που εντοπίζεται με υπαίθριο NO 2 από π.χ. την κυκλοφορία αυτοκινήτων μπορεί να εφαρμοστεί σε εσωτερικούς χώρους NO 2 από μαγείρεμα ή θέρμανση με αέριο», δήλωσε ο Steffen Loft, ειδικός στην ατμοσφαιρική ρύπανση στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα. «Αν και υπάρχει μια αβεβαιότητα ως προς αυτό, εντούτοις είναι λογικο να υποθέσουμε ότι ισχύει και κατά συνέπεια πρέπει να λάβουμε υπ΄όψιν τα αποτελέσματα της έρευνας».

Τα αποτελέσματα συμφωνούν με μια μελέτη στις ΗΠΑ τον περασμένο Μάιο, η οποία διαπίστωσε ότι οι σόμπες αερίου και προπανίου συμβάλλουν σε έως και 19.000 θανάτους ενηλίκων κάθε χρόνο. Η ΕΕ έκανε αυστηρότερους τους κανόνες της για την ποιότητα του εξωτερικού αέρα αυτόν τον μήνα, αλλά δεν έχει θέσει πρότυπα για την ποιότητα του αέρα σε εσωτερικούς χώρους. Η Ευρωπαϊκή Συμμαχία Δημόσιας Υγείας (EPHA) προέτρεψε τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να καταργήσουν σταδιακά τις κουζίνες αερίου θέτοντας όρια στις εκπομπές, προσφέροντας χρήματα για τη μετάβαση σε καθαρότερες κουζίνες και αναγκάζοντας τους κατασκευαστές να επισημαίνουν τις κουζίνες με τους κινδύνους ρύπανσης. Δεν υπάρχει αναφορά όμως για τα μέσα θέρμανσης.

«Για πάρα πολύ καιρό ήταν εύκολο να απορρίψουμε τους κινδύνους των κουζινών αερίου», είπε η Sara Bertucci από την EPHA. «Όπως τα τσιγάρα, οι άνθρωποι δεν σκέφτηκαν πολλές για τις επιπτώσεις στην υγεία – και, όπως τα τσιγάρα, οι κουζίνες υγραερίου είναι μια μικρή φωτιά που γεμίζει το σπίτι μας με ρύπανση».

Οι άνθρωποι μπορούν εν μέρει να προστατευτούν από τις αναθυμιάσεις όταν μαγειρεύουν ανοίγοντας τα παράθυρα όταν μαγειρεύουν και ενεργοποιώντας τους ανεμιστήρες εξαγωγής. Ομως δεν ισχύει το ίδιο με τις σόμπες. Είναι άγνωστο ότι όποιος χρησιμοποιεί σόμπες για θέρμανση πρέπει να ανοίγει συχνά για αερισμό τα παράθυρα, για πολλους λόγους, ένας εκ των οποίων είναι και η προστασία των πνευμόνων. Ομως άπαξ και ανοίξουν τα παράθυρα η θέρμανση χάνεται και κατά συνέπεια οι πιο πολλοί αερίζουν ελάχιστα τα σπίτια τους το χειμώνα, κι ας ξέρουν ότι τα υποπροϊόντα της καύσης είναι επικίνδυνα για την υγεία τους.