Κατά πόσο είναι τα καζίνο μέρος της ελληνικής κουλτούρας;
07/11/2024Μια βιαστική απάντηση στο ερώτημα του τίτλου είναι πως τα καζίνο αποτελούν μεγάλο και σημαντικό μέρος της παράδοσης της χώρας μας. Και οι αριθμοί θα έρθουν να επιβεβαιώσουν πανηγυρικά την παραπάνω δήλωση. Γιατί, αν κάτι έγινε έκδηλο μετά την νομοθέτηση και των διαδικτυακών σελίδων τυχερών παιχνιδιών στη χώρα μας, είναι πως το καζίνο είναι τόσο βαθιά ριζωμένο στην ελληνική κουλτούρα όσο και το στοίχημα.
Και μάλιστα, στα τελευταία νούμερα που είδαν το φως της δημοσιότητας με τις εκθέσεις των αρμοδίων φορέων, το καζίνο στο ίντερνετ συμμετέχει πλέον στα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού περισσότερο από ότι το διαδικτυακό στοίχημα. Και αυτό δεν είναι ασήμαντη υπόθεση. Πως φτάσαμε όμως ως εδώ; Πως διαμορφώθηκε η κουλτούρα του Έλληνα για τα τυχερά παιχνίδια και συγκεκριμένα για τα καζίνο; Για να γίνει καλύτερα αντιληπτό κάτι τέτοιο, θα πρέπει πρώτα να κάνουμε ένα ταξίδι στο χρόνο. Τουλάχιστον 40 χρόνια πίσω, στις δεκαετίες του 1980 και 1990, όταν η χώρα άρχισε να βγαίνει από την εσωστρέφεια και να γνωρίζει τι γίνεται στον κόσμο.
Τα καζίνο πριν την εποχή του Online Gaming
Οι σημερινοί 40άρηδες και 50άρηδες δεν είχαν σίγουρα μια επιλογή online casinos και στοιχηματικών σελίδων, όπως αυτή που είναι διαθέσιμη σήμερα. Σε αντίθεση με τα καλύτερα online casinos του τότε, το ΠΡΟΠΟ και τα λαχεία σίγουρα δεν μπορούσαν να ικανοποιήσουν την ανάγκη του κόσμου να κυνηγήσει την τύχη. Τα καζίνο, μπορεί μεν να είχαν μια αξιόλογη συλλογή από κουλοχέρηδες, δε βρίσκονταν όμως πάντα σε απόσταση που μπορεί κανείς να «πεταχτεί» για να παίξει.
Λόγω των τότε νόμων, που δεν επέτρεπαν τη δημιουργία καζίνο στον αστικό ιστό των μεγάλων πόλεων, οι Έλληνες έψαξαν διέξοδο σε λέσχες και καφενεία που άρχισαν να προσφέρουν τυχερά παιχνίδια στα κρυφά. Η άνοδος της χρήσης υπολογιστών στη χώρα, στις αρχές της δεκαετίας του 1990, έφερε και τα πρώτα τερματικά για φρουτάκια. Που προσφέρονταν φυσικά παράνομα και χωρίς ιδιαίτερο έλεγχο. Είναι όμως τέτοιο το δέσιμο του Έλληνα με τους κουλοχέρηδες που η κατάσταση αυτή δεν άργησε να γίνει κοινωνικό φαινόμενο. Συνδεδεμένο άρρηκτα με τη λαογραφία μας.
Στα κλασικά αριστουργήματα του ελληνικού κινηματογράφου των δεκαετιών 1970, 1980 και 1990, τα καζίνο έχουν εξέχοντα ρόλο στο σενάριο και τις αναφορές των πρωταγωνιστών. Με πολλές από αυτές να δίνουν στο τζόγο μια σχεδόν μυθική μορφή. Πριν ξεκινήσουν οι πιέσεις από κυβερνήσεις και αδειοδοτημένα καζίνο για πάταξη των παρανόμων δραστηριοτήτων του είδους. Μια μεταστροφή που, όπως είναι φυσιολογικό, θα διαρκούσε δεκαετίες. Καθώς ο Έλληνας φαίνεται πως λάτρευε να παίζει σε πιο κλειστούς κύκλους, στα πίσω δωμάτια καφενείων και σε λέσχες. Ενώ ακόμα και η κουβέντα για τζόγο με άτομα που δεν ανήκαν στον ίδιο χώρο αντιμετωπίζονταν ως ταμπού. Κατάφεραν όμως να αντέξουν στο χρόνο και να χαλκεύσουν μια κουλτούρα που παρόμοιά της συναντάται σε πολύ λίγες χώρες του κόσμου.
Συμμετοχή των καζίνο στα έσοδα του κράτους από τα τυχερά παιχνίδια
Διαχρονικά τα καζίνο συμμετείχαν μόνο μερικώς στα έσοδα του κράτους. Καθώς τα επίγεια καζίνο πλήρωναν φόρους στο δημόσιο και προσέφεραν θέσεις εργασίας, οι δραστηριότητες με τα παράνομα φρουτάκια στερούσαν από τον προϋπολογισμό της κυβέρνησης αρκετά εκατομμύρια ευρώ. Το μεγάλο στοίχημα των κυβερνήσεων μετά το 2000, και την άνθιση του online gaming στη χώρα, ήταν να περιορίσουν τις λέσχες και τα καφενεία με τα φρουτάκια, προς όφελος ενός αδειοδοτημένου καθεστώτος. Ενός που θα σέβεται τον παίκτη, προσφέροντας εξαιρετικές υπηρεσίες, χιλιάδες επιλογές και δίκαιους όρους. Και από την άλλη να βάλει χρήματα στα ταμεία του κράτους. Κάτι που ο παράνομος τζόγος δεν μπορούσε να εγγυηθεί. Και που για δεκαετίες δεν έπαιρνε αυτό που όφειλε από τις δραστηριότητες της συγκεκριμένης κατηγορίας.
Η μετάβαση αυτή, μπορεί να μη συνετελέστη ταχέως, όμως, 20 χρόνια μετά, τα αποτελέσματά της είναι εντυπωσιακά. Πάνω από 500 εκατ. ευρώ κατατίθενται ετησίως στα ταμείου του κράτους, από τους υπολογισμούς των φόρων των αδειοδοτημένων παρόχων τυχερών παιχνιδιών στη χώρα μας. Το κυριότερο είναι πως επετεύχθη μια αλλαγή στην κουλτούρα των καζίνο στην Ελλάδα, χωρίς αυτή να καταργηθεί εντελώς. Και αυτή ήταν η μεγαλύτερη δυσκολία. Να πειστούν οι Έλληνες να παίξουν νόμιμα, κατανοώντας ταυτόχρονα πως αυτό θα είναι προς όφελός τους. Γιατί μπορεί μεν να φορολογούνται κλιμακωτά ως και 20% για τα κέρδη τους, έχουν όμως το εχέγγυο του Ελληνικού δημοσίου σε περίπτωση που ένα καζίνο κλείσει ή αρνηθεί να πληρώσει τον παίκτη.
Είναι αρκετά πιθανό, η αλλαγή που συντελέστηκε στο χώρο την τελευταία δεκαετία, και ειδικά μετά το 2021, να είναι η τελευταία μεγάλη αλλαγή στη βιομηχανία. Καθώς πλέον όλα τα κομμάτια του παζλ έχουν μπει στη θέση τους και όλες οι πλευρές – παίκτες, καζίνο και κράτος – έχουν αντιληφθεί τα αμοιβαία οφέλη της τρέχουσας κατάστασης.