Οι αθέατοι που ελέγχουν την αμερικανική πολεμική βιομηχανία

Οι ενδελεχείς αναλύσεις που εστιάζονται στην πολιτική και οικονομική ισχύ, όπως και στην δυναμική επιρροή των πέντε μεγαλύτερων κατασκευαστών οπλικών συστημάτων, παρουσιάζουν τα αστρονομικά ποσά που δαπανώνται επί σειρά ετών στον αποκαλούμενο “Πόλεμο κατά Τρόμου”, αλλά και στις συγκρούσεις στην Ουκρανία και στην Μέση Ανατολή. Lockheed Martin, Boeing, Raytheon, Northrop Grumman, General Dynamics, αποκομίζουν τεράστια κέρδη χάρη στο γεγονός ότι αναλαμβάνουν συμβόλαια με απευθείας ανάθεση από το Πεντάγωνο, χωρίς να προηγηθούν διαγωνισμοί.

Πολλοί υποθέτουν ότι διευκολύνονται από ομάδες πίεσης (lobbying), από τον προσεταιρισμό υψηλόβαθμων αξιωματούχων του υπουργείου Άμυνας  και από τις γενναίες χρηματοδοτήσεις πολιτικών και από τις δύο μεγάλες παρατάξεις των ΗΠΑ. Ελάχιστοι αναφέρονται στους ομίλους που λυμαίνονται τους προϋπολογισμούς του υπουργείου Άμυνας, όπως λόγου χάρη της Transdigm, που προμηθεύει ανταλλακτικά στις ένοπλες δυνάμεις, με χρεώσεις τετραπλάσιες σε σχέση με τις τιμές της αγοράς.

Το υπουργείο αποτυγχάνει για έκτο συνεχές έτος το 2023, να τηρήσει τον προϋπολογισμό του και να δικαιολογήσει αμυντικές δαπάνες που υπερβαίνουν το 50% του συνόλου, δηλαδή για περισσότερα από τρία τρισεκατομμύρια δολάρια στην πενταετία. Σύμφωνα με μεγάλη έρευνα του τηλεοπτικού δικτύου CBS, οι προμηθευτές του υπουργείου Άμυνας προβαίνουν σε υπερχρεώσεις της τάξης του 40% έως και 50%, ενώ και το Γραφείο του Γενικού Επιθεωρητή του υπουργείου διαπιστώνει υπερχρεώσεις που φθάνουν ακόμα και το 4.000%!

Ενοχλητικές λεπτομέρειες στον έλεγχο της αμυντικής βιομηχανίας

Το 2024, το υπουργείο απαιτεί 886 δισεκατομμύρια δολάρια, το μεγαλύτερο ιστορικά ποσόν δαπανών, ενώ υπάρχουν και δαπάνες στην ζώνη του λυκόφωτος για την Ουκρανία, πέραν των όσων ανακοινώνονται επίσημα. Από την Διοίκηση Κοινωνικής Ασφάλισης διοχετεύονται $4,5 εκατομμύρια προς την κυβέρνηση του Κιέβου και από την Αμερικανική Υπηρεσία Διεθνούς Ανάπτυξης (United States Agency for International Development-USAID) επιπλέον $4,5 δισεκατομμύρια για την εξυπηρέτηση του ουκρανικού χρέους, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου κατέχει ο γνωστός όμιλος επενδύσεων της BlackRock. Τα ποσά αντιστοιχούν σε χρέωση επιπλέον $30 ανά πολίτη, όταν οι 4 στους 10 Αμερικανούς δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να αντιμετωπίσουν έκτακτες ανάγκες της τάξης των $400.

Πάντως οι αναλύσεις παραλείπουν την ζωτική λεπτομέρεια της συμμετοχής των έξι μεγαλύτερων ομίλων επενδυτικών κεφαλαίων στο μετοχικό κεφάλαιο των εταιρειών κατασκευής οπλικών συστημάτων με την ιδιότητα των θεσμικών επενδυτών. Η Vanguard και η BlackRock, αποτελούν τους κορυφαίους επενδυτές στο πεδίο των εξοπλισμών, ακολουθούμενες από την τρίτη σε επενδύσεις State Street.

Παράλληλα η Capital Group Companies, η Newport Trust, η Fidelity Management & Research-FMRC LLC, η T Rowe Price και η Bank Of America, αποτελούν τους μεγαλύτερους θεσμικούς επενδυτές των δύο μεγαλύτερων κατασκευαστών οπλικών συστημάτων. Ειδικότερα η  Fidelity Management & Research-FMRC LLC ελέγχει το 4% της Raytheon και το 6% της Northrop Grumman, η T ROWE PRICE το 7% της Boeing και το 4% της Northrop Grumman, ενώ η Bank Of America κατέχει το 4% της Lockheed Martin και το 3% της Raytheon.

Ποιοι ελέγχουν τα ποσοστά Boeing και Lockheed Martin

Συγκεντρωτικά οι “Τρείς Μεγάλοι”, ήτοι οι BlackRock, State Street και Vanguard, μαζί με τους ακόμα τρείς προαναφερόμενους θεσμικούς επενδυτές, κατέχουν το 47% της Lockheed Martin, το 37% της Boeing, το 34% της Raytheon, το 39% της Northrop Grumman και το 26% της General Dynamics.

Οι συμμετοχές αφορούν μόνον στο σύνολο των κοινών μετοχών με δικαίωμα ψήφου και δεν συμπεριλαμβάνουν συμμετοχές θυγατρικών τους ή μερικά ελεγχόμενων άλλων εταιρειών επενδύσεων χαρτοφυλακίου και επενδυτικών κεφαλαίων. Αναμφίβολα τα γιγαντιαία επενδυτικά σχήματα εφαρμόζουν εναρμονισμένη πρακτική στις γενικές συνελεύσεις των μετόχων, πιέζοντας τα διοικητικά συμβούλια να υιοθετούν τις προθέσεις τους.

Στην λήξη του πρώτου εξαμήνου του τρέχοντος έτους η Vanguard Group εμφανίζει υπό διαχείριση 9,3 τρισεκατομμύρια δολάρια, η BlackRock $10,5 τρισεκατομμύρια και η State Street Corporation $4,7 τρισεκατομμύρια, ενώ διατηρεί μέσω υπηρεσιών θεματοφυλακής 46,8 τρισεκατομμύρια δολάρια. Τα συγκεκριμένα κεφάλαια ανέρχονται συνολικά σε 24,50 τρισεκατομμύρια δολάρια, αντιστοιχώντας στο 83,5% του ονομαστικού ΑΕΠ των ΗΠΑ ($29,35 τρισεκατομμύρια), με τον συγκεντρωτισμό της χρηματοοικονομικής ισχύος να εγκυμονεί πρωτοφανείς κινδύνους, αλλά κατά τα φαινόμενα δεν προβληματίζεται κανείς.

Μετά την σαρωτική νίκη του Ντόναλντ Τραμπ πάντως, ο Έλον Μασκ καταφέρεται εναντίον των πολεμοκάπηλων κερδοσκόπων, αν και παραμένει ζητούμενο το ποιους πραγματικά εννοεί.