Η ΕΥΠ δημοσιεύει απόρρητα έγγραφα για το Κυπριακό
13/11/2024Για πρώτη φορά μετά τα τραγικά γεγονότα του 1974, η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ)αποφασίζει την δημοσίευση αποχαρακτηρισμένου υλικού από το αρχείο της, το οποίο σχετίζεται με το χουντικό πραξικόπημα Σαμψών-Ιωαννίδη κατά του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου και την τουρκική εισβολή του “Αττίλα”.
Πρόκειται για 58 δελτία που συνέταξαν τα αρμόδια στελέχη της τότε Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (ΚΥΠ) για τους δύο μήνες του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής, με αφορμή τη συμπλήρωση 50 ετών από την τραγωδία της Κύπρου.
Τα έγγραφα καλύπτουν την περίοδο από τον Ιούλιο μέχρι και τον Αύγουστο του 1974 και λειτουργούν ως ημερολόγιο των σημαντικών εξελίξεων εκείνης της ταραγμένης περιόδου. Αν και καταγράφουν τις πληροφορίες που συλλέχθηκαν από την υπηρεσία, τα έγγραφα δεν αναφέρονται σε δράσεις της ΕΥΠ, αλλά σε δραστηριότητες τρίτων.
Ο αποχαρακτηρισμός των αρχείων έγινε σύμφωνα με τη βασική προϋπόθεση ότι έχουν περάσει 50 χρόνια από τη σύνταξή τους, κάτι που συμβαδίζει με τη νομοθεσία.
Ο διοικητής της ΕΥΠ, κ. Θεμιστοκλής Δεμίρης, επισήμανε σε δήλωσή του ότι τα 50 χρόνια που πέρασαν επιτρέπουν πλέον την ανασκόπηση αυτής της ιστορικής περιόδου, τονίζοντας την αξία της εθνικής και υπηρεσιακής αυτογνωσίας για την κατανόηση των γεγονότων και της πορείας της χώρας.
Το σχετικό δελτίο τύπου της ΕΥΠ
Σε μία προσπάθεια να συμβάλλει στην καλύτερη κατανόηση των εξελίξεων και συνθηκών του πραξικοπήματος κατά του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου και της τουρκικής εισβολής, η ΕΥΠ με τη συμπλήρωση 50 χρόνων από την τραγωδία της Κύπρου, δίνει στη δημοσιότητα τα 58 δελτία που συνέταξαν τους δύο αυτούς δραματικούς μήνες, τα αρμόδια στελέχη της ΚΥΠ, όπως τότε ονομαζόταν η υπηρεσία.
Πρόκειται ουσιαστικά για ένα ημερολόγιο εξελίξεων μιας τραυματικής περιόδου της ιστορίας του ελληνισμού, όπως καταγράφηκαν στη βάση των πληροφοριών της Υπηρεσίας τότε, το οποίο πλέον είναι στη διάθεση των ιστορικών, αλλά και κάθε ενδιαφερομένου, για μελέτη, άντληση στοιχείων και εξαγωγή συμπερασμάτων. Και που ακόμα και η απλή ανάγνωσή του, παρά τη χρονική απόσταση που έχει μεσολαβήσει, σε πολλά σημεία εντυπωσιάζει αλλά και προκαλεί έντονα συναισθήματα.
Παρουσιάζοντας με ειδικό του μήνυμα την πρωτοβουλία αυτή ο Διοικητής της ΕΥΠ κ. Θεμιστοκλής Δεμίρης τονίζει ότι τα 50 χρόνια που πέρασαν από τότε, «αν δεν επιβάλλουν, σίγουρα επιτρέπουν να κοιτάξεις πίσω σε μία άσκηση εθνικής και η υπηρεσιακής αυτογνωσίας.
Από την πλευρά του ο καθηγητής του ΕΚΠΑ κ. Ευάνθης Χατζηβασιλείου στο δικό του σημείωμα με το οποίο επιχειρεί μια πρώτη αποτίμηση του υλικού, χαρακτηρίζει κρίσιμης σημασίας το υλικό, τονίζοντας ότι, συνδυαζόμενο με τις άλλες διαθέσιμες πηγές, θα συμβάλλει στην προσπάθεια συγκρότησης μιας συνολικής εικόνας των καθοριστικών εκείνων γεγονότων.
Σημειώνεται ότι είναι η πρώτη φορά που η ΕΥΠ αποχαρακτηρίζει αρχειακό της υλικό εφαρμόζοντας φυσικά τις διαδικασίες που προβλέπει σχετική νομοθεσία. Σύμφωνα δε με το Διοικητή της υπάρχει πρόθεση να υπάρξουν αντίστοιχες πρωτοβουλίες που θα δώσουν την ευκαιρία να συνεκτιμηθεί η οπτική γωνία της Υπηρεσίας με τα τότε χαρακτηριστικά της, στη μελέτη ακόμα και ιδιαίτερα ευαίσθητων περιόδων της ιστορίας μας.
Το πλήρες μήνυμα του Διοικητή, το σημείωμα του καθηγητή κ. Χατζηβασιλείου και το σύνολο των 58 πληροφοριακών δελτίων της περιόδου Ιουλίου Αυγούστου 1974 είναι διαθέσιμα στους συνδέσμους που ακολουθούν.
“Η ΕΥΠ ΔΙΝΕΙ ΣΤΗ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑ ΤΑ ΔΕΛΤΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΤΗΣ ΚΥΠ ΓΙΑ ΚΥΠΡΟ ΙΟΥΛΙΟ – ΑΥΓΟΥΣΤΟ 1974”- Παρουσίαση της πρωτοβουλίας από τον Διοικητή, είναι διαθέσιμη εδώ.
“Τα Δελτία Πληροφοριών της ΚΥΠ για Κύπρο και Τουρκία, Ιούλιος-Αύγουστος 1974” κείμενο του κ. Ευάνθη Χατζηβασιλείου, Καθηγητή Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, γενικού γραμματέα του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, είναι διαθέσιμο εδώ.
Διαβάστε τα αρχείο εδώ