Ευνοούν οι διεθνείς συνθήκες μία λύση του Κυπριακού;
14/11/2024Στο περιθώριο των εργασιών της 29ης Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή, που έγινε στο Μπακού, την πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν, έχουμε ειδήσεις, που επιβεβαιώνουν την κινητικότητα και την προσπάθεια χάραξης μιας ρεαλιστικής πορείας επίλυσης του Κυπριακού.
Έχουμε συναντήσεις, του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη, με τον Υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν και με τον Γ.Γ. του Οργανισμού Η.Ε. Αντόνιο Γκουτέρες.
Ο ΓΓ των Ηνωμ. Εθνών ενημέρωσε τον Πρόεδρο της Κύπρου, ότι προχωρά ο σχεδιασμός για σύγκληση διευρυμένης συνάντησης και ότι έχει λάβει σύμφωνη γνώμη από όλα τα μέρη. Εδώ η λέξη κλειδί είναι Διευρυμένη συνάντηση. Ποιοι έχουν συμφωνήσει να μετέχουν;
Ιστορικό προηγούμενο αποτελεί η διάσκεψη για το Κυπριακό που είχε πραγματοποιηθεί το 2017 στο Κραν Μοντάνα της Ελβετίας.
Επομένως , μπορούμε να συμπεράνουμε ότι θα συμμετέχουν οι δύο ηγέτες της Κύπρου, ελληνοκύπριος και Τουρκοκύπριος, οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις, Ελλάδα, Τουρκία και Βρετανία και τα Ηνωμένα Έθνη, ενώ ως παρατηρητής θα κληθεί και η Ε.Ε. .
Ωστόσο, υπενθυμίζουμε ότι, όταν η συζήτηση άγγιξε την ουσία του Κυπριακού, τότε, οι μετέχοντες της διευρυμένης… σκόρπισαν και έτσι η συνάντηση στο Κραν Μοντάνα έληξε άδοξα.
Η απόσταση των δύο πλευρών στο Κυπριακό
Αιτία, οι βασικές θέσεις των δύο πλευρών για το Κυπριακό: Η ελληνική και ελληνοκυπριακή, όπως τόνισε ο ΥΠΕΞ Γ. Γεραπετρίτης: «Η διαιώνιση του σημερινού status quo και η δημιουργία δύο κρατών δεν αποτελούν αποδεκτές λύσεις του Κυπριακού». Δηλαδή προτείνεται, δικοινοτική διζωνική Ομοσπονδία, με την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων κατοχής από το Νησί και την ανατροπή των κατοχικών δεδομένων. Επίλυση του Κυπριακού, στη βάση των ψηφισμάτων και αποφάσεων του Σ.Α. του ΟΗΕ και του ευρωπαϊκού νομικού κεκτημένου.
Και η πλευρά της Τουρκίας, σύμφωνα με τον τούρκο ΥΠΕΞ: «Δεν υπάρχει περίπτωση ΕΝΩΣΗΣ της Κύπρου. Υπάρχουν δύο ξεχωριστοί λαοί και δύο ξεχωριστά κράτη στη Κύπρο, που μπορούν να ζήσουν δίπλα δίπλα με συνεργασία, ως γείτονες». Δηλαδή, η Τουρκία προτείνει, συνομοσπονδία δυο κυρίαρχων κρατικών οντοτήτων, που θα προκύψει με την διάλυση της κρατικής υπόστασης της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Είναι δυο εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις, που δεν είναι ορατό, επι του παρόντος τουλάχιστον, το αφετηριακό σημείο σύγκλισης, της πορείας προς επίλυση του Κυπριακού, που θα εξασφαλίζει μια λύση βιώσιμη και λειτουργική…
Και ασφαλώς , οι διαβουλεύσεις στην διευρυμένη συνάντηση για το Κυπριακό, δεν μπορεί να είναι αποστασιοποιημένες από τις γεωπολιτικές και στρατιωτικού χαρακτήρα εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.
Ο πόλεμος του Ισραήλ με Χαμάς, Λίβανο, Σύρια, Ιράν, Υεμένη, η ενεργός ανάμειξη των ΗΠΑ στο πλευρό του Ισραήλ, οι αμυντικές συμφωνίες Ισραήλ – Ελλάδας Κύπρου, η αντιπαλότητα της Τουρκίας με το Ισραήλ και οι προβληματικές αμερικανο-τουρκικές σχέσεις, θα έχουν επιδραστικό χαρακτήρα στις συζητήσεις για το Κυπριακό.
Η προοπτική μετατροπής της Κύπρου, μέσω συνομοσπονδίας, σε τουρκικό προτεκτοράτο, όπως σχεδιάζει η Άγκυρα και είχε επισημάνει ο πρώην πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, δεν φαίνεται, στην παρούσα διεθνοπολιτική συγκυρία, να εξυπηρετεί τα αμερικανικά στρατηγικά συμφέροντα στην περιοχή. Το Κυπριακό, στο πλαίσιο των ευρύτερων διπλωματικών πρωτοβουλιών, θα ιδωθεί ως ισχυρή παραμετρική συνιστώσα της πολυεπίπεδης κρίσης στην Ανατολική Μεσόγειο και Μέση Ανατολή, κυρίως λόγω της δεσπόζουσας γεωγραφικής θέσης της Μεγαλονήσου, ιδιαιτέρως αναβαθμισμένη ως βάση εφορμήσεως συμμαχικών μαχητικών αεροσκαφών, αλλά και λόγω ενεργειακού κόμβου και υποθαλάσσιου ορυκτού πλούτου.
Νέα δυναμική
Άρα, το Κυπριακό και η επίλυσή του, ως γεωπολιτική εκκρεμότητα, αποκτούν μια νέα δυναμική, συμβατή προς τη διεθνή νομιμότητα. Και η Κυπριακή Δημοκρατία προνομιακή σχέση με την Δυτική Συμμαχία και τις Στρατηγικές της προτεραιότητες στην περιοχή. Και ίσως η συγκυρία γίνεται πάροχος ελπίδων για «δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού». Οι όροι , φυσικά, υποκείμενοι στη σχετικότητα της δυτικής διπλωματικής φρασεολογίας και πρακτικής, που ενίοτε απέχει της ουσίας και δη κατά κυριολεξίαν και συναφώς και των προσδοκιών της ελλαδικής και ελληνοκυπριακής εξωτερικής πολιτικής, καθότι αυτές είναι πλήρως εξαρτημένες και προσαρμοσμένες στις αμερικανικές προτεραιότητες και ανεξάρτητα αν η κυβέρνηση των ΗΠΑ είναι των Ρεπουμπλικάνων ή των Δημοκρατικών κατ΄ ευφημισμό, που λέει ο λόγος…