Αντιδράσεις της αντιπολίτευσης στην παραίτηση του Α’ Γενικού Διευθυντή από το ΥΠΕΞ

Την παραίτησή του με έμμεση πλην σαφή καταγγελία για τον χειρισμό από την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΞ υπέβαλε ο Α’ Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου, πρέσβης Ρούσσος Κούνδουρος, ο οποίος είναι επικεφαλής όλων των πολιτικών διευθύνσεων. Στην παραίτηση του αναφέρεται με ανακοίνωση του ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, υποστηρίζοντας ότι «συνιστά δυσοίωνη όσο και αποκαλυπτική εξέλιξη. Φέρνει στο φως ένα ακόμη σοβαρό θεσμικό και υπηρεσιακό ατόπημα της κυβέρνησης που εντάσσεται στη γενικότερη, επικίνδυνη πρακτική της, αυτή της μυστικής διπλωματίας».

Ακολούθως το τμήμα Εξωτερικής Πολιτικής του κόμματος, αναφέρει: «Ο κ Κούνδουρος επικαλείται την μη συμπερίληψη του τόσο στην εθνική αντιπροσωπεία που συμμετείχε στη συνάντηση Γεραπετρίτη – Φιντάν όσο και στην προετοιμασία της, ενώ καταγγέλλει ότι δεν δόθηκε συνέχεια σε σειρά εισηγήσεών του για τις ελληνοτουρκικές και ευρωτουρκικές σχέσεις. Παράλληλα σημειώνει τόσο την έλλειψη ενημέρωσης όσο και συζήτησης για αυτά και άλλα μείζονα θέματα συναρμοδιότητάς του.

Το περιστατικό αυτό, αποτελεί μια ακόμη ένδειξη της ΙΧ διπλωματίας που ασκεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη: Κατηγορείται ευθέως ότι αποκλείει καθ’ ύλην αρμόδια υπηρεσιακά στελέχη και αγνοεί την άποψή τους, στο πλαίσιο της αδιαφανούς εξωτερικής πολιτικής της. Το θλιβερό αυτό φαινόμενο της απαξίωσης των Ελλήνων και Ελληνίδων διπλωματών, έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις εξαγγελίες της Νέας Δημοκρατίας περί αξιοκρατίας, αλλά και του περιβόητου επιτελικού κράτους του οποίου ο κ Γεραπετρίτης είναι, μάλιστα, αρχιτέκτονας.
Αναμένουμε την άμεση ενημέρωση του Υπουργού Εξωτερικών ως προς τους ουσιαστικούς λόγους της παραίτησης ενός εκ των κορυφαίων υπηρεσιακών παραγόντων του Υπουργείου Εξωτερικών».

«Kρίσιμα ερωτήματα, που πρέπει να απαντηθούν άμεσα και επίσημα και όχι μέσω “διπλωματικών πηγών”, θεωρεί το ΠΑΣΟΚ ότι εγείρει η παραίτηση του ου Α’ Γενικού Διευθυντή του υπουργείου Εξωτερικών. Ακολούθως ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος και υπεύθυνος του τομέα Εξωτερικών του ΠΑΣΟΚ, Δημήτρης Μαντζος έρωτα: «Είναι ακριβές ότι δεν ελήφθησαν υπόψη οι απόψεις του; Γενικότερα, η προετοιμασία, η χάραξη και υλοποίηση της εξωτερικής πολιτικής από την κυβέρνηση -ιδίως στο πεδίο των ελληνοτουρκικών σχέσεων- δίνει ουσιαστικό ρόλο και λόγο στους έμπειρους διπλωμάτες μας ή συντελούνται ερήμην της Διπλωματικής Υπηρεσίας και εν αγνοία -καθώς φαίνεται- των αρμόδιων διευθύνσεων του υπουργείου, που οφείλουν να εγγυώνται τη συνέχεια της στρατηγικής, του τρόπου διαπραγμάτευσης και της εθνικής γραμμής;

Το, δε, γεγονός της επικείμενης αφυπηρέτησης του παραιτηθέντος Πρέσβη, ουδόλως αλλάζει την ουσία των ισχυρισμών του. Άλλωστε, η θητεία του είχε ήδη παραταθεί, καθώς ο ίδιος είχε επιλεγεί να ασκήσει τα καθήκοντα από τα οποία χθες αποχώρησε. Επομένως, ανακύπτει το εύλογο ερώτημα: Ποιος μετέβαλε άποψη; Ο Πρέσβης ή η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου;

Ήταν εξαρχής μια κακή επιλογή -στην οποία μάλιστα είχε ανανεωθεί η εμπιστοσύνη- ή υπήρξε αλλαγή πλεύσης στην ακολουθούμενη πολιτική, γεγονός, που οδήγησε στην παραίτηση; Ήταν σε γνώση του Πρωθυπουργού η σοβαρή διάσταση μεταξύ ανώτατων υπηρεσιακών παραγόντων και της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Εξωτερικών για την ακολουθούμενη πολιτική στις ελληνοτουρκικές σχέσεις;».

Τί καταγγέλλει ο πρέσβης

Στην επιστολή παραίτησής του, ο κ. Κούνδουρος σημειώνει ότι δεν κλήθηκε να συμμετάσχει στη συνάντηση των ΥΠΕΞ Γιώργου Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν, που πραγματοποιήθηκε στις 8 Νοεμβρίου στην Αθήνα, σε αντίθεση με τη σύνθεση της τουρκικής αντιπροσωπείας. Επιπλέον, επισημαίνει ότι στον χειρισμό αγνοήθηκαν από την πολιτική ηγεσία σημαντικά ζητήματα που είχε θέσει γραπτώς πριν από τη συνάντηση της 8ης Νοεμβρίου.

Αν και η επιστολή αποφεύγει να αναφέρει συγκεκριμένα τις διαφωνίες, περιοριζόμενος στο να παραπέμψει στην επίσημη αλληλογραφία με τον υπουργό Γιώργο Γεραπετρίτη και την υφυπουργό Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, είναι σαφές πως θεώρησε την πολιτική των δύο στα ελληνοτουρκικά ως σοβαρή απόκλιση από την υπεράσπιση των εθνικών συμφερόντων.

Ο κ. Κούνδουρος στην επιστολή του αναφέρει ότι παραλείφθηκε από τις συσκέψεις προετοιμασίας της συνάντησης και «ως προς την εξέλιξη των σχέσεων Ελλάδας- Τουρκίας, σημειωτέον, απόψεις του υπογράφοντος υπεβλήθηκαν εκ καθήκοντος εγγράφως, πριν από την ανωτέρω συνάντηση». Προσθέτει ότι «δεν εθόθη συνέχεια σε σειρά σοβαρών, κατά κρίση υπογράφοντος, ζητημάτων ελληνοτουρκικών και ευρωτουρκικών σχέσεων, οποία υποβλήθηκαν εγγράφως».

Σε άλλο σημείο ο παραιτηθείς διπλωμάτης καταλογίζει στην ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών έλλειψη ενημέρωσής του ως προς τους χειρισμούς ή της διαμόρφωσης πλαισίου επί άλλων σημαντικών ζητημάτων που αφορούσαν ευθέως την Α’ Γενική Διεύθυνση του υπουργείου. Ετσι, καταλήγει ότι με αυτά τα δεδομένα καθίσταται προβληματική η άσκηση των καθηκόντων του Α’ Γενικού Διευθυντή «περιλαμβανομένης και της επικοινωνίας με ομολόγους μου τρίτων χωρών, οι οποίοι υποβάλλουν ευλόγως ερωτήσεις για το ένα ή το άλλο ζήτημα».

Κυβερνητική διαρροή για το ΥΠΕΞ

Η κυβέρνηση, μέσω διαρροών στο ΑΠΕ, προσπαθεί να υποβαθμίσει τη σοβαρότητα της παραίτησης και των λόγων που την προκάλεσαν, αποδίδοντας την ουσιαστικά σε προσωπικούς λόγους. Σύμφωνα με το ΑΠΕ, λοιπόν, «διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι  ο κ. Ρούσσος ως υπηρεσιακός προϊστάμενος των πολιτικών διευθύνσεων του υπουργείου, είχε την επίβλεψη της λειτουργίας τους και ήταν σε συνεχή επικοινωνία με την πολιτική ηγεσία για τη διαμόρφωση της εξωτερικής πολιτικής».

Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι ο κ. Κούνδουρος αφυπηρετεί σε ένα μήνα, και σημειώνουν ότι «η εμπιστοσύνη της παρούσας πολιτικής ηγεσίας στο πρόσωπό του καταδείχτηκε από την παράταση που έλαβε, για ένα χρόνο, από τον ίδιο τον υπουργό Εξωτερικών, κ. Γ. Γεραπετρίτη για την άσκηση των καθηκόντων του, παρά τη συμπλήρωση του ορίου συνταξιοδότησης». Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές που επικαλείται το ΑΠΕ «ενόψει της συνταξιοδότησής του, λόγω της συμπλήρωσης του εκ του Συντάγματος ανώτατου ηλικιακού ορίου στα τέλη του 2024, είχε δρομολογηθεί η αντικατάστασή του από το νυν διευθυντή της διεύθυνσης Ελληνοτουρκικών, ο οποίος και συμμετείχε στην τελευταία συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών και του Τούρκου ομολόγου του, ενόψει της προετοιμασίας του ΑΣΣ Ελλάδας-Τουρκίας τον ερχόμενο Ιανουάριο».

Οι ίδιες πηγές καταλήγουν: «Στις διευρυμένες συνομιλίες των αντιπροσωπειών που πραγματοποιήθηκαν κατά τη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας-Τουρκίας της 8ης Νοεμβρίου, δεν συμμετείχε ο ομόλογός του. Μέχρι τη συνάντηση αυτή, ο Πολιτικός Διευθυντής συμμετείχε στο σύνολο των συναντήσεων του ελληνοτουρκικού πολιτικού διαλόγου». Είναι αξιοσημείωτο, πάντως, πως οι διπλωματικές πηγές, τις οποίες επικαλείται το ΑΠΕ και οι οποίες προφανώς απηχούν την θέση της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΞ αποφεύγουν επιμελώς να αναφερθούν στις διαφωνίες, στις οποίες αναφέρεται ο παραιτηθείς πρέσβης.