Η λογική της κατηφόρας είναι ο πάτος για τα κόμματα της Κύπρου

Η πρόσφατη δημοσκόπηση του τηλεοπτικού σταθμού “Άλφα”, την οποία διενήργησε η εταιρεία Rai Consultants , επιβεβαίωσε το προφανές. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι τα κόμματα συρρικνώνονται. Αυτό δεν είναι τωρινό, αλλά συνεχίζεται η μείωση της επιρροής ενώ ταυτόχρονα είναι πρόδηλο ότι αναζητείται από την κοινωνία το καινούργιο.

Και μπορεί στις ευρωεκλογές το «καινούργιο» να ανέδειξε με ψηλά ποσοστά τον κ. Φειδία Παναγιώτου (εδώ ισχύει το «άνθρακες ο θησαυρός» ή «δεν ήξερες ας πρόσεχες»), αλλά, όπως προκύπτει ευθέως από την έρευνα, οι πολίτες αναζητούν μια άλλη επιλογή. Κι αυτό επιβεβαιώνεται και από την αυθόρμητη απάντηση, χωρίς να ήταν στις επιλογές της έρευνας, για τον Οδυσσέα Μιχαηλίδη.

Πλην του ΕΛΑΜ, τα υπόλοιπα κόμματα έχουν πάθει εκλογική καθίζηση. Κι αυτό είναι μια πορεία σε εξέλιξη και χωρίς φρένα. Και αντί να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα, κάποια στελέχη κομμάτων κουνάνε και το δάκτυλο, επιβεβαιώνοντας πως δεν έχουν πάρει το μήνυμα. Το μήνυμα που έχει σταλεί και στις προεδρικές αλλά και στις ευρωεκλογές.

Κόμματα χωρίς ιδεολογία

Από τη δημοσκόπηση προκύπτει ότι οι περισσότεροι πολίτες, οι οποίοι συμμετείχαν στην έρευνα, αυτοπροσδιορίζονται ιδεoλογικά γύρω από το κέντρο. Αυτό, όπως εξηγήθηκε και φάνηκε από τις κάρτες, δεν σημαίνει ότι στηρίζουν κόμματα που θεωρούνται ή δηλώνουν κεντρώα. Αλλά προφανώς είναι μια απάντηση- απόρριψης των άκρων, χωρίς να τα αξιολογούν με πολιτικούς και ιδεολογικούς όρους. Ο αυτοπροσδιορισμός αυτός των πολιτών δεν σημαίνει ότι έχουν πεθάνει οι ιδεολογίες, που προφανώς εκφράζονται μέσα στα νέα δεδομένα και αντιλήψεις στη βάση των καινούργιων δεδομένων. Αυτό που εκφράζεται είναι στάση των πολιτών έναντι των κομμάτων, τα οποία υπό τη σημερινή τους μορφή έχουν φθάσει στο τέλος τους. Ολοκλήρωσαν τον κύκλο τους.

Ο ιδεολογικός αυτοπροσδιορισμός καθορίζεται με βάση την οπτική που αντιμετωπίζονται διάφορα ζητήματα στη ζωή, αλλά και τις πραγματικότητες της καθημερινότητας. Το πώς αντιμετωπίζεται, για παράδειγμα, η ακρίβεια, που είναι για όλους αλλά δεν επηρεάζει το ίδιο όλους, καθορίζει και την ιδεολογική στάση και τον «χωροταξικό» διαχωρισμό των πολιτών.

Είναι προφανές από την έρευνα (όχι μόνο από τη συγκεκριμένη), ότι η ακροδεξιά, «αθόρυβα» και συστηματικά ενισχύεται. Η κρίση οικονομική, πολιτική, δημιουργεί ακροατήριο στους ακροδεξιούς, που βαθμηδόν μετατρέπονται σε σημαντική ψηφοφοριακή μάζα. Αυτό το ρεύμα, που όλοι ελπίζουν να είναι προσωρινό, μιας μεταβατικής κατάστασης, αντί να αντιμετωπίζεται πολιτικά, διαπιστώνεται ότι κόμματα από το λεγόμενο δημοκρατικό τόξο επιχειρούν να αντιγράψουν το ΕΛΑΜ! Όπως δε συνηθίζεται οι ψηφοφόροι επιλέγουν-φευ- το αυθεντικό! Για την ενίσχυση της ακροδεξιάς ευθύνη έχουν, βεβαίως, σχεδόν όλοι καθώς συνέβαλαν στην κανονικοποίηση του.

Δεν υπάρχει όραμα

Το κομματικό σύστημα χάνει το παιχνίδι καθώς λειτουργεί έχοντας πάντα στραμμένη την προσοχή στις επόμενες εκλογές, γεγονός που δεν επιτρέπει την… ενδοσκόπηση. Έχει αποκοπεί από την κοινωνία γι αυτό και απαξιώνεται. Τι χαρακτήρα θα πάρει και πόσο θα ογκωθεί αυτή η απαξίωση; Δεν μπορεί να υπάρξει ακριβής πρόβλεψη καθώς δεν το επιτρέπει η μεγάλη ρευστότητα ενώ διαπιστώνεται και διαφοροποίηση της στάσης των ψηφοφόρων. Κάποτε ήταν απαγορευτικό, σπάνιο, η μετακίνηση ψηφοφόρων σε χώρους πέραν των όμορων.

Σήμερα γίνονται απίθανες και ανατρεπτικές μετακινήσεις. Και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι δεν υπάρχουν προτάσεις, που να υλοποιούνται. Δεν υπάρχει, στην πραγματικότητα, όραμα. Αυτά τα κενά χαλαρώνουν το δεσμό πολιτών με το πολιτικό σύστημα. Το πολύ χαλαρό, όμως, κάποτε σπάζει και δεν υπάρχει δυνατότητα επανασυγκόλλησης. Τα παραδοσιακά κόμματα έχουν παρηγοριά την ιστορία τους. Η κοινωνία ασχολείται με το σήμερα πρωτίστως με το μέλλον.