Ουρουγουάη: Προεδρικές εκλογές - Συγκλονίζει ο ταπεινός πρώην πρόεδρος

Οι πολίτες της Ουρουγουάης προσέρχονται σήμερα στις κάλπες για τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών στη χώρα τους, όπου αναμετρώνται στήθος με στήθος ο υποψήφιος της κεντροαριστεράς Ζαμαντού Ορσί με τον υποψήφιο των συντηρητικών Άλβαρο Δελγάδο του κυβερνώντος κόμματος. Ομως ίσως μεγαλύτερο ενδιαφέρον έχει η συνέντευξη του πιο ταπεινού προέδρου στον κόσμο, του Χοσέ Μιχούκα.

Όσον αφορά στις εκλογές, αν και ο αριστερός Ορσί προηγείται ελαφρά στις πρόσφατες δημοσκοπήσεις, οι περισσότεροι θεωρούν την αναμέτρηση αβέβαιο “ντέρμπι”. Στις κάλπες καλούνται περίπου 2,7 εκατομμύρια ψηφοφόροι σε μια χώρα με έκταση λίγο μεγαλύτερη από της Ελλάδας. και πληθυσμό περίπου 3,4 εκατομμυρίων. Η ψήφος εκεί παραμένει υποχρεωτική. Ο θεωρούμενος δημοφιλής απερχόμενος πρόεδρος της χώρας, ο Λουίς Λακάγιε Που, δεν μπορούσε να θέσει υποψηφιότητα, καθώς αυτό δεν του επιτρεπόταν από το Σύνταγμα.

Η Λατινική Αμερική χαρακτηρίζεται από έντονη πόλωση και πολιτική βία εν γένει, αυτό όμως δεν ισχύει στην Ουρουγουάη. Αν νικήσει, ο Ορσί σκοπεύει να αγωνιστεί κατά της φτώχειας και να αναλάβει αποφασιστική δράση κατά της διαφθοράς. Ο συντηρητικός αντίπαλός του Δελγάδο ανήγγειλε ότι προγραμματίζει να συνεχίσει τις τρέχουσες κυβερνητικές πολιτικές και να μειώσει τη γραφειοκρατία.

Σύμφωνα με διάφορες δημοσκοπήσεις, τα κυριότερα ζητήματα που απασχολούν τους πολίτες της Ουρουγουάης είναι η ασφάλεια, η οικονομική κατάσταση και η απασχόληση. Από την επάνοδο στη δημοκρατία πριν από 40 χρόνια, κεντροδεξιές και κεντροαριστερές κυβερνήσεις εναλλάσσονται στην εξουσία της χώρας. Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των σημερινών εκλογών, δεν αναμένονται ριζικές αλλαγές. «Ο κόσμος δεν θέλει μια βαθιά αλλαγή, μόνον μικρές προσαρμογές», σημειώνει η Μαριάνα Πομιές, διευθύντρια της εταιρείας δημοσκοπήσεων Cifra, σε συνέντευξη που παραχώρησε στην εφημερίδα El Observador.

Εν όψει του δεύτερου γύρου, η γαλλική εφημερίδα Le Monde και η ισπανική El Pais πήραν συνέντευξη από τον πρώην πρόεδρο της χώρας (2010-2015), τον αριστερό Χοσέ Μουχίκα, 89 ετών πλέον, που υπήρξε ο πιο ταπεινός πρόεδρος στον πλανήτη. Ο κ. Μουρίκα είπε: «Πρέπει να πολεμήσουμε τον καταναλωτισμό και να προάγουμε έναν πιο απλό τρόπο ζωής. Η δημοκρατία μας, νοσεί, γιατί οι πλούσιοι έχουν πείσει τον κόσμο να ζει για να δουλεύει, να αγοράζει και να πληρώνει τις δόσεις των δανείων του. Αυτό δεν είναι ζωή. Νοσεί επειδή όλοι θέλουν όλο και πιο πολλά και επειδή λίγοι άνθρωποι έχουν συγκεντρώσει μεγάλο πλούτο και πείθουν τους άλλους να καταναλώνουν όλο και περισσότερα για να βγάζουν οι λίγοι όλο και πιο πολλά».

Ο πρώην πρόεδρος ζει όπως και όταν ήταν πρόεδρος στην αγροικία του, καλλιεργώντας το περιβόλι του, αν και κάπως εγκατέλειψε τις αγροτικές εργασίες μετά την επέμβαση που έκανε τον περασμένο Απρίλιο για καρκίνο στον οισοφάγο. Για την προεδρία του και γενικά την ζωή του είπε ότι ήταν πολύ καλή για τον ίδιο, επειδή πάλευε για την ισότητα, αλλά όπως συμπλήρωσε: «Νόμιζα ότι έκανα κάτι, ότι θα άλλαζα τον κόσμο, αλλά τελικά δεν άλλαξα το παραμικρό. Οι συντηρητικοί πήραν τον φιλελευθερισμό και τον έκαναν σφουγγαρόπανο. Φιλελευθερισμός σήμαινε σεβασμό στα δικαιώματα των άλλων, στο διαφορετικό, ήτα πολιτισμούς. Αλλά αυτοί τον πήραν και τον έξαναν οικονομική συνταγή.»

Για την άνοδο της ακροδεξιάς λέει: «Το πρόβλημα είναι ηθικό. Ζούμε σε μια υπερ-καταναλωτική εποχή. Γινόμαστε θύματα του εαυτού μας. Τελειώνουμε τις σπουδές, βρίσκουμε δουλειά και μετά ψάχνουμε και για δεύτερη δουλειά. Δεν έχουμε χρόνο να ζήσουμε. Ο κόσμος δεν βλέπει με νηφαλιότητα το γεγονός ότι πρέπει να έχει ελεύθερο χρόνο για πραγματική ζωή. Στην Ουρουγουάη είμαστε 3 εκατομμύρια και όμως εισάγουμε 27 εκατομμύρια παπούτσια. Σαρανταποδαρούσες είμαστε; Τι στην ευχή, γεννιόμαστε με σκοπό της ζωής μας να δουλεύουμε ασταμάτητα; Πολλοί συμφωνούν μαζί μου κι ας με λένε γραφικό. Λένε “έχει δίκιο ο γέρος, είναι σοφός”. Ομως δεν μπορούν να κάνουν αυτό που κατά βάθος ξέρουν κι αυτοί ότι είναι το σωστό. Τους εξωθούν σχεδόν με πλύση εγκεφάλου στην κατανάλωση, για να συσσωρεύουν οι λίγοι το χρήμα. Η διαφήμιση και η αγορά είναι δηλητήρια. Ομως κυριαρχούν.

»Ο Σενέκας είχε πει: “Φτωχός δεν είναι όποιος έχει λίγο χρήμα, αλλά αυτός που λαχταράει όλο και περισσότερο”. Υπάρχουν πολιτισμοί που λενε ότι “φτωχός είναι όποιος δεν ανήκει πουθενά”. Αλλά είναι και ο ψηφιακός πολιτισμός στη μέση. Ο κόσμος δεν ταξιδεύει πλέον μέσα στον εαυτό του, στην σκέψη του. Είναι απασχολημένος στο “έξω” και στο “πάρε”. Εγώ προσωπικά το μόνο που θέλω πια είναι να ξεφορτωθώ αν γίνεται τον καρκίνο και να μπορέσω να συνεχίσω για φωνάζω ρίχνοντας μερικές ιδέες της προκοπής. Ο θάνατος πάντως δεν με φοβίζει. Χωρίς αυτόν, δεν θα είχε νόημα η ζωή».