Η αλλαγή του εκλογικού νόμου στην ατζέντα Μητσοτάκη

Τα σενάρια δείχνουν την ανησυχία και τους παρασκηνιακούς σχεδιασμούς της κυβέρνησης που συνδέονται με την δημοσκοπική της καθήλωση και με τις πρόωρες εκλογές.Το επιχείρημα υπέρ της αύξησης του ορίου εισόδου στην Βουλή είναι ο κατακερματισμός του πολιτικού συστήματος. Στην Βουλή είναι ήδη 9 κόμματα και εάν το κόμμα Κασσελάκη προσελκύσει μερικούς βουλευτές ακόμη είτε από τον ΣΥΡΙΖΑ είτε από τους ανεξάρτητους, τότε ο αριθμός θα γίνει 10. Εάν το όριο εισόδου αλλάξει και από 3% που είναι σήμερα πάει στο 5% όπως είναι η σχετική εισήγηση, είναι σαφές ότι ο αριθμός των κομμάτων της Βουλής στις επόμενες εκλογές θα μειωθεί.

Η παράπλευρη επίπτωση είναι ότι θα μειωθεί και το ποσοστό της αυτοδυναμίας που θα χρειαστεί η ΝΔ, η οποία παρά την σταθερή υποχώρησή της παραμένει πρώτη και δεν δείχνει να απειλείται από το ΠΑΣΟΚ παρότι η μεταξύ τους διαφορά στις δημοσκοπήσεις μειώνεται. το πρώτο κόμμα κερδίζει έδρες από τα αδιάθετα ποσοστά των κομμάτων που βγαίνουν εκτός βουλής. 

Αυτή βέβαια είναι μία ευθεία ανάγνωση, ενδεχόμενη αύξηση του ορίου είναι πολύ πιθανό να ενεργοποιήσει διεργασίες συγκλίσεων και συνεργασιών στα συγγενή κόμματα τόσο στο κεντροαριστερό όσο  και στο κεντροδεξιό φάσμα που πολιτικού συστήματος. Παρά τις μεγάλες ιδεολογικές και πολιτικές διαφορές που έχουν μεταξύ τους τα κεντροαριστερά και δεξιά κόμματα έχουν ένα κοινό βασικό χαρακτηριστικό. Οι διαφορές στο εσωτερικό της κεντροαριστεράς όπως και της πέραν της ΝΔ δεξιάς, είναι διαφορές προσώπων και ομάδων και όχι προγραμματικές ή πολιτικές. Πόσο διαφέρουν μεταξύ τους η Ελληνική Λύση, η Νίκη και το κόμμα Λατινοπούλου και γιατί οι ψηφοφόροι τους δεν θα μπορούσαν να εκφραστούν σε ένα ενιαίο σχήμα, στην υποθετική περίπτωση που βρισκόταν κοινός αποδεκτός επικεφαλής. Οι Σπαρτιάτες έχουν ήδη διαλυθεί με το κοινό τους να διαχέεται ήδη στα άλλα όμορα κόμματα. Αλλά και στην άλλη πλευρά πόσο διαφέρει πλέον ο ΣΥΡΙΖΑ από την Νέα Αριστερά ή ακόμη και από το ΠΑΣΟΚ. Παρόμοια ισχύουν και για το κόμμα της Ζωής Κωνσταντοπούλου, το Μέρα 25 και τον “ΚΟΣΜΟ”. Όσο για το κόμμα Κασσελάκη, πολιτικά, ιδεολογικά και προγραμματικά ασπόνδυλο, θα μπορούσε εύκολα να συνταχθεί και να γίνει το απαραίτητο κυβερνητικό συμπλήρωμα είτε με τη ΝΔ είτε με το ΠΑΣΟΚ ή ακόμη και με τον ΣΥΡΙΖΑ από τον οποίο προέρχεται. 

Ο κατακερματισμός του πολιτικού συστήματος ευνοεί τους “αρχηγίσκους”

Ο κατακερματισμός του πολιτικού συστήματος περισσότερο ευνοεί μικρούς αρχηγισμούς και περιορισμένες κομματικές γραφειοκρατίες παρά τον πολιτικό πλουραλισμό της κοινωνίας. Εάν μάλιστα η ανάλυση προχωρήσει τότε θα φανεί ότι τα περισσότερα κόμματα αποδέχονται το βασικό νεοφιλελεύθερο μοντέλο της οικονομίας, με επιμέρους διαφοροποιήσει ως προς την αναδιανομή εισοδήματος. Προς το παρόν μόνο το ΚΚΕ μιλά για ένα συνολικά διαφορετικό οικονομικό και κοινωνικό μοντέλο, αλλά έχει αυτοεξαιρεθεί από το παιχνίδι εξουσίας. Εσχάτως, διαφορετική συνολικά πλατφόρμα κατέθεσε ο Παύλος Πολάκης αλλά παραμένει σαν διακριτή τάση στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. Το εάν μακροπρόθεσμα η δική του αριστερή και εθνική πρόταση, θα συνυπάρξει με την κυρίαρχη κεντροαριστερή και δικαιωματιστική ηγεσία που προέκυψε, δεν είναι δεδομένο αλλά ζητούμενο. Ακόμη και εδώ όμως το θέμα είναι η προσωπικότητα του Παύλου Πολάκη και το βεβαρυμένο του παρελθόν. 

Για να αλλάξει ο εκλογικός νόμος και να ισχύσει από τις επόμενες εκλογές θα πρέπει να ψηφιστεί από τα δύο τρίτα της βουλής, κάτι που δεν φαίνεται πιθανό αφού θα πρέπει να συμφωνήσουν το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΡΙΖΑ. Η δυσκολία αυτή επαναφέρει την συζήτηση για διπλές εκλογές ξανά και ενδεχομένως πρόωρες, καθώς η κυβέρνηση με τα ποσοστά της σε συνεχή μείωση, την κοινωνική δυσαρέσκεια να αυξάνεται και τις εσωτερικές της αντιθέσεις να εντείνονται δύσκολα θα ολοκληρώσει την τετραετία. Είναι εμφανής η δυσαρμονία της κυβέρνησης, αλλά και συνολικότερα του πολιτικού συστήματος με το εκλογικό σώμα.

 Το σενάριο των πρόωρων εκλογών δεν είναι εκτός πραγματικότητας καθώς συνδέεται με το ζήτημα του Προέδρου της Δημοκρατίας. Είναι όμως στο χέρι του πρωθυπουργού. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μπορεί να προτείνει ένα πρόσωπο από τον δεξιό χώρο, πχ τον Κώστα Τασούλα και να υπερψηφιστεί με τις ψήφους της ΝΔ. Εάν επιμείνει στην Κατερίνα Σακελλαρόπουλου κινδυνεύει να βρεθεί απέναντι σε γενικευμένη “ανταρσία” των βουλευτών του. Εάν πάλι καταλήξει στον Βαγγέλη Βενιζέλο θα περάσει με τις ψήφους του ΠΑΣΟΚ αλλά και πάλι θα έχει σημαντικές απώλειες από το δικό του κόμμα. Ο Νίκος Ανδρουλάκης, τον οποίο περιμένουν στην γωνία τα δικά του στελέχη, μπορεί να ξεφύγει συμφωνώντας ή προτείνοντας τον Βαγγέλη Βενιζέλο.