Το πνεύμα των Χριστουγέννων θυσία στον βωμό των ευρώ…

Το τυπικό τα Χριστούγεννα ήταν σπίτι, οικογένειες, μαζώξεις με καλό φαγητό, επισκέψεις σε φίλους και γιορτάζοντες, ποτά και κουβέντα. Αυτά για όσους είχαν βέβαια, οι λοιποί, όπου φτωχός κι η μοίρα του. Αλλά κι αυτοί δεν ήσαν ξεχασμένοι τις περισσότερες φορές, όλο και κάτι βρίσκονταν για να γευτούν μια χαρά και περιστασιακή χαλάρωση. Κι έπειτα ήρθε ο εκπολιτισμός, το βασίλειο της τηλεόρασης, το “ανήκωμεν εις την δύσιν”, ο Κωστόπουλος, τα σκυλάδικα, ο μιμητισμός, ο καταναλωτισμός, όλα τα καλά του καπιταλισμού αγκαλιασμένα, η Ευρώπη κι εσχάτως η κανονικότητα. Και χάθηκε το μέτρο, κατά πως φαίνεται για πάντα…

Η φράση “να σωθούν τα Χριστούγεννα” που ακούγεται με αυξανόμενη συχνότητα τα τελευταία χρόνια, νομίζω αποτελεί και το πιο τρανταχτό παράδειγμα της υποκρισίας που κυριαρχεί στον κόσμο μας. Αλλά και της άνευ όρων παράδοσης κάθε πτυχής της κοινωνίας στον βωμό του κέρδους. Τι ειρωνεία, τις ημέρες που ο χριστιανικός κόσμος γιορτάζει υποτίθεται τη γέννηση του θεανθρώπου, την ίδια στιγμή θεοποιεί το χρήμα και σαν τον Ιούδα εμφανίζεται πρόθυμος να εξαργυρώσει την πίστη του για μια χούφτα ευρώ.

Πωλούνται και τα Χριστούγεννα

Όσο βέβαια αυτή η χούφτα γεμίζει, τόσο και μειώνονται οι επιφυλάξεις και η ντροπή. Τελικά, εκείνοι που αληθινά αντιλαμβάνονται το πνεύμα των Χριστουγέννων είναι όσοι δεν έχουν τα χρήματα να πάνε στην Αράχωβα για σκι και να “διακοπάρουν” σε πολυτελή χειμερινά θέρετρα. Αργά το βράδυ, εξουθενωμένοι από τους –αν είναι τυχεροί– τριγύρω, ίσως ξεκλέψουν λίγο χρόνο να γυρέψουν δύναμη και συγχώρεση και να διακρίνουν την ελπίδα στο σκοτάδι της νύχτας.

Ναι, οι άνθρωποι γεννιούνται αλλά και πεθαίνουν και τα Χριστούγεννα και κάθε μέρα του χρόνου, θέλουν να φάνε και να πιούν κάτι, αρρωσταίνουν, ταξιδεύουν και –μην το ξεχνάμε– δεν είναι όλοι χριστιανοί. Και μερικοί εργάζονται αυτές τις μέρες φροντίζοντας συνανθρώπους τους.

Αυτή η υστερία της διασκέδασης, των ταξιδιών, της θεσμοθετημένης φιλανθρωπίας, της αδιανόητης ελαφράδας, έχει οδηγήσει τους μισούς Έλληνες να δουλεύουν σαν σκυλιά για να υπηρετούν τους άλλους μισούς να ξοδέψουν όσα έχουν ή όσα τους περισσεύουν. Η φιλανθρωπία, η δωρεά, η κερδοφορία, η επένδυση, δεν είναι έννοιες με αρνητική χροιά per se. Ο τρόπος που εκτελούνται και προβάλλονται είναι που ενοχλεί και τελικά αντανακλά την εικόνα του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού.

Όλοι πουλάνε κάτι, όσο πιο άχρηστο και φθηνό είναι, τόσο η χυδαιότητα του πλασαρίσματος γιγαντώνεται. Εφόσον υπάρχει κεφάλαιο να στηρίζει, περισσεύουν η υποκρισία, η δήθεν ευγένεια και διακριτικότητα, η κορεκτίλα και η διαλλακτικότητα.  Όταν η κλίμακα κατηφορίζει, από τον πλούσιο και πετυχημένο στον ευκατάστατο, τον μεσοαστό, τον βιοπαλαιστή, τον φτωχομπινέ, τόσο αποκαλύπτονται διαφορετικά χαρακτηριστικά. Φιλοδοξία, όνειρα, ελπίδα, απελπισία, απόγνωση.

Η αγορά να κινείται, το χρήμα ν’ αλλάζει χέρια, οι τσέπες και τα χρηματοκιβώτια να γεμίζουν, δουλίτσα να υπάρχει, ζωή μίζερη και επιφανειακή. Πρώτα τα λεφτά. Οι ανάγκες της παρέας, της αγκαλιάς, της συζήτησης, των προβληματισμών, των οικογενειακών συνάξεων, αλλά της κατάνυξης για όσους πιστεύουν, έχουν γίνει απλές διεκπεραιωτικές διαδικασίες, ένα υποχρεωτικό πέρασμα προκειμένου να φτάσουμε στον τελικό μας στόχο, το ξόδεμα, την εκτόνωση, την κατευθυνόμενη διασκέδαση, να φανούμε συνεπείς πολίτες ενός μοντέρνου κράτους.

Ποτέ δεν υπήρξα θεοσεβούμενος, όμως όσο μεγαλώνω, τόσο πικραίνομαι από κείνα που αντιλαμβάνομαι γύρω μου, νοιώθω ξένος με το αποκαλούμενο Χριστουγεννιάτικο πνεύμα. Ξεμακραίνω απελπισμένος κάθε χρονιά και περισσότερο. Έφτασα τα 65 χρόνια ζωής παίζοντας μουσική, γνωρίζοντας πως θα πεθάνω ένας ευτυχισμένος μαθητής, με την γνώση να στέκει απέραντη μπροστά μου, ένας θερμός και ήρεμος ωκεανός που προσμένει καθημερινές βουτιές. Εκείνο που δεν ήξερα και με συνθλίβει είναι πως θα χρειαζόταν παράλληλα να μαθαίνω να σιχαίνομαι τον κόσμο γύρω μου!