Η συμβολή της ελληνικής κατασκοπείας στον πόλεμο του 1940

Το 1940, υπαρχηγός του ΓΕΣ ήταν ο αντιστράτηγος Γεώργιος Φεσσόπουλος που ίδρυσε την πρώτη αυτόνομη Ελληνική Υπηρεσία Πληροφοριών. Για να αντιμετωπίσει τον Ιταλικό επεκτατισμό, η Ελλάδα, τον Μάρτιο του 1924 ίδρυσε το «Κέντρο Πληροφοριών Κέρκυρας» το οποίο εγκαταστάθηκε με κάλυψη την τοπική φρουρά της Κέρκυρας. Η Πολιτική Υπηρεσία Κατασκοπείας και Αντικατασκοπείας την περίοδο του 1936-40, αποτελείτο από την Γενική Διεύθυνση Υπηρεσίας Αλλοδαπών, με διευθυντή τον συνταγματάρχη Ξένο και κατευθύνονταν από τον υφυπουργό Δημοσίας Ασφαλείας.

Όταν η βρετανική SΟE (Special Operations Executive) ξεκίνησε να αναζητεί συνεργάτες στη μεταξική Ελλάδα, στράφηκε σε βενιζελικούς απότακτους αξιωματικούς και εξέταζε το ενδεχόμενο να οργανωθεί πραξικόπημα κατά του Μεταξά, με επικεφαλής τον Θεόδωρο Πάγκαλο, καθώς η ιδεολογική συγγένεια της 4ης Αυγούστου με τον φασισμό έκανε τους Άγγλους να αμφισβητούν την προθυμία της Αθήνας να αντισταθεί στον Άξονα.

Κατά καιρούς, βλέπουν το φως της δημοσιότητας έγγραφα σχετικά με το έπος του ’40, που ακόμη προκαλούν έκπληξη. Μελετώντας το Ημερολόγιο του Ιωάννη Μεταξά, βλέπουμε πως η ανησυχία για την πολεμική προπαρασκευή της Ιταλίας ενάντια στην Ελλάδα υφέρπει. Πρώτη προτεραιότητα του Βασιλέως Γεωργίου Β’ και του Πρωθυπουργού ήδη από το 1936 ήταν η μυστική προετοιμασία της Ελλάδος για πόλεμο μέχρις εσχάτων στα βόρεια σύνορα της χώρας. Η εμβληματική οχυρωματική “Γραμμή Μεταξά” οικοδομήθηκε χωρίς να μάθουν τίποτα οι χιλιάδες κατάσκοποι των Γερμανών, Ιταλών και Βουλγάρων που είχαν αφεθεί να αλωνίζουν στην χώρα, παρέχοντας πολύ συχνά παραπλανητικές πληροφορίες.

Η διείσδυση της Ιταλικής κατασκοπείας

Ο Γεώργιος είχε πληροφορίες πως η Ιταλική κατασκοπεία είχε διεισδύσει στο ελληνικό Γενικό Επιτελείο Στρατού και συνέλεγε απόρρητα στοιχεία για την διάταξη, τον οπλισμό και τον αριθμό των Ελλήνων στρατιωτών. Ενημερώθηκε ο Μεταξάς και οι εντολές του προς τον Αρχηγό του ΓΕΣ Αλέξανδρο Παπάγο, ήταν να διοχετεύονται παραπλανητικές, αλλά πειστικές πληροφορίες στους ανθρώπους των Ιταλών. Χωρίς να το αντιληφθούν οι γερμανόφιλοι αξιωματικοί, μεταξύ των οποίων συμμετείχε και ο υπαρχηγός ΓΕΣ Κωνσταντίνος Πλατής, βρίσκονταν υπό παρακολούθηση κάτω από το άγρυπνο μάτι του υφυπουργού Δημοσίας Ασφαλείας, Κωνσταντίνου Μανιαδάκη. Ο Παπάγος είχε φροντίσει να παρεισφρήσουν έμπιστοι δικοί του αξιωματικοί σε αυτήν την κάστα αξιωματικών οι οποίοι ενημέρωναν για τις κινήσεις των γερμανόφιλων…

Όλες οι γερμανικές προσπάθειες να τεθεί η Ελλάδα στην σφαίρα επιρροής του άξονα έπεσαν στο κενό. Και αυτό γιατί η Αγγλία δέσποζε στην εσωτερική Ελληνική σκηνή χάρις την παρουσία του βασιλιά Γεωργίου Β’. Ο Μανιαδάκης, υφυπουργός Δημόσιας Ασφαλείας, ήταν άνθρωπος της «πιάτσας», ιδιαίτερα ευφυής, πληροφορούσε σχεδόν καθημερινά τον Μεταξά για τις δραστηριότητες των γερμανόφιλων, χάρις σε ένα ευρύ δίκτυο πληροφοριοδοτών που είχε αναπτύξει στην Αθήνα αλλά και σε όλη την Ελλάδα.

Ο Παπάγος, μισή ώρα μετά την επίδοση του τελεσιγράφου στον Μεταξά, καλεί έκτακτο πολεμικό συμβούλιο με όλους τους αρχηγούς όπλων και τους επιτελείς και ανακοινώνει την έναρξη του πολέμου και το σχέδιο αμύνης. «Λόγω υπεροπλίας του εχθρού η γραμμή αμύνης περιορίζεται στην περιοχή της Θεσσαλίας, Ολύμπου και στην κοιλάδα των Τεμπών».

Ο Παπάγος ζητά να εξέλθουν της αιθούσης όλοι οι αξιωματικοί, γραμματείς και στενογράφοι και ζητά να μείνουν μόνο οι αρχηγοί των τριών όπλων και τους είπε: «Κύριοι, αυτό που παρακολουθήσατε ήταν μια μπλόφα, το πολεμικό συμβούλιο θα γίνει το βράδυ στην Σχολή Ευελπίδων θα προσέλθετε χωρίς υπηρεσιακά αυτοκίνητα και χωρίς διακριτικά, η απόφαση του έθνους είναι μία: ούτε μια σπιθαμή ελληνικής γης στον εχθρό». Ως εξαίρετος παίχτης της πόκας που ήταν στην προσωπική του ζωή, έστησε μια μεγαλειώδη μπλόφα στους Ιταλούς…