Πώς χάρη στον Μασκ η Κίνα θα βλέπει τα stealth

Κινέζοι ερευνητές ενδέχεται να έχουν βρει τρόπο να ανιχνεύουν αεροσκάφη stealth, επαναπροσδιορίζοντας την ισορροπία της τεχνολογίας εναέριας άμυνας, αξιοποιώντας τους δορυφόρους Starlink – οι οποίοι αρχικά αναπτύχθηκαν από την SpaceX για παγκόσμια κάλυψη στο Διαδίκτυο. Πλέον, χρησιμοποιούνται από το Πεκίνο ως εργαλεία για την αναγνώριση αεροσκαφών stealth.

Εάν ευδοκιμήσουν τα κινεζικά σχέδια, θα μπορούσε να διαταραχθεί η στρατιωτική κυριαρχία αεροποριών που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τεχνολογίες stealth, όπως οι ΗΠΑ. Σύμφωνα με τα ευρήματα – που δημοσιεύθηκαν από ερευνητές από το Ινστιτούτο Παρακολούθησης και Τεχνολογίας Τηλεπικοινωνιών του Πεκίνου – οι ανωμαλίες σήματος στις δορυφορικές επικοινωνίες θα μπορούσαν να εκθέσουν ακόμη και αεροσκάφη Stealth.

Η τεχνολογία Stealth υπό απειλή

Τα αεροσκάφη Stealth, όπως τα F-35, έχουν σχεδιαστεί να αποφεύγουν την ανίχνευση ραντάρ, ελαχιστοποιώντας τη διατομή ραντάρ τους (RCS). Αυτά τα αεροσκάφη χρησιμοποιούν προηγμένα υλικά, σχήματα και τεχνολογίες για την διασπορά ή την απορρόφηση των κυμάτων ραντάρ, καθιστώντας τα σχεδόν αόρατα στα παραδοσιακά συστήματα ανίχνευσης. Αυτή η τεχνολογία παρέχει τακτικό πλεονέκτημα σε χώρες που χρησιμοποιούν τέτοιου τύπου αεροσκάφη, πόσο μάλλον σε όσες πρωτοστατούν στην παραγωγή και ανάπτυξη αεροσκαφών stealth.

Η κινεζική μελέτη εντοπίζει μια προηγουμένως ανεξερεύνητη ευπάθεια στην τεχνολογία stealth. Υποδηλώνει ότι όταν ένα αεροσκάφος stealth κινείται μέσω της διαδρομής επικοινωνίας μεταξύ ενός δορυφόρου και του επίγειου σταθμού του, προκαλεί ανεπαίσθητες διαταραχές στο ηλεκτρομαγνητικό σήμα. Αυτές οι διαταραχές, γνωστές ως διαταραχές της ζώνης fresnel, είναι ανιχνεύσιμες με ακριβή ανάλυση. Οι ερευνητές πραγματοποίησαν πειράματα χρησιμοποιώντας ένα drone DJI Phantom 4 Pro, προσομοιώνοντας το RCS ενός αεροσκάφους stealth.

Επομένως, παρατηρώντας αποκλίσεις σήματος στον αστερισμό Starlink, παρακολούθησαν με επιτυχία το drone: «Αυτή η μέθοδος αξιοποιεί την πυκνότητα και τη συνέχεια του δορυφορικού δικτύου του Starlink, επιτρέποντας την παθητική ανίχνευση κινούμενων αντικειμένων», έγραψαν σχετικά οι ερευνητές.

Ο “θόλος” Starlink

Το Starlink του Ίλον Μασκ έχει σε χαμηλή τροχιά πάνω από 4.000 δορυφόρους, με σχέδια να επεκταθεί το δίκτυο σε 42.000, τις επόμενες δεκαετίες. Ο σκοπός του ήταν να παρέχει internet υψηλής ταχύτητας, σε υπο-εξυπηρετούμενες περιοχές. Όμως, το πυκνό του δίκτυο επιτρέπει παγκόσμια κάλυψη σχεδόν σε πραγματικό χρόνο, κάτι ζωτικής σημασίας για παρακολούθηση παροδικών φαινομένων, όπως οι κινήσεις αεροσκαφών.

Σε αντίθεση με τα παραδοσιακά συστήματα ραντάρ που εκπέμπουν κύματα για την ανίχνευση αντικειμένων, αυτή η μέθοδος (που βασίζεται σε δορυφόρους) παρατηρεί παθητικά διακοπές στις υπάρχουσες επικοινωνίες. Αυτή η διάκριση, όχι μόνο καθιστά δυσκολότερη την αντιμετώπιση των αεροσκαφών stealth, αλλά και μειώνει το κόστος που σχετίζεται με την κατασκευή αποκλειστικών συστημάτων ραντάρ.

Στρατιωτικές και γεωπολιτικές επιπτώσεις

Η μέθοδος βασίζεται στην υπάρχουσα υποδομή, παρουσιάζοντας μια οικονομικά αποδοτική-εναλλακτική λύση στα παραδοσιακά συστήματα ραντάρ. Η παγκόσμια κάλυψή του διασφαλίζει την ανίχνευση σε περιοχές όπου τα επίγεια συστήματα δεν είναι πρακτικά, όπως οι ωκεανοί ή απομακρυσμένες περιοχές. Εάν αποδειχθεί δε αποτελεσματική σε μεγαλύτερη κλίμακα, αυτή η τεχνολογία θα μπορούσε να αλλάξει τη στρατιωτική δυναμική παγκοσμίως.

Οι ΗΠΑ, πρωτοπόρες στην τεχνολογία stealth, θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν προκλήσεις στην διατήρηση της εναέριας κυριαρχίας τους. Κράτη όπως η Ρωσία και η Κίνα, που έχουν επενδύσει σε μέτρα αντιμετώπισης των stealth, ενδέχεται να επιδιώξουν να αναπτύξουν περαιτέρω, ή να αποκτήσουν παρόμοια συστήματα ανίχνευσης. Επιπλέον, η ενσωμάτωση πολιτικών δορυφορικών δικτύων σε στρατιωτικές επιχειρήσεις εγείρει σημαντικά ερωτήματα σχετικά με τις τεχνολογίες διπλής χρήσης και τη ρύθμισή τους.

Το σύστημα παθητικής ανίχνευσης που περιγράφεται από τους Κινέζους ερευνητές θα μπορούσε να μειώσει δραματικά την αποτελεσματικότητα των αεροσκαφών stealth επί του πεδίου. Αυτά τα αεροπλάνα, αναπόσπαστο μέρος των σύγχρονων αεροπορικών δυνάμεων, χρησιμοποιούνται συχνά για επιτήρηση, στρατηγικούς βομβαρδισμούς και αποστολές που απαιτούν αεροπορική υπεροχή. Αυτή η νέα μέθοδος ανίχνευσης τους θα μπορούσε να αναγκάσει τους στρατιωτικούς σχεδιαστές να επανεξετάσουν τις στρατηγικές που βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στις δυνατότητες stealth.

Προκλήσεις και τεχνικά Εμπόδια

Όμως, παρά τις δυνατότητές του, το σύστημα αντιμετωπίζει πολλά εμπόδια, πριν φτάσει σε πλήρη επιχειρησιακή ικανότητα. Οι διαταραχές σήματος που προκαλούνται από αεροσκάφη stealth μπορούν να επηρεαστούν από εξωτερικούς παράγοντες όπως ο καιρός, οι ατμοσφαιρικές συνθήκες και οι παρεμβολές από άλλες πηγές. Αυτή η πολυπλοκότητα απαιτεί προηγμένους αλγόριθμους μηχανικής μάθησης, ικανούς να διακρίνουν μεταξύ αυτών των μεταβλητών.

Μια άλλη πρόκληση έγκειται στις απαιτήσεις επεξεργασίας σε πραγματικό χρόνο ενός τέτοιου συστήματος. Η ανάλυση ανωμαλιών σήματος σε χιλιάδες δορυφόρους απαιτεί τεράστια υπολογιστική ισχύ. Για παράδειγμα, η ανίχνευση ενός αντικειμένου που διασχίζει μια συγκεκριμένη διαδρομή σήματος μέσα σε συνήθεις δορυφορικές λειτουργίες θα συνεπαγόταν την απομόνωση των σχετικών δεδομένων και την επεξεργασία τους με αστραπιαία ταχύτητα.

Όμως, η χρήση μη στρατιωτικής-δορυφορικής υποδομής για στρατιωτικούς σκοπούς θα μπορούσε να επιβαρύνει τις διεθνείς σχέσεις και να εγείρει ανησυχίες για την στρατιωτικοποίηση του διαστήματος. Καθώς το Starlink ανήκει σε ιδιωτική εταιρεία, υπάρχουν ζητήματα σχετικά με τη λογοδοσία, την ρύθμιση και τη διεθνή συνεργασία για τις τεχνολογίες διπλής χρήσης.

Αν κάτι μπορεί να ειπωθεί, είναι ότι οι ουρανοί δεν είναι πια οι ίδιοι. Αυτό που κάποτε ήταν αόρατο μπορεί σύντομα να γίνει ορατό, αλλάζοντας την ισορροπία δυνάμεων, με τρόπους που ο κόσμος μόλις αρχίζει να κατανοεί…