Σαν παραμύθι Αλεξανδρινό βγαλμένο απ’ την Κρήνη της Στυγός

Έβαινε προς το τέλος του με παρόντες τους στρατηγούς Περδίκκα, Αντίπατρο, Παρμενίωνα, Ηφαιστίωνα και Κλείτο, οι οποίοι παρακολουθούσαν σκεπτικοί και σιωπηλοί την ομιλία του αρχηγού τους για την κατάσταση του στρατεύματος.

Είχε ολοκληρωθεί ήδη η ενημέρωση και ο Αλέξανδρος άφησε για το τέλος τις εξηγήσεις γύρω απ’ το θέμα της οικονομικής κάλυψης της εκστρατείας κατά των Περσών, προσθέτοντας καταληκτικά – για να καθησυχάσει τους ανήσυχους στρατηγούς του – ότι οι πηγές άντλησης εσόδων για το τολμηρό του εγχείρημα δεν βρίσκονταν στην Ελλάδα, αλλά στην Ασία. Στις πόλεις που θα κατακτούσαν.

Η μεγάλη αποκάλυψη όμως είχε να κάνει με το μοίρασμα σε εκείνους (τους στρατηγούς, δηλαδή) της πατρικής κληρονομιάς του, γιατί ο ίδιος δε θα τη χρειαζόταν! Ήταν σαν να έπεσε κεραυνός μεταξύ των παρευρισκομένων, που τον κοίταξαν μουδιασμένοι για λίγα λεπτά με άσχημα προαισθήματα.

Η πρόκληση για διάδοχο

Ύστερα πήρε τον λόγο ο Αντίπατρος (τον οποίο αποφάσισε τελικά ο Αλέξανδρος να ορίσει αρχηγό των μακεδονικών δυνάμεων που θα παρέμεναν στην Μακεδονία και Επίτροπο του Μακεδονικού Βασιλείου), για να του πει αυτά που ένιωθαν όλοι και δίσταζαν να του το φανερώσουν. Ότι, δηλαδή, – αντί να διαμοιράζει σ’ εκείνους την κληρονομιά που του άφησε ο Φίλιππος, ίσως θα έπρεπε να βρει σύζυγο που θα του χάριζε διάδοχο πριν αναχωρήσουν για την εκστρατεία.

Ο Αλέξανδρος κάρφωσε πάνω του οργίλη ματιά και του απάντησε κοφτά ότι – με την Περσία έτοιμη για νέο πόλεμο κατά της Ελλάδας – δεν είχε τον νου του σε παντρολογήματα και νυφικά κρεβάτια. Όμως ο Περδίκκας τον διέκοψε κυριευμένος από αγωνία και του είπε φανερά ταραγμένος:

«- Δεν θέλουμε δώρα εμείς, χωρίς εσένα κοντά μας. Προτιμάμε να έχουμε μερίδιο στις ελπίδες κι όχι στα κτήματά σου, για όσο καιρό τουλάχιστον θα αντέξουμε να πολεμάμε στο πλευρό σου…».

Μια παγωμένη σιωπή απλώθηκε ξαφνικά. Ύστερα άρχισε ένα σιγανό κλάμα σαν μοιρολόι για τον αρχηγό που βιαζόταν να τους αποχωριστεί, μοιράζοντάς τους την περιουσία του (αγροικίες, δάση χωριά και βασιλικά κτήματα, τα οποία του άφησε ο πατέρας του)…

Αποχαιρετισμός και ευθύνες

Ο Αλέξανδρος είχε απομακρυνθεί ήδη από την αίθουσα του πολεμικού συμβουλίου και αποχαιρετούσε την μητέρα του, την Ολυμπιάδα έξω από το παλάτι τους. Οι στρατηγοί επέστρεψαν στις θέσεις τους. Μόνο ο Αντίπατρος έμεινε να παρακολουθεί τον αποχαιρετισμό κάνοντας προσπάθεια για να μην κλάψει.

Με την άκρη του ματιού του τον πήρε είδηση ο Αλέξανδρος. Ασπάστηκε για τελευταία φορά την Ολυμπιάδα ακούγοντας την ευχή της ”Οι θεοί ας είναι μαζί σου!” κι ύστερα στράφηκε στον Αντίπατρο που πλησίαζε.

Τον κοίταξε καρφωτά στα μάτια και του είπε με τραβηγμένα τα όμορφα χαρακτηριστικά του από τη συγκίνηση:

«- Αντίπατρε, στα χέρια σου αφήνω τη Μακεδονία και τη μητέρα μου. Κι επειδή σ’ εμπιστεύομαι σαν αδελφό μου, σου ζητάω να την τιμάς και να μην την πικράνεις ποτέ.»

«- Σου το ορκίζομαι. Το ορκίζομαι και στους δυο σας…» είπε με ταραγμένη φωνή εκείνος και, αφού φίλησε σταυρωτά τον Αλέξανδρο και την άκρη του μανδύα της Ολυμπιάδας, απομακρύνθηκε μ’ ένα σφίξιμο στην καρδιά, δίνοντας την ευκαιρία στον Αλέξανδρο να ψάξει να βρει την αδελφή του, την Κυνάνη για να την αποχαιρετήσει (σ.σ: Η Κυνάνη ήταν ετεροθαλής αδελφή του Αλέξανδρου, κόρη του Φίλιππου Β’ από την Ιλλύρια πριγκίπισσα Αυδάτη).

Όμως δεν βρήκε την Κύνα για να του δώσει αυτό που του υποσχέθηκε και να την αποχαιρετήσει. Έτσι ο Αλέξανδρος πήρε τον δρόμο για το στρατόπεδο των Ελλήνων απογοητευμένος έχοντας ωστόσο την αίσθηση ότι άκουγε κάπου κοντά το χλιμίντρισμα του αλόγου της και το ψιθύρισμά της…

Το ταξίδι της Κυνάνης στη Στύγα

Ψιθύρισμα ακατάληπτων λόγων που ερχόταν από μακριά. Και έρχονταν από μακριά, γιατί την ίδια στιγμή η Κυνάνη βρισκόταν στην Ελλάδα. Κατευθυνόταν καλπάζοντας προς τα Αοράνια Όρη της οροσειράς του Χελμού, ώσπου κάποια στιγμή έφτασε σε πετρώδες έδαφος.

Σταμάτησε απότομα, ξεκαβάλησε και έδεσε το άλογό της σε ένα δέντρο, για να κάνει πεζή την απόσταση που ήθελε να καλύψει. Πέρασε μέσα από πυκνές χαράδρες και νεροσυρμές οι οποίες κυλούσαν από έναν απόκρημνο, σκιερό βράχο (2.100 μέτρα πάνω απ’ τη θάλασσα της Αχαγιάς στην ορεινή Αιγιάλεια της Αχαΐας της βορειοδυτικής Πελοποννήσου), απ’ όπου ανάβλυζε το ”Ύδωρ Στυγός” στη θέση που μέχρι και σήμερα ονομάζεται ” Μαυρονέρι”.

Περιοχή ”σημαδεμένη” από την αρχαία Ελληνική Μυθολογία, η οποία θέλει την υπάρχουσα κρήνη – φυσική πηγή να λέμε καλύτερα – να αναβλύζει ”σκοτεινό” νερό, το οποίο μετατρέπεται στη συνέχεια σε καταρράκτη με κατάληξη ένα φαράγγι των Αορανίων.  Στα ιερά νερά της πηγής, σημειωτέον, είχε βουτήξει – κατά τον Όμηρο – η νηρηίς Θέτις τον νεογέννητο γιο της Αχιλλέα για να τον κάνει αθάνατο, άτρωτο, αφήνοντας κατά λάθος απ’ έξω τη φτέρνα, που έγινε το τρωτό του σημείο. Και από τα ιερά ”ύδατα της Στυγός”, μετέφερε η γοργοπόδαρη Ίρις νερό σε χρυσό τάσι στον Όλυμπο, για να ορκιστούν σε αυτό οι θεοί, κι όταν ακόμα εξέτιαν ποινή ως τιμωρημένοι.

Νερά ιερά, αλλά ”σκοτεινά”, μαυριδερά (κατά τον Όμηρο πάντα), απ’ τη στιγμή που καθρεφτίστηκε σ’ αυτά η θεά Ήρα μεταμορφωμένη σε φοράδα, θέλοντας να αποφύγει τις παρενοχλήσεις του αδελφού της Ποσειδώνα που την ανάγκασαν να χαθεί μεταμορφωμένη στα κοπάδια του Ογκίου (γιου του Απόλλωνα)… Νερά της Στυγός, που αθανατίζει ο θείος Όμηρος στα Έπη του (βλ. Οδύσσεια Ε 185 και Κ 466-560, Ιλιάδα Β 755, Θ 369 // Δημ. Μαρωνίτης: Νέκυια).

Εκεί που κατέφυγε η Κυνάνη, για να μεταφέρει νερό στον αγαπημένο αδελφό της Αλέξανδρο, πριν ξεκινήσει την εκστρατεία που θα τον έμπλεκε στο δίχτυ του πολέμου και του θανάτου. Μόνο που – όπως λέει η παράδοση – δεν πρόλαβε να τον σώσει από τη βαριά σκιά του πεπρωμένου επιβίωσής του.

Κι αυτό γιατί, κι όταν ακόμα τον βρήκε ετοιμοθάνατο στη Βαβυλώνα και του έδωσε να πιει το αθάνατο φίλτρο μέσα σε κύπελλο με κρασί, εκείνος (σε μια ολιγόλεπτη απουσία της) άλλαξε τα ποτήρια χαρίζοντας την αθανασία στην αδελφή του, πριν πεθάνει.

Ο ανίκητος στρατηλάτης και διαπολιτιστής, ο μοναδικός άνθρωπος που πέτυχε τόσα πολλά σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, είχε περάσει ήδη στην Ιστορία σαν ”Μέγας” κλείνοντας με τον θάνατό του σε ηλικία 33 ετών (13 Ιουνίου 323 π Χ) τον κύκλο της εποχής του κλασικού ελληνικού κόσμου μετά από απίστευτα στρατιωτικά και εκπολιτιστικά επιτεύγματα!

Στο πρόσωπό του έκτοτε οι θρύλοι και οι παραδόσεις του ελληνικού λαού βρήκαν το ιδεατό της φαντασίας και των ανεκπλήρωτων οραμάτων. Τον ένα και μοναδικό, που κρατάει ζωντανό το άπιαστο και το ανεξερεύνητο, το μαγικό και το χαρισματικό.

Το σύμβολο ενός κόσμου υπερβατικού που έκλεισε για πάντα στην αγκαλιά του την Κυνάνη. Την ”Κύνα” (όπως την αποκαλούσε χαϊδευτικά ο Αλέξανδρος), η οποία ”πέταξε” με το άτι της στα ”Ύδατα της Στυγός” παρακαλώντας τη θεά να προλάβει να δώσει το αθάνατο νερό στον αδελφό της.

Ο θρύλος του Αλέξανδρου και της Γοργόνας

Την Κύνα με την μεγάλη καρδιά, που – μη αντέχοντας τον πόνο από τον χαμό του – μεταμορφώθηκε σε γοργόνα η οποία, μ’ έναν ατέλειωτο και σπαρακτικό θρήνο, διατρέχει έκτοτε τις θάλασσες του Ελλησπόντου και του Αιγαίου και σταματάει το κλάμα της μόνο όταν πάρει θετική απάντηση απ’ τους περαστικούς ναυτικούς για την τύχη του αδελφού της.

Κι αυτήν την ερωταπόκριση με την Κυνάνη τη ζουν διαισθητικά ακόμα κάποιες μαγικές νύχτες οι ευαίσθητες, ταξιδιάρικες ψυχές Ελλήνων, σαν εκείνη του ελαφροῒσκιωτου ήρωα του Καρκαβίτσα στο διήγημά του ”Η Γοργόνα”.

Η ”Γοργόνα” που την είδε να ξεπετάγεται μπροστά του ο Έλληνας ναυτικός ρωτώντας τον με αγωνία:

«- Ναύτη-καλεναύτη, ζει ο βασιλιάς Αλέξανδρος;»

Για να τη δει να μεταμορφώνεται σε ”φοβερό σίχαμα”, με λεπιοντυμένο το μισό κορμί” και ”ζωντανά φίδια τα μεταξόμαλλά της”, όταν της απάντησε απερίσκεπτα και καγχαστικά:

«- Τώρα, Κυρά μου;… Τώρα ο βασιλιάς Αλέξανδρος! Ούτε το χώμα του δε βρίσκεται στη γη…»

Κι ύστερα να την ξαναδεί να γίνεται πάλι χιλιόμορφη κόρη πάλι, όταν έμφοβος συνειδητοποίησε ποια είχε απέναντί του και ”τρανοφώναξε με λυμένα γόνατα”:

«- Όχι, Κυρά, ψέματα!.. Ζει και βασιλεύει και τον κόσμο κυριεύει!»

Ζει και βασιλεύει στις καρδιές και τα όνειρα αναρίθμητων Ελλήνων και ξένων, τουλάχιστον…